ذكری الشيعة في أحكام الشريعة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - ' | تعداد جلد =' به '| تعداد جلد =')
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث]] (محقق)
[[مؤسسة آل‌ البيت عليهم‌السلام لاحياء التراث]] (محقق)


[[شهید اول، محمد بن مکی]] (نويسنده)
[[شهید اول، محمد بن مکی]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏182‎‏/‎‏3‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏9‎‏ذ‎‏8
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏182‎‏/‎‏3‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏9‎‏ذ‎‏8
خط ۱۲: خط ۱۲:
فقه جعفری - قرن 8ق.
فقه جعفری - قرن 8ق.
| ناشر =  
| ناشر =  
موسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث
مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث
| مکان نشر =قم - ایران
| مکان نشر =قم - ایران
| سال نشر = 1377 ش  
| سال نشر = 1377 ش  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE162AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00162AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =4
| تعداد جلد =4
| کتابخانۀ دیجیتال نور =570
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00162
| کتابخوان همراه نور =00162
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۲۵: خط ۲۶:
}}
}}


'''ذكری الشيعة في أحكام الشريعة''' تألیف محمد بن محمد بن حامد بن مكى جزينى عاملى، مشهور به [[شهيد اول]] (م 786 ق) ([[بحار الأنوار]] ج 107، ص 192، [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 2، ص 377، ج 3، ص 12).
'''ذكری الشيعة في أحكام الشريعة''' تألیف محمد بن محمد بن حامد بن مكى جزينى عاملى، مشهور به [[شهيد اول]] (م 786 ق) در موضوع فقه شیعه.


==تحول فقه==
==تحول فقه==
خط ۵۳: خط ۵۴:




يكى از گنجينه‌هاى با ارزش فقهى بجاى مانده از [[شهيد اول]] همين كتاب «ذكرى الشيعة» مى‌باشد اين كتاب كه به سبک فقه استدلالى نوشته شده صرفا شامل كتاب طهارت و كتاب صلاة مى‌باشد و مؤلف موفق به پايان رساندن آن نشده است. وى در خطبۀ كتاب در مورد آن مى‌نويسد:
يكى از گنجينه‌هاى با ارزش فقهى بجاى مانده از [[شهيد اول]] همين كتاب «ذكرى الشيعة» مى‌باشد اين كتاب كه به سبک فقه استدلالى نوشته شده صرفا شامل كتاب طهارت و كتاب صلاة مى‌باشد و مؤلف موفق به پايان رساندن آن نشده است. وى در خطبۀ كتاب در مورد آن مى‌نويسد:


أما بعد فهذا كتاب ذكرى الشيعة في أحكام الشريعة أوردت فيه ما صدر عن سيد المرسلين بواسطة خلفائه المعصومين مما دل عليه الكتاب المبين و إجماع المطهرين و الحديث المشهور و الدليل المأثور تجديدا لمعاهد العلوم و تأكيدا لمعاقد الرسوم و تأييدا للمسائل الفقهية.
أما بعد فهذا كتاب ذكرى الشيعة في أحكام الشريعة أوردت فيه ما صدر عن سيد المرسلين بواسطة خلفائه المعصومين مما دل عليه الكتاب المبين و إجماع المطهرين و الحديث المشهور و الدليل المأثور تجديدا لمعاهد العلوم و تأكيدا لمعاقد الرسوم و تأييدا للمسائل الفقهية.
خط ۶۰: خط ۶۱:




با توجه به اين كه در جلد 3 صفحۀ 33 نام كتاب شرح الإرشاد (غاية المراد في شرح نكات الإرشاد) ذكر شده كه در سال 757ق تأليف شده است و از طرفى اين كتاب قبل از كتاب‌هاى البيان و [[الدروس الشرعية في فقه الإمامية|الدروس]] نوشته شده زيرا در آن دو كتاب به كتاب الذكرى ارجاع داده شده است و كتاب [[الدروس الشرعية في فقه الإمامية|الدروس]] پس از 780ق آغاز شده است و اگر كتاب البيان نيز حدود سه سال قبل از [[الدروس الشرعية في فقه الإمامية|الدروس]] نوشته شده باشد بنابراين اين كتاب در حدود سال‌هاى 760 تا 778ق نوشته شده است.
با توجه به اين كه در جلد 3 صفحۀ 33 نام كتاب شرح الإرشاد (غاية المراد في شرح نكات الإرشاد) ذكر شده كه در سال 757ق تأليف شده است و از طرفى اين كتاب قبل از كتاب‌هاى البيان و [[الدروس الشرعية في فقه الإمامية|الدروس]] نوشته شده زيرا در آن دو كتاب به كتاب الذكرى ارجاع داده شده است و كتاب [[الدروس الشرعية في فقه الإمامية|الدروس]] پس از 780ق آغاز شده است و اگر كتاب البيان نيز حدود سه سال قبل از [[الدروس الشرعية في فقه الإمامية|الدروس]] نوشته شده باشد بنابراین اين كتاب در حدود سال‌هاى 760 تا 778ق نوشته شده است.


و از آنجايى كه مؤلف نتوانسته پس از كتاب صلاة بقيۀ آن را به پايان برساند به احتمال زياد اين كتاب در اواخر عمر شريف و حدود سال‌هاى 775 تا 778 نوشته شده است.
و از آنجايى كه مؤلف نتوانسته پس از كتاب صلاة بقيۀ آن را به پايان برساند به احتمال زياد اين كتاب در اواخر عمر شريف و حدود سال‌هاى 775 تا 778 نوشته شده است.
خط ۶۷: خط ۶۸:




اين كتاب اولين بار در سال 1271ق همراه با كتاب تمهيد القواعد [[شهيد ثانى]]چاپ شده است. در حدود سال 1400 نيز در انتشارات بصيرتى تجديد چاپ شده است.
اين كتاب اولين بار در سال 1271ق همراه با كتاب تمهيد القواعد [[شهيد ثانى]] چاپ شده است. در حدود سال 1400 نيز در انتشارات بصيرتى تجديد چاپ شده است.


4 جلد كتاب موجود در سال 1419ق توسط مؤسسۀ آل البيت لإحياء التراث انتشار يافته است.
4 جلد كتاب موجود در سال 1419ق توسط مؤسسۀ آل البيت لإحياء التراث انتشار يافته است.
خط ۸۹: خط ۹۰:
1 - فتوكپى نسخۀ خطى از كتابخانۀ مركزى دانشگاه تهران با شمارۀ 1906، به خط حسن بن محمود، مربوط به سال 784 ق، كه در آخر آن امضاء و تأييد حجت‌الاسلام سيد محمدباقرموسوى شفتى (م 1260 ق) وجود دارد. اين نسخه، اصل در چاپ و تصحيح كتاب موجود مى‌باشد.
1 - فتوكپى نسخۀ خطى از كتابخانۀ مركزى دانشگاه تهران با شمارۀ 1906، به خط حسن بن محمود، مربوط به سال 784 ق، كه در آخر آن امضاء و تأييد حجت‌الاسلام سيد محمدباقرموسوى شفتى (م 1260 ق) وجود دارد. اين نسخه، اصل در چاپ و تصحيح كتاب موجود مى‌باشد.


در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]](ج 10، ص 40)، نويسندۀ اين نسخه از شاگردان [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] ذكر شده است كه هرچه [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] مى‌نوشته او آن را نسخه بردارى مى‌كرده است و بنابراين چهل و چند روز پس از اتمام كتاب توسط [[شهيد اول]] بپايان رسيده است. اين نسخه در حاشيۀ كتاب با رمز (م) مشخص شده است.
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]](ج 10، ص 40)، نويسندۀ اين نسخه از شاگردان [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] ذكر شده است كه هرچه [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] مى‌نوشته او آن را نسخه بردارى مى‌كرده است و بنابراین چهل و چند روز پس از اتمام كتاب توسط [[شهيد اول]] بپايان رسيده است. اين نسخه در حاشيۀ كتاب با رمز (م) مشخص شده است.


2 - فتوكپى نسخۀ خطى از كتابخانۀ مدرسۀ سليمان خان، تابع كتابخانۀ آستان قدس رضوى در مشهد، مربوط به سال 883ق و به خط احمد بن على بن حيدر. اين نسخه با رمز(س) مشخص شده است.
2 - فتوكپى نسخۀ خطى از كتابخانۀ مدرسۀ سليمان خان، تابع كتابخانۀ آستان قدس رضوى در مشهد، مربوط به سال 883ق و به خط احمد بن على بن حيدر. اين نسخه با رمز(س) مشخص شده است.
خط ۱۳۷: خط ۱۳۸:
استقراء تام و بيان نظريات اكثر بزرگان قبل از مؤلف از ديگر ويژگى‌هاى كتاب مى‌باشد.
استقراء تام و بيان نظريات اكثر بزرگان قبل از مؤلف از ديگر ويژگى‌هاى كتاب مى‌باشد.


وى در اين كتاب نظريات [[ابن ابی‌عقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]]، ابن جنيد، [[شيخ صدوق]]، [[شيخ مفيد]]، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|ابن براج]]، [[سالار دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز|سلار بن عبدالعزيز]]، [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]]، ابوالصلاح حلبى، راوندى، يحيى بن سعيد حلّى، [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] را مطرح و بررسى نموده است.
وى در اين كتاب نظريات [[ابن ابی‌عقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]]، ابن جنيد، [[شيخ صدوق]]، [[شيخ مفيد]]، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|ابن براج]]، [[سلار دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز|سلار بن عبدالعزيز]]، [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]]، ابوالصلاح حلبى، راوندى، يحيى بن سعيد حلّى، [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] را مطرح و بررسى نموده است.


متن روان و بيان رسا و دورى از پيچيدگى مطالب در عين اختصار و ايجاز از ديگر خصوصيات نوشته‌هاى اين يگانۀ دوران است.
متن روان و بيان رسا و دورى از پيچيدگى مطالب در عين اختصار و ايجاز از ديگر خصوصيات نوشته‌هاى اين يگانۀ دوران است.
خط ۱۵۴: خط ۱۵۵:
هم‌چنين مباحث كتاب طهارت را در يك تقسيم بندى جديد در 4 قسم مستعمِل، مستعمَل، مستعمل له و استعمال تقسيم نموده است.
هم‌چنين مباحث كتاب طهارت را در يك تقسيم بندى جديد در 4 قسم مستعمِل، مستعمَل، مستعمل له و استعمال تقسيم نموده است.


از طرف ديگر نظريات پدر [[شيخ صدوق]] (م 329 ق) را وى همچون روايات دانسته مى‌نويسد: و قد كان الأصحاب يتمسكون بما يجدونه في شرائع الشيخ أبي الحسن بن بابويه رحمةالله‌عليهم عند إعواز النصوص لحسن ظنهم به، و إن فتواه، كروايته، و بالجملة نزل فتاويهم منزلة رواياتهم. (ج 1، ص 51، مستدركات أعيان الشيعة /7 284).
از طرف ديگر نظريات پدر [[شيخ صدوق]] (م 329 ق) را وى همچون روايات دانسته مى‌نويسد: و قد كان الأصحاب يتمسكون بما يجدونه في شرائع الشيخ أبي‌الحسن بن بابويه رحمةالله‌عليهم عند إعواز النصوص لحسن ظنهم به، و إن فتواه، كروايته، و بالجملة نزل فتاويهم منزلة رواياتهم. (ج 1، ص 51، مستدركات أعيان الشيعة /7 284).


==شروح و حواشى==
==شروح و حواشى==
خط ۱۷۳: خط ۱۷۴:
([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 6، ص 86، 87، مقدمه‌اى بر فقه شيعه، ص 137).
([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 6، ص 86، 87، مقدمه‌اى بر فقه شيعه، ص 137).


==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}