راهنمای سعادت

راهنمای سعادت، يا «ترجمة الشريعة» اثر ملا محسن فيض كاشانى، متوفى 1091ق است كه در موضوع اعمال و اخلاق پسنديده و ناپسند و به زبان فارسى نگارش شده است.

راهنمای سعادت
پدیدآوران	فلاحی، صفر (مقدمه و تصحیح) فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی (نویسنده)
عنوان‌های دیگر	رساله ترجمه الشریعه
ناشر	آستانه مقدسه قم، انتشارات زائر
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1385 ش
چاپ	2
شابک	‎964-6401-38-4
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

اين رساله به دستور شاه عباس دوم مبنى بر تهيه رساله‌اى مشتمل بر اعمال حسنه و سنن سالانه به اختصار نگارش شده است.

اين كتاب يكى از ده‌ها اثر عالم برجسته ملا محسن فيض كاشانى است كه بخشى از احكام شريعت اسلام را بيان نموده است و در نوع خود كم‌نظير است و توسط آقاى صفر فلاحى تحقيق و تصحيح شده است.

ساختار

كتاب شامل سه مقدمه از ناشر، محقق و مؤلف بوده و مطالب آن در شش بخش و يك خاتمه تنظيم شده است.

مؤلف اين رساله‌ى مختصر را، در راستاى بيان سير و سلوك دينى، با برشمردن برخى از اعمال و صفات حميده و رذيله‌ى انسان، بر اساس آيات و روايات، نوشته است.

گزارش محتوا

ناشر كتاب، در مقدمه‌اى اهميت دين اسلام را به عنوان كامل‌ترين دين الهى و راهنماى سعادت انسان‌ها، در تمام مراحل زندگى بيان مى‌كند و به توصيف دين اسلام، با استناد به قرآن و همچنين معرفى مؤلف و محقق كتاب مى‌پردازد

محقق در مقدمه‌اش بر كتاب به توصيف انسان، لزوم هدف‌دارى و مسئول بودن او، نقصان عقل و علم بشر براى رسيدن به سعادت و نيازمندى او به وحى، از طريق پيروى پيامبران، همچنين به توصيف كتاب حاضر و توضيحاتى درباره نحوه تحقيق و تصحيح آن پرداخته است.

مؤلف نيز در مقدمه‌اش، بهانه نگارش اين رساله را بيان كرده است.

در بخش اول كتاب، بر لزوم بندگى خدا و پيروى از راهنمايان كه پيامبران و معصومين(ع) هستند تاكيد شده است. روح و بدن، مركب انسان‌ها دراين راهند كه بايد از صفات حميده و سنن حسنه توشه گيرند و به ترك معاصى و مكروهات همّت گمارند تا از منزل دنيا به منزل آخرت رهنمون شوند

مؤلف در بخش دوم، اعمال حسنه را به فرايض و نوافل، فرايض را به كبائر و صغائر و همچنين نوافل را به سنن و آداب تقسيم كرده و به بيان اعمال حسنه بدن و اعضاى مؤمن پرداخته است.

نویسنده در بخش سوم، به بيان اعمال سيئه پرداخته و ترك معاصى را از فرايض و ترك مكروهات را از نوافل مى‌داند. همچنين با ذكر برخى از گناهان كبيره و مكروهات، معاصى را به كبيره و صغيره تقسيم مى‌كند

وى در بخش چهارم در باب ثواب‌ها، به بيان ثواب اعمال واجبى چون نماز، روزه، حج و زكات و مستحباتى مانند مسواك زدن، وضوگرفتن، ذكر و دعا، قرائت قرآن، زيارت، شاد كردن و يارى مؤمنين پرداخته است. همچنين در باب عقاب‌ها، با استناد به قرآن و احاديث به بيان عقاب اعمال ناپسندى چون سهل گرفتن اوامر الهى، سبک شمردن نماز، نپرداختن زكات، افطار بدون عذر، عاق والدين، ظلم، ربا و غيبت مؤمن مى‌پردازد

در بخش پنجم، مهم‌ترين صفات نيكوى انسان، مانند صبر، شكر زبانى، اركانى و قلبى، رضا و تسليم، توكل، اخلاص، صدق و راستى، عفت، شجاعت، علم، تواضع، سخاوت و زهد، تشريح شده است.

مؤلف در بخش ششم، با توجه به آيات و روايات، صفات رذيله‌اى مانند جزع و بى‌تابى را در برابر صبر، سستى در عبادت را در مقابل صبر بر طاعت و متابعت از هواى نفس را عدم صبر بر معصيت مى‌داند. او همچنين اخلاق‌هاى ناپسنديده مانند عجب، حسد، حرص، ريا، غضب، تكبر و حب دنيا را، به ترتيب در مقابل شكر قلبى، رضا و تسليم، توكل، اخلاص، حلم، تواضع و زهد بر مى‌شمارد

نویسنده در خاتمه، به بحث ذكر و ياد خداوند، در همه حال و بيان توبه پرداخته است.

وضعيت كتاب

فهرست كتاب در ابتداى آن آمده است.

پاورقى‌هاى كتاب مشتمل بر آدرس آيات و روايات و ترجمه آنها، شرح حال مؤلف و توضيح برخى از عبارات وى، توسط محقق كتاب مى‌باشد.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب