ذخائر العقبی في مناقب ذوي القربی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '==پانویس == <references />' به '==پانویس== <references/>')
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>')
خط ۳۲: خط ۳۲:


==ساختار==
==ساختار==
کتاب با مقدمه‌ مختصری از ناشر، شرح حالی یک صفحه‌ای از مؤلف به نقل از شذرات الذهب ابن عماد و مقدمه مؤلف آغاز شده است. متن اثر مشتمل بر دو قسم (بخش) است. خود مؤلف چنین نوشته که در قسم اول موضوع قرابت به رسول‌الله(ص) به‌نحو عموم و اجمال و در بخش دوم قرابت به آن حضرت به‌گونه تخصیص و تفصیل ذکر شده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص6</ref>
کتاب با مقدمه‌ مختصری از ناشر، شرح حالی یک صفحه‌ای از مؤلف به نقل از شذرات الذهب ابن عماد و مقدمه مؤلف آغاز شده است. متن اثر مشتمل بر دو قسم (بخش) است. خود مؤلف چنین نوشته که در قسم اول موضوع قرابت به رسول‌الله(ص) به‌نحو عموم و اجمال و در بخش دوم قرابت به آن حضرت به‌گونه تخصیص و تفصیل ذکر شده است.<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص6</ref>


در قسم اول، مطالب متنوعى درباره فضایل اهل‌بیت(ع) و یا نوادگان آن بزرگواران طرح شده است. قسم دوم نیز مشتمل بر ابواب و فصول متعددی است.  
در قسم اول، مطالب متنوعى درباره فضایل اهل‌بیت(ع) و یا نوادگان آن بزرگواران طرح شده است. قسم دوم نیز مشتمل بر ابواب و فصول متعددی است.  


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در قسم اول، نویسنده مباحث خود را با ذکر روایاتی در فضیلت قرابت با رسول‌الله(ص) و فضیلت قریش، بنی‌هاشم و بنی‌عبدالمطلب ‌آغاز کرده است. پس از آن روایاتی را گردآوری نموده که بر موالات اهل‌بیت(ع) و صلوات فرستادن و دعای برای آنان تحریض کرده‌اند. نویسنده در ادامه روایات فراوانی را گرد آورده که در آنها به حضرت فاطمه زهرا(س) و نام‌گذاری، ازدواج آن حضرت با علی(ع) و جزئیات ازدواج آنها، محبت نسبت به ایشان و در آخر وفات، وصیت و مکان قبرشان اشاره شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص55-26</ref>
در قسم اول، نویسنده مباحث خود را با ذکر روایاتی در فضیلت قرابت با رسول‌الله(ص) و فضیلت قریش، بنی‌هاشم و بنی‌عبدالمطلب ‌آغاز کرده است. پس از آن روایاتی را گردآوری نموده که بر موالات اهل‌بیت(ع) و صلوات فرستادن و دعای برای آنان تحریض کرده‌اند. نویسنده در ادامه روایات فراوانی را گرد آورده که در آنها به حضرت فاطمه زهرا(س) و نام‌گذاری، ازدواج آن حضرت با علی(ع) و جزئیات ازدواج آنها، محبت نسبت به ایشان و در آخر وفات، وصیت و مکان قبرشان اشاره شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص55-26</ref>
   
   
باب واسعی از کتاب به [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] اختصاص یافته است. نویسنده با ذکر نسب، اسم و صفات علی(ع)، به این موضوع که حضرت اولین مسلمان و اولین نمازگزار بوده‌اند اشاره کرده است. احادیث منزلت، باب الحكمة، باب مدينة العلم و ده‌ها روایت دیگر در این باب از کتاب ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص116-55</ref>
باب واسعی از کتاب به [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] اختصاص یافته است. نویسنده با ذکر نسب، اسم و صفات علی(ع)، به این موضوع که حضرت اولین مسلمان و اولین نمازگزار بوده‌اند اشاره کرده است. احادیث منزلت، باب الحكمة، باب مدينة العلم و ده‌ها روایت دیگر در این باب از کتاب ذکر شده است.<ref>ر.ک: همان، ص116-55</ref>
   
   
نویسنده، باقی قسم اول از کتاب را به شرح حال امام حسن و امام حسین(ع) و ذکر روایات اهل سنت در رابطه با آن دو بزرگوار اختصاص داده است. در انتهای این قسم پیش از ذکر اولاد امام حسین(ع)، روایتی ذکر شده که [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] از پدر بزگوارشان نقل می‌کنند که هرکس با معرفت، قبر حسین(ع) را زیارت کند خداوند نام او را در علیین ثبت می‌کند و فرمود: اطراف قبر حسین(ع) 70 هزار ملک آشفته‌حال و خاک‌آلود هستند که تا روز قیامت بر آن حضرت می‌گریند<ref>ر.ک: همان، ص151</ref>
نویسنده، باقی قسم اول از کتاب را به شرح حال امام حسن و امام حسین(ع) و ذکر روایات اهل سنت در رابطه با آن دو بزرگوار اختصاص داده است. در انتهای این قسم پیش از ذکر اولاد امام حسین(ع)، روایتی ذکر شده که [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] از پدر بزگوارشان نقل می‌کنند که هرکس با معرفت، قبر حسین(ع) را زیارت کند خداوند نام او را در علیین ثبت می‌کند و فرمود: اطراف قبر حسین(ع) 70 هزار ملک آشفته‌حال و خاک‌آلود هستند که تا روز قیامت بر آن حضرت می‌گریند<ref>ر.ک: همان، ص151</ref>
خط ۵۱: خط ۵۱:
در باب دیگری با عنوان: در بیان اینکه فاطمه و علی و حسن و حسین همان اهل‌بیتی هستند که در آیه تطهیر به آنها اشاره شده است و رسول‌الله(ص) با کساء از آنها تجلیل کرد و آنها را دعا نمود، از عمر بن ابی‌سلمه نقل شده که آیه تطهیر در بیت ام‌سلمه بر رسول‌الله(ص) نازل شد؛ پیامبر(ص)، فاطمه و حسن و حسین را دعا کرد و آنها را زیر کساء قرار داد و فرمود: خداوندا اینها اهل ‌بیت من هستند، پس از آنها ناپاکی را دور کن و پاک و مطهرشان گردان<ref>همان، ص21</ref>
در باب دیگری با عنوان: در بیان اینکه فاطمه و علی و حسن و حسین همان اهل‌بیتی هستند که در آیه تطهیر به آنها اشاره شده است و رسول‌الله(ص) با کساء از آنها تجلیل کرد و آنها را دعا نمود، از عمر بن ابی‌سلمه نقل شده که آیه تطهیر در بیت ام‌سلمه بر رسول‌الله(ص) نازل شد؛ پیامبر(ص)، فاطمه و حسن و حسین را دعا کرد و آنها را زیر کساء قرار داد و فرمود: خداوندا اینها اهل ‌بیت من هستند، پس از آنها ناپاکی را دور کن و پاک و مطهرشان گردان<ref>همان، ص21</ref>
   
   
نویسنده در ذیل برخى از روایات که کلمات دشوارى در آنها آمده، شرحى را افزوده و آن واژه‌ها را توضیح داده است<ref>ر.ک: همان، ص18 و 37</ref>
نویسنده در ذیل برخى از روایات که کلمات دشوارى در آنها آمده، شرحى را افزوده و آن واژه‌ها را توضیح داده است.<ref>ر.ک: همان، ص18 و 37</ref>
   
   
گرچه به قول [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]] حـدیث عـقیل کم است، ولی نویسنده در این کتاب، دو حدیث از‌ احادیث‌ وی را که از رسول خدا روایت‌ شده، نقل‌ نموده است<ref>ر.ک: نجمی، محمدصادق، ص65؛ متن کتاب، ص223</ref>
گرچه به قول [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]] حـدیث عـقیل کم است، ولی نویسنده در این کتاب، دو حدیث از‌ احادیث‌ وی را که از رسول خدا روایت‌ شده، نقل‌ نموده است.<ref>ر.ک: نجمی، محمدصادق، ص65؛ متن کتاب، ص223</ref>
   
   
محب‌الدین طبری از جمله علمای اهل‌ سنت است که به نزول آیه {{متن قرآن|الذين ينفقون أموالهم بالليل و النهار سرا و علانية| سوره=بقره | آیه=274}}و نیز آیه ولایت: {{متن قرآن|إنما وليكم الله و رسوله و الذين آمنوا| سوره=مائده | آیه=55}}  
محب‌الدین طبری از جمله علمای اهل‌ سنت است که به نزول آیه {{متن قرآن|الذين ينفقون أموالهم بالليل و النهار سرا و علانية| سوره=بقره | آیه=274}}و نیز آیه ولایت: {{متن قرآن|إنما وليكم الله و رسوله و الذين آمنوا| سوره=مائده | آیه=55}}  
و آیه {{متن قرآن|و يطعمون الطعام علی حبه مسكينا و يتيما و أسيرا| سوره=انسان | آیه=8}}  
و آیه {{متن قرآن|و يطعمون الطعام علی حبه مسكينا و يتيما و أسيرا| سوره=انسان | آیه=8}}  
در حق [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] اشاره کرده است<ref>ر.ک: متن كتاب، ص88</ref>
در حق [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] اشاره کرده است.<ref>ر.ک: متن كتاب، ص88</ref>


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
کتاب به چاپ سنگی در سال 1356 در قاهره چاپ شده و فاقد تحقیق مناسب است. در انتهای کتاب تاریخ فراغت از استنساخ اثر روز جمعه 16 ربیع‌الاول سال 1101 به دست محفوظ بن احمد قوصی اشعری‌مذهب ذکر شده است. نسخه تیموریه، نسخه دیگری است که در روز چهارشنبه 12 ماه محرم سال 860 به دست ابن ابی‌جراده حنفی استنساخ شده است<ref>ر.ک: همان، ص261</ref>
کتاب به چاپ سنگی در سال 1356 در قاهره چاپ شده و فاقد تحقیق مناسب است. در انتهای کتاب تاریخ فراغت از استنساخ اثر روز جمعه 16 ربیع‌الاول سال 1101 به دست محفوظ بن احمد قوصی اشعری‌مذهب ذکر شده است. نسخه تیموریه، نسخه دیگری است که در روز چهارشنبه 12 ماه محرم سال 860 به دست ابن ابی‌جراده حنفی استنساخ شده است.<ref>ر.ک: همان، ص261</ref>


فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده است.  
فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده است.  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش