درسنامه تفسیر آیات حج: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'میبدی، ابوالفضل رشیدالدین' به 'میبدی، احمد بن محمد'
(لینک درون متنی)
جز (جایگزینی متن - 'میبدی، ابوالفضل رشیدالدین' به 'میبدی، احمد بن محمد')
 
(۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR17953J1.jpg
| تصویر =NUR17953J1.jpg
خط ۷: خط ۶:
[[حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]] (تهيه کننده)
[[حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]] (تهيه کننده)


[[فاکر میبدی، محمد]] (نويسنده)
[[فاکر میبدی، محمد]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =
| کد کنگره =
خط ۱۳: خط ۱۲:


| ناشر =  
| ناشر =  
موسسه علمی فرهنگی دار الحديث، سازمان چاپ و نشر
مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث، سازمان چاپ و نشر
| مکان نشر =قم - ایران
| مکان نشر =قم - ایران
| سال نشر = 1387 ش  
| سال نشر = 1387 ش  
خط ۱۹: خط ۱۸:
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE17953AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE17953AUTOMATIONCODE
| چاپ =3
| چاپ =3
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =22187
| کتابخانۀ دیجیتال نور =17953
| کتابخوان همراه نور =17953
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
{{کاربردهای دیگر|حج (ابهام زدایی)}}


'''درسنامه تفسیر آیات حج'''، اثر فارسى [[فاکر میبدی، محمد|فاكر ميبدى]]، كتابى است پيرامون تفسير آياتى از قرآن كريم كه در رابطه با حج بيت‌الله الحرام مى‌باشد.


'''''درسنامه تفسیر آیات حج'''''، اثر فارسى [[فاکر میبدی، محمد|فاكر ميبدى]]، كتابى است پيرامون تفسير آياتى از قرآن كريم كه در رابطه با حج بيت‌الله الحرام مى‌باشد.
با توجه به اهتمام شديد قرآن نسبت به حج، رواست تا براى آگاهى از مقام رفيع حج در قرآن و جايگاه بلند و عظيم حاجيان در اين كتاب آسمانى، آيات بيانگر احكام و تشريع‌گر مناسك حج و نشانگر سير إلى الله، تفسير و تبيين شود تا رهنمايان حج كه مسئوليت تبيين احكام و اسرار حج را بر عهده دارند، به هنگام حضور در سراى نزول قرآن، با حضور بر اين مائده آسمانى، در ضيافت تدبر و تفكر نيز مهمان «كلام الله» باشند. در همين راستا و به همين انگيزه، گروه آيات و روايات معاونت امور روحانیون بعثه مقام معظم رهبرى، با مرورى مدققانه در قرآن و استخراج آيات مربوط به حج و تفكيك و دسته‌بندى آن، با گزينش آياتى كه ارتباط مستقيم با حج دارد، اثر حاضر را تدوين نمود<ref>ر.ک: مقدمه، ص16-17</ref>
 
با توجه به اهتمام شديد قرآن نسبت به حج، رواست تا براى آگاهى از مقام رفيع حج در قرآن و جايگاه بلند و عظيم حاجيان در اين كتاب آسمانى، آيات بيانگر احكام و تشريع‌گر مناسك حج و نشانگر سير إلى الله، تفسير و تبيين شود تا رهنمايان حج كه مسئوليت تبيين احكام و اسرار حج را بر عهده دارند، به هنگام حضور در سراى نزول قرآن، با حضور بر اين مائده آسمانى، در ضيافت تدبر و تفكر نيز مهمان «كلام الله» باشند. در همين راستا و به همين انگيزه، گروه آيات و روايات معاونت امور روحانيون بعثه مقام معظم رهبرى، با مرورى مدققانه در قرآن و استخراج آيات مربوط به حج و تفكيك و دسته‌بندى آن، با گزينش آياتى كه ارتباط مستقيم با حج دارد، اثر حاضر را تدوين نمود<ref>ر.ک: مقدمه، ص16-17</ref>


== ساختار ==
== ساختار ==
كتاب با مقدمه نویسنده، آغاز شده و كل مباحث در زير 22 عنوان، به شكل «آيه اول»، «آيه دوم»، «آيه سوم»... و «بيست و دوم» بررسى شده است.


 
تفسير حاضر، به لحاظ منهج تفسير، اجتهادى است و بهره‌مند از همه منابع مى‌باشد و به لحاظ اتجاه تفسير، اجتماعى و فقهى است و به لحاظ اسلوب شيوه تفسير، موضوعى و به سبک تفكيكى مى‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ص17</ref>
كتاب با مقدمه نويسنده، آغاز شده و كل مباحث در زير 22 عنوان، به شكل «آيه اول»، «آيه دوم»، «آيه سوم»... و «بيست و دوم» بررسى شده است.
 
تفسير حاضر، به لحاظ منهج تفسير، اجتهادى است و بهره‌مند از همه منابع مى‌باشد و به لحاظ اتجاه تفسير، اجتماعى و فقهى است و به لحاظ اسلوب شيوه تفسير، موضوعى و به سبك تفكيكى مى‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ص17</ref>


جداى از اينكه در اين نوشته، از آيات قرآن و روايات اهل‌بيت(ع) در تفسير آيات استفاده شده است، در راستاى اتقان و جامعيت و نقد و بررسى برخى از ديدگاه‌ها نيز از منابع مختلف و معتبر تفسيرى شيعه و سنى نيز استفاده شده است كه برخى از آن‌ها عبارت است از:
جداى از اينكه در اين نوشته، از آيات قرآن و روايات اهل‌بيت(ع) در تفسير آيات استفاده شده است، در راستاى اتقان و جامعيت و نقد و بررسى برخى از ديدگاه‌ها نيز از منابع مختلف و معتبر تفسيرى شيعه و سنى نيز استفاده شده است كه برخى از آن‌ها عبارت است از:


الف)- تفاسير شيعه  
=== الف)- تفاسير شيعه ===
 
1. [[التبيان في تفسير القرآن]]، [[طوسی، محمد بن حسن|محمد بن حسن طوسى]]؛
 
2. [[التفسير (عیاشی)|تفسير عياشى]]، [[عیاشی، محمد بن مسعود|محمد بن مسعود عياشى]]؛
 
3. [[مجمع البيان في تفسير القرآن]]، [[طبرسی، فضل بن حسن|فضل بن حسن طبرسى]]؛
 
4. روض الجنان و [[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|روح الجنان]]، [[ابوالفتوح رازی، حسین بن علی|ابوالفتح رازى]]؛
 
5. [[تفسير نورالثقلين]]، [[حویزی، عبدعلی|عبدعلى بن جمعه حويزى]]؛
 
6. [[البرهان في تفسير القرآن|البرهان في تفسير القرآن،]] [[بحرانی، هاشم بن سلیمان|سيد هاشم بحرانى]]؛
 
7. [[تفسير كنز الدقائق و بحر الغرائب|تفسير كنز الدقائق]]، [[قمی مشهدی، محمد|محمدرضا مشهدى قمى]]؛
 
8. [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان في تفسير القرآن]]، [[طباطبایی، محمدحسین|سيد محمدحسين طباطبايى]]؛
 
9. [[من هدی القرآن|من هدى القرآن]]، [[مدرسی، محمدتقی|سيد محمدتقى مدرسى]]؛
 
10. [[تفسیر نمونه]]، [[مکارم شیرازی، ناصر|ناصر مكارم شيرازى]] و همكاران.
 
ب)- تفاسير اهل سنت
 
1. [[التفسير الكبير (فخر رازی)|مفاتيح الغيب (تفسير كبير)]]، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]]؛


2. [[كشف الأسرار و عدة الأبرار]]، [[میبدی، ابوالفضل رشیدالدین|ابوالفضل رشيدالدين ميبدى]]؛
# [[التبيان في تفسير القرآن]]، [[طوسی، محمد بن حسن|محمد بن حسن طوسى]]؛
# [[التفسير (عیاشی)|تفسير عياشى]]، [[عیاشی، محمد بن مسعود|محمد بن مسعود عياشى]]؛
# [[مجمع البيان في تفسير القرآن]]، [[طبرسی، فضل بن حسن|فضل بن حسن طبرسى]]؛
# روض الجنان و [[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|روح الجنان]]، [[ابوالفتوح رازی، حسین بن علی|ابوالفتح رازى]]؛
# [[تفسير نورالثقلين]]، [[حویزی، عبدعلی|عبدعلى بن جمعه حويزى]]؛
# [[البرهان في تفسير القرآن|البرهان في تفسير القرآن،]] [[بحرانی، سید هاشم بن سلیمان|سيد هاشم بحرانى]]؛
# [[تفسير كنز الدقائق و بحر الغرائب|تفسير كنز الدقائق]]، [[قمی مشهدی، محمد|محمدرضا مشهدى قمى]]؛
# [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان في تفسير القرآن]]، [[طباطبایی، سید محمدحسین|سيد محمدحسين طباطبايى]]؛
# [[من هدی القرآن|من هدى القرآن]]، [[مدرسی، محمدتقی|سيد محمدتقى مدرسى]]؛
# [[تفسیر نمونه]]، [[مکارم شیرازی، ناصر|ناصر مكارم شيرازى]] و همكاران.


3. تفسير كشاف، جارالله [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]؛
=== ب)- تفاسير اهل سنت ===


4. تفسير القرآن الكريم، [[ابن‌عربی، محمد بن علی|محيى‌الدين بن عربى]]؛
# [[التفسير الكبير (فخر رازی)|مفاتيح الغيب (تفسير كبير)]]، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]]؛
 
# [[كشف الأسرار و عدة الأبرار]]، [[میبدی، احمد بن محمد|ابوالفضل رشيدالدين ميبدى]]؛
5. [[أنوار التنزيل و أسرار التأويل (تفسير البيضاوي)|أنوار التنزيل و أسرار التأويل]]، [[بیضاوی، عبدالله بن عمر|عبدالله بن عمر بيضاوى]]؛
# تفسير كشاف، جارالله [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]؛
 
# تفسير القرآن الكريم، [[ابن عربی، محمد بن علی|محيى‌الدين بن عربى]]؛
6. [[الجامع لأحكام القرآن]]، محمد بن احمد قرطبى؛
# [[أنوار التنزيل و أسرار التأويل (تفسير البيضاوي)|أنوار التنزيل و أسرار التأويل]]، [[بیضاوی، عبدالله بن عمر|عبدالله بن عمر بيضاوى]]؛
 
# [[الجامع لأحكام القرآن]]، [[قرطبی، محمد بن احمد|محمد بن احمد قرطبى]]؛
7. [[روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني|تفسير روح المعاني]]، [[آلوسی، محمود بن عبدالله|سيد محمود آلوسى بغدادى]]؛
# [[روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني|تفسير روح المعاني]]، [[آلوسی، محمود بن عبدالله|سيد محمود آلوسى بغدادى]]؛
 
# [[البحر المحيط في التفسير|تفسير البحر المحيط]]، [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابوحيان اندلسى]]؛
8. [[البحر المحيط في التفسير|تفسير البحر المحيط]]، [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابوحيان اندلسى]]؛
# تفسير القرآن الحكيم، (تفسير المنار)، [[محمد رشید رضا]]؛
 
# [[في ظلال القرآن]]، [[سید قطب]]<ref>همان، ص18-19</ref>
9. تفسير القرآن الحكيم، (تفسير المنار)، [[رضا، محمد رشید|محمد رشيد رضا]]؛
 
10. [[في ظلال القرآن]]، [[سید قطب]]<ref>همان، ص18-19</ref>


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
در مقدمه، ابتدا به سير معنوى حج و اهتمام متقابل حج و قرآن اشاره گرديده و سپس به توضيح انگيزه نگارش كتاب و شيوه تفسيرى آن پرداخته شده و در پايان، از مهم‌ترين منابع مورد استفاده نویسنده، نام برده شده است.<ref>مقدمه، ص11-19</ref>


 
نویسنده، پيش از پرداختن به تفسير آيات حج، به مقدماتى از دانش تفسير از قبيل تعريف تفسير، اقسام تفسير، عوامل تنويع تفسير و برخى از شرايط آن، اشاره نموده است.<ref>متن كتاب، ص21-37</ref>
در مقدمه، ابتدا به سير معنوى حج و اهتمام متقابل حج و قرآن اشاره گرديده و سپس به توضيح انگيزه نگارش كتاب و شيوه تفسيرى آن پرداخته شده و در پايان، از مهم‌ترين منابع مورد استفاده نويسنده، نام برده شده است<ref>مقدمه، ص11-19</ref>
 
نويسنده، پيش از پرداختن به تفسير آيات حج، به مقدماتى از دانش تفسير از قبيل تعريف تفسير، اقسام تفسير، عوامل تنويع تفسير و برخى از شرايط آن، اشاره نموده است<ref>متن كتاب، ص21-37</ref>


از جمله ويژگى‌هاى كتاب آن است كه تقريبا همه چهل آيه‌اى كه ارتباط مستقيم با حج دارد، در زير عنوان آيه اول تا بيست و دوم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است و علت كاهش عنوان نيز اين بود كه برخى از آيات كه وحدت محتوايى داشتند و يا ارتباط غير قابل تفكيك داشتند، در يك عنوان قرار گرفته‌اند<ref>مقدمه، ص17</ref>
از جمله ويژگى‌هاى كتاب آن است كه تقريبا همه چهل آيه‌اى كه ارتباط مستقيم با حج دارد، در زير عنوان آيه اول تا بيست و دوم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است و علت كاهش عنوان نيز اين بود كه برخى از آيات كه وحدت محتوايى داشتند و يا ارتباط غير قابل تفكيك داشتند، در يك عنوان قرار گرفته‌اند<ref>مقدمه، ص17</ref>


در تفسير هر آيه، پس از متن آيه، ابتدا برخى از واژگان در آن معنا شده است. پس از آن، اشاره‌اى به چشم‌انداز و محتواى كلى آيه شده و در ادامه، به شرح و تفسير پرداخته شده و در پايان هر آيه، به برخى از لطايف و اشارات، اشاره شده است<ref>همان</ref>
در تفسير هر آيه، پس از متن آيه، ابتدا برخى از واژگان در آن معنا شده است. پس از آن، اشاره‌اى به چشم‌انداز و محتواى كلى آيه شده و در ادامه، به شرح و تفسير پرداخته شده و در پايان هر آيه، به برخى از لطايف و اشارات، اشاره شده است.<ref>همان</ref>


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==




فهرست مطالب در ابتدا و كتابنامه منابع مورد استفاده نويسنده، در انتهاى كتاب آمده است.
فهرست مطالب در ابتدا و كتابنامه منابع مورد استفاده نویسنده، در انتهاى كتاب آمده است.


در پاورقى‌ها، علاوه بر ذكر منابع<ref>ر.ک: پاورقى، ص30</ref>، به توضيح برخى كلمات و عبارات متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص31</ref>
در پاورقى‌ها، علاوه بر ذكر منابع<ref>ر.ک: پاورقى، ص30</ref>، به توضيح برخى كلمات و عبارات متن پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص31</ref>


==پانويس ==
==پانويس ==
خط ۱۰۷: خط ۸۵:


مقدمه و متن كتاب.
مقدمه و متن كتاب.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]