رحلة إلی عرب أهوار العراق
| نام کتاب | رحلة إلی عرب أهوار العراق |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | الیاس، خالد حسن (تعريب)
تسیجر، ویلفرد (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | DS 70/7 /ت5ر3 |
| موضوع | رود دجله، دره - آداب و رسوم و زندگی
رود فرات، دره - آداب و رسوم و زندگی اجتماعی |
| ناشر | الدار العربية للموسوعات |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1426 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE10736AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
"رحلة الى عرب اهوار العراق"، تأليف ويلفرد فسيجر نويسنده انگليسى است كه توسط خالد حسن الياس به عربى ترجمه شده است. اين اثر را فسيجر درباره اعراب هورهاى عراق كه در منطقه جنوبى عراق هستند، پس از سال‌ها اقامت در بين آنها به نگارش درآورده است.
ساختار
كتاب در 25 فصل تنظيم شده است. در ابتدا توضيحات عمومى درباره هورهاى عراق ذكر شده است. در هر يك از فصل‌ها نيز به همراه مطالب، عكس‌هاى متعدد از مردم و شيوه زندگى و سنت‌ها و آداب و رسوم آنها آمده است.
گزارش محتوا
اين سفرنامه داستان واقعى مردمى است كه در تالاب‌هاى عراق، از شمال شرق شهر العماره تا جنوب بصره و كرانه‌هاى غربى دو رود دجله و فرات، زندگى مستقلى را در پناه طبيعت زيبا براى خود مهيا كرده بودند. آنها در مقايسه با ارزش‌هاى مردم متمدن امروز فقيرانه مى‌زيستند، برخى نام آنها را «معدان» (دوره افتاده از تمدن امروز) كه تسميه قبيله‌اى در مركز مرداب‌ها بود، گذاشته بودند. در چادرهاى بافته شده از پشم سياه بُز مسكن مى‌گزيدند و با «بلم» در نهرها و رودهاى پُر آب باتلاق‌ها به اين سو و آن سو مى‌رفتند. با اين وجود براى صداقت خود، وفادارى و تعهد به قول خويش تا سر حد مرگ و جنون پيش مى‌تاختند. بسيار راحت بود كه غريب‌هاى را به عنوان مهمان در جمع خود پذيرا مى‌شدند، اطعام و اكرامش مى‌كردند و او را فردى از خود مى‌دانستند؛ اما هرگز در برابر تخلف از قوانين اجتماعى خود كوتاه نمى‌آمدند و خيانت را هرگز نمى‌بخشيدند و در اين موارد بسيار سختگير بودند. ويلفرد تسيجر از طريق صداقت خود، برادرى آنها را به دست آورده بود و اين براى روح حقيقت‌ياب وى با ارزشترين چيزها بود. او در تمام مدت هفت سالى كه در ميان آنها زندگى كرد (از اواخر 1951 تا ژوئن 1958) در همه حال مورد احترام كوچك و بزرگ بود و ساختارى از زندگى كشف كرده بود كه در آن منزلت واقعى و حقيقى داشت و بر اساس معنويت شخصيت وى ارزشگذارى مى‌شد.
اين نوع زندگى را سابقاً (و شايد تا همين امروز) در هور حويزه، تالاب‌هاى غرب سوسنگرد (خفاجيه) و يا در كنار كرانه‌هاى شطالعرب و بهمنشير ايران مى‌توانستيم ببينيم. از اينرو هيچ تعجبى ندارد كه جوانان فرهنگ دوست مردم عرب خوزستان به نوشته‌هاى وى علاقمند شده‌اند، زيرا كه آنچه تسيجر در كتاب خود وصف كرده است، در نوع خود مى‌تواند توصيف سابقه شيوه زيست عشاير عرب خوزستان نيز باشد كه براى جستجوگران شناخت سازمان اجتماعى اين مردم، كتاب وى به منزله يكى از بهترين‌ها مى‌تواند باشد.
فسيجر آنگاه كه در خصوص اعتقادات و مسائل مذهبي و تاريخي اظهار نظر كرده است؛ مانند ساير مستشرقين عمداً يا سهواً به خطا رفته است. او در فصل سوم صفحه 69 جنگ‌هاي امام علي(ع) با معاويه را تعبير به جنگ‌هاي خانگي مى‌كند كه در انتها و پس از مذاكرات طرفين به كشته شدن علي(ع) انجاميد. حال اينكه شهادت ايشان در پي يك توطئه صورت گرفت. در ادامه امام حسن(ع) كه براي حفظ كيان اسلام از مجبور به صلح با معاويه شد، را فردي ضعيف توصيف مي‌كند كه مجبور به انزوا و گوشه‌نشيني گرديد. واقعه كربلاء نيز دچار تحريف شده است از جمله اينكه امام حسين(ع) خود قتال را برگزيد و با اين كارش تاريخ اسلام را تغيير داد. او تأكيد مى‌كند كه يزيد دستور قتل او را صادر نكرد و تشويق به كاري در اين زمينه هم نكرد.
وضعيت
در ابتداي كتاب پس از مقدمه ناشر، مقدمه مؤلف آمده است كه در آن مطالبي را درباره هورهاي عراق ذكر است. در پايان نيز تنها فهرست مطالب آمده است.
منابع
مقدمه و متن كتاب.
پیوندها
مطالعه کتاب رحلة إلی عرب أهوار العراق در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور