رجال عصر مشروطیت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ويژگيها' به 'ویژگی‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'ويژگيها' به 'ویژگی‌ها')
خط ۳۳: خط ۳۳:
'''رجال عصر مشروطيت'''، نوشته [[علوی رضوی، ابوالحسن|ابوالحسن علوى]]، به كوشش نخستين [[یغمایی‏، حبیب|حبيب يغمايى]] و بازخوانى و باز چاپ [[افشار، ایرج|ايرج افشار]]  
'''رجال عصر مشروطيت'''، نوشته [[علوی رضوی، ابوالحسن|ابوالحسن علوى]]، به كوشش نخستين [[یغمایی‏، حبیب|حبيب يغمايى]] و بازخوانى و باز چاپ [[افشار، ایرج|ايرج افشار]]  


اين كتاب، جُنگى از يادداشتهاى [[علوی رضوی، ابوالحسن|سيد ابوالحسن علوى]]، فرزند سيد محمد صراف تهرانى، نماينده مردم تهران در دوره نخست مجلس، درباره ويژگيها و خصال مردان عصر مشروطه است كه آنها را در 1336 هجرى قمرى در برلين نوشت و [[یغمایی، حبیب|مرحوم يغمايى]] آنها را سامان داد و در دوره پنجم مجله يغما، چاپ كرد و پس از بازخوانى [[افشار، ایرج|افشار]] سرانجام به نام رجال عصر مشروطيت منتشر شد.
اين كتاب، جُنگى از يادداشتهاى [[علوی رضوی، ابوالحسن|سيد ابوالحسن علوى]]، فرزند سيد محمد صراف تهرانى، نماينده مردم تهران در دوره نخست مجلس، درباره ویژگی‌ها و خصال مردان عصر مشروطه است كه آنها را در 1336 هجرى قمرى در برلين نوشت و [[یغمایی، حبیب|مرحوم يغمايى]] آنها را سامان داد و در دوره پنجم مجله يغما، چاپ كرد و پس از بازخوانى [[افشار، ایرج|افشار]] سرانجام به نام رجال عصر مشروطيت منتشر شد.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۴۷: خط ۴۷:
كمابيش همه يادداشتها / سرگذشتنامه‌هاى كتاب، نام كوچك و بزرگ، زادگاه و تاريخ مرگ، تبار و كارهاى مهم شخصيتهاى تأثيرگذار را در روزگار مشروطه، در بردارند. فهرست الفبايى اين افراد، از آشتيانى (ميرزا هاشم) آغاز می‌شود و به يمين‌الملك (حاجى ميرزا عليخان معزالسلطان) پايان مييابد. سرگذشت يازده تن ديگر از آنان نيز در بخش دوم كتاب آمده است، اما اين بخش از نظم الفبايى برخوردار نيست.
كمابيش همه يادداشتها / سرگذشتنامه‌هاى كتاب، نام كوچك و بزرگ، زادگاه و تاريخ مرگ، تبار و كارهاى مهم شخصيتهاى تأثيرگذار را در روزگار مشروطه، در بردارند. فهرست الفبايى اين افراد، از آشتيانى (ميرزا هاشم) آغاز می‌شود و به يمين‌الملك (حاجى ميرزا عليخان معزالسلطان) پايان مييابد. سرگذشت يازده تن ديگر از آنان نيز در بخش دوم كتاب آمده است، اما اين بخش از نظم الفبايى برخوردار نيست.


نويسنده افزون بر ويژگيهاى پيشگفته، كمابيش به سن، سفرها، لقبها، شغلها، تحصيلات، كتابها و ديگر آثار، بيماريها و خدمات هر يك از آن رجال اشاره می‌كند. ارزيابيها و داوريهاى نويسنده را نيز درباره برخى از آنان، در اين يادداشتها می‌توان يافت. تاريخ ايران در روزگار مشروطه نيز كمابيش از ميان گزارشها و نوشته‌هاى نويسنده كتاب، فراچنگ می‌آید.
نويسنده افزون بر ویژگی‌هاى پيشگفته، كمابيش به سن، سفرها، لقبها، شغلها، تحصيلات، كتابها و ديگر آثار، بيماريها و خدمات هر يك از آن رجال اشاره می‌كند. ارزيابيها و داوريهاى نويسنده را نيز درباره برخى از آنان، در اين يادداشتها می‌توان يافت. تاريخ ايران در روزگار مشروطه نيز كمابيش از ميان گزارشها و نوشته‌هاى نويسنده كتاب، فراچنگ می‌آید.


براى نمونه، او به تعطيل شدن مجلس در يادداشتى درباره سيد حسين اردبيلى اشاره می‌كند يا در يادداشت خود درباره ميرزا رضاخان ارفعال‌دوله، از «استقراض دولت ايران از روس» در 1317 و در نوشتهاش درباره [[دهخدا، علی‌اکبر|على اكبر دهخدا]] به بسته شدن مجلس به توپ (1326) خبر ميدهد.  
براى نمونه، او به تعطيل شدن مجلس در يادداشتى درباره سيد حسين اردبيلى اشاره می‌كند يا در يادداشت خود درباره ميرزا رضاخان ارفعال‌دوله، از «استقراض دولت ايران از روس» در 1317 و در نوشتهاش درباره [[دهخدا، علی‌اکبر|على اكبر دهخدا]] به بسته شدن مجلس به توپ (1326) خبر ميدهد.  


اين اثر ارزشمند كه به دانشنامه‌اى درباره رجال عصر مشروطيت ميماند، چيزهايى را از زندگى سياسى آنان روشن می‌سازد كه شايد آنها را در سندهاى ديگر اين برهه از تاريخ كشور نتوان يافت. نام افراد شهيرى مانند ستارخان، ثقةالاسلام اصفهانى (حاجى آقا نورالله)، شيخ فضل‌الله نورى، ميرزا حسن خان مشير‌الدوله، ميرزا احمدخان قوام السلطنه، سيد حسن مدرس و ميرزا محمد صادق طباطبايى در جرگه مردان تأثيرگذار آن عصر ديده می‌شود. نويسنده همچنين از نام كوچك و بزرگ اصلى و نام يا لقب شهير آن رجال آنان ياد می‌كند. گزارش درباره عزل شدن اين افراد از شغلهاى خود يا نصب شدنشان در جايگاههاى سياسى - اجتماعى، از ديگر ويژگيهاى اين سرگذشتنامه‌هاى كوتاه به شمار می‌رود. اندازه توانگرى يا فقر (داراييها يا نادارى مالى) رجال مشروطه، نيز از ميان اين شرح‌حالها دستيافتنى است.  
اين اثر ارزشمند كه به دانشنامه‌اى درباره رجال عصر مشروطيت ميماند، چيزهايى را از زندگى سياسى آنان روشن می‌سازد كه شايد آنها را در سندهاى ديگر اين برهه از تاريخ كشور نتوان يافت. نام افراد شهيرى مانند ستارخان، ثقةالاسلام اصفهانى (حاجى آقا نورالله)، شيخ فضل‌الله نورى، ميرزا حسن خان مشير‌الدوله، ميرزا احمدخان قوام السلطنه، سيد حسن مدرس و ميرزا محمد صادق طباطبايى در جرگه مردان تأثيرگذار آن عصر ديده می‌شود. نويسنده همچنين از نام كوچك و بزرگ اصلى و نام يا لقب شهير آن رجال آنان ياد می‌كند. گزارش درباره عزل شدن اين افراد از شغلهاى خود يا نصب شدنشان در جايگاههاى سياسى - اجتماعى، از ديگر ویژگی‌هاى اين سرگذشتنامه‌هاى كوتاه به شمار می‌رود. اندازه توانگرى يا فقر (داراييها يا نادارى مالى) رجال مشروطه، نيز از ميان اين شرح‌حالها دستيافتنى است.  


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۵۳٬۳۲۷

ویرایش