دیوان مخفی زیب‌النساء بیگم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
شماره اشعار [[مخفی، زیب‌النسا بیگم|مخفی]] را پانزده هزار بیت یاد کرده‌اند و اگر این گفته نادرست نباشد، دیوان‌های مطبوعه‌ای که هم‌اکنون از وی در دست است بیش از یک‌پنجم مجموعه اشعار او را در بر ندارد<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه ب</ref>‏.  
شماره اشعار [[مخفی، زیب‌النسا بیگم|مخفی]] را پانزده هزار بیت یاد کرده‌اند و اگر این گفته نادرست نباشد، دیوان‌های مطبوعه‌ای که هم‌اکنون از وی در دست است بیش از یک‌پنجم مجموعه اشعار او را در بر ندارد<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه ب</ref>‏.  


در دیوان مخفی شعر خوب فراوان است. غزل‌های لطیف او می‌رساند که به سرودن غزل، بیش از دیگر انواع شعر رغبت داشته و توفیق وی نیز در غزل‌سرایی بیش از دیگر انواع شعر بوده است. در شعر مخفی باریک‌اندیشی اشعاری که به سبک هندی معروف است، قوتی چندان ندارد. ظاهراً یافتن مضمون‌های دقیق، در حد وسواس و به گونه بیشتر گویندگان هم‌عصر، پسند خاطر او نبوده است. سخن [[مخفی، زیب‌النسا بیگم|مخفی]] نشان می‌دهد که طبع وی بیش‌وکم از شیوه عرفی تأثیر پذیرفته است. مجموعه اشعار او بر روی هم از طبع روان و ظرافت اندیشه و خاطر حساس او حکایت دارد و مضمون‌های لطیف، در جای‌جای سخن او جلوه می‌کند:  
در دیوان مخفی شعر خوب فراوان است. غزل‌های لطیف او می‌رساند که به سرودن غزل، بیش از دیگر انواع شعر رغبت داشته و توفیق وی نیز در غزل‌سرایی بیش از دیگر انواع شعر بوده است. در شعر [[مخفی، زیب‌النسا بیگم|مخفی]] باریک‌اندیشی اشعاری که به سبک هندی معروف است، قوتی چندان ندارد. ظاهراً یافتن مضمون‌های دقیق، در حد وسواس و به گونه بیشتر گویندگان هم‌عصر، پسند خاطر او نبوده است. سخن [[مخفی، زیب‌النسا بیگم|مخفی]] نشان می‌دهد که طبع وی بیش‌وکم از شیوه عرفی تأثیر پذیرفته است. مجموعه اشعار او بر روی هم از طبع روان و ظرافت اندیشه و خاطر حساس او حکایت دارد و مضمون‌های لطیف، در جای‌جای سخن او جلوه می‌کند:  


'''عشق چون آید برد هوش دل فرزانه را'''
'''عشق چون آید برد هوش دل فرزانه را'''
خط ۵۶: خط ۵۶:
تا به‌یک‌بار کند لب به جواب آلوده'''<ref>ر.ک: همان</ref>‏. '''
تا به‌یک‌بار کند لب به جواب آلوده'''<ref>ر.ک: همان</ref>‏. '''


با توجه به این لغزش‌ها و نارواها که نمونه‌هایی از آن در اینجا باز نموده شد، به‌احتمال می‌توان گفت که اشعاری که در این دیوان گرد شده، همه از آن زیب‌النساء مخفی نیست، بلکه بی‌توجهی و نادانی کاتبان، سخنانی از شاعران کم‌مایه را در جمع اشعار مخفی جایگزین کرده است و یا آنکه تصرف بی‌رحمانه کاتبان نادان، بخشی از اشعار مخفی را به این صورت درآورده است<ref>ر.ک: همان</ref>‏.  
با توجه به این لغزش‌ها و نارواها که نمونه‌هایی از آن در اینجا باز نموده شد، به‌احتمال می‌توان گفت که اشعاری که در این دیوان گرد شده، همه از آن [[مخفی، زیب‌النسا بیگم|زیب‌النساء مخفی]] نیست، بلکه بی‌توجهی و نادانی کاتبان، سخنانی از شاعران کم‌مایه را در جمع اشعار [[مخفی، زیب‌النسا بیگم|مخفی]] جایگزین کرده است و یا آنکه تصرف بی‌رحمانه کاتبان نادان، بخشی از اشعار مخفی را به این صورت درآورده است<ref>ر.ک: همان</ref>‏.  


خان آرزو در شرح‌حال عاقل خان رازی نوشته که رازی جواب غزل مشهور زیب‌النساء را که مطلعش این است:  
خان آرزو در شرح‌حال عاقل خان رازی نوشته که رازی جواب غزل مشهور [[مخفی، زیب‌النسا بیگم|زیب‌النساء]] را که مطلعش این است:  


'''گرچه من لیلی‌اثاثم دل چو مجنون بینواست'''
'''گرچه من لیلی‌اثاثم دل چو مجنون بینواست'''
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش