دراسة في موسوعة الغدير: للعلامة الراحل آيةالله الشيخ عبدالحسين الأميني
دراسة في موسوعة الغدير از آثار كمال السيد (متولد 1336ش) است كه در آن، به صورت مستند و گزيده به گزارش محتواى كتاب جاودانه الغدير نوشته علامه امينى پرداخته است. نام كامل كتاب حاضر عبارت است از: «دراسة في موسوعة الغدير للعلامة الراحل آيةالله الشيخ عبدالحسين الاميني». نويسنده نگارش اين اثر را كه به زبان عربى جديد نوشته شده، در سال 1421ق به پايان رسانده است.
| دراسة في موسوعة الغدير: للعلامة الراحل آيةالله الشيخ عبدالحسين الأميني | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | امینی، عبدالحسین (نويسنده) سید، کمال (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | للعلامه الراحل آیه الله الشیخ عبدالحسین الامینی |
| ناشر | مؤسسة أنصاريان للطباعة و النشر |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1379 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-438-269-2 |
| موضوع | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت غدیر خم |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 223/54 /الف8د4* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
كتاب حاضر از مقدمه نويسنده و متن اصلى تشكيل شده است. كتاب فاقد فصل‌بندى است و به نظر مى‌رسد كه نويسنده از ترتيب موجود در كتاب الغدير پيروى كرده است و مبحث غدير را از نظر قرآن، سنت و ادب گزارش كرده است. زبان و ادبيات اين اثر، امروزين روان و زيباست. نويسنده افزون بر كتاب الغدير از منابع قابل توجهى از آثار معتبر عربى و فارسى از انديشمندان قديم و جديد براى توليد اثر حاضر بهره برده است. شيوه نويسنده در اين اثر، اطلاع‌رسانى است و به همين جهت مطالب را به صورت مستند آورده و به گزارش و تلخيص پرداخته است.
گزارش محتوا
درباره محتواى اين اثر مى‌توان به اين نكات اشاره نمود:
1. نويسنده، كتاب الغدير را اين‌گونه معرفى كرده است: كتاب «الغدير في الكتاب و السنة و الأدب» با جلدهاى يازده‌گانه‌اش، فرهنگنامه‌اى علمى و نادر و كوششى همراه با موفقيت شمرده مى‌شود كه براى جلب توجه جهان اسلام به حقيقتى گمشده يعنى حادثه غدير از ديدگاه قرآنى، سنت شريف و ادبيات عربى صورت گرفت[۱]
2. نويسنده بر طبق پژوهش علامه امينى تعداد 38 شخصيت از حافظان كه حديث غدير و اين واقعه تاريخى را تأييد كرده‌اند را نام برده و فهرست كرده و نظرشان را نقل كرده است[۲]
3. همچنين نويسنده بر اساس پژوهش علامه امينى گزارش كرده است كه 30 گواهى در كتابهاى تفسيرى برادران اهل سنت وجود دارد كه تفسير شيعه را از آيه بلاغ تأييد مى‌كند و توضيح مى‌دهد كه اين آيه در مورد حضرت اميرالمؤمنين على(ع) نازل شده است. او نام مفسران مذكور را در متن و نام كتاب و شماره جلد و صفحه هر كدام را در پاورقى مشخص كرده است[۳]
4. همچنين نويسنده بر اساس كتاب الغدير گزارش كرده است كه 16 گواهى در كتابهاى تفسيرى برادران اهل سنت وجود دارد كه تفسير شيعه را از آيه اكمال دين تأييد مى‌كند و به نام آنها اشاره كرده است[۴]
5. نويسنده تعداد 360 صحابى از راويان حديث غدير را با بيان نام و مشخصات فهرست كرده است[۵]همچنين با استفاده از الغدير، تعداد 26 نفر از نويسندگانى كه در مورد حديث غدير كتاب يا رساله‌اى نوشته‌اند را با ذكر نام نويسنده و عنوان اثرش فهرست كرده است[۶]
6. نويسنده گزارش كرده است كه علامه امينى نمايشگاهى از روايات مجعول و دروغين برپا ساخت و تناقضاتش را نشان داد و معلوم شد كه اين‌گونه روايات ساختگى در برابر انديشه آزاد و منطق سليم ارزش و اعتبارى ندارد. نويسنده محترم با تأكيد يادآور شده است كه انسان به اين عقل بزرگ كه به بيشه‌ها نفوذ مى‌كند و عمق درياها را مى‌كاود و بيرون نمى‌آيد مگر پيروزمند و درحالى‌كه گوهر حقيقت را يافته افتخار مى‌كند. در موضوع امامت مى‌يابيم كه علامه امينى موفقيت ممتازى كسب كرده و احاديث فريبنده‌اى را كه درصدد تضعيف و تحريف امامت بودند را محاكمه و نقد علمى كرده است[۷]
7. نويسنده به ترتيب تاريخى تعدادى از شاعرانى را كه درباره غدير شعر سروده‌اند نام برده و در مورد هر كدام توضيحاتى ارائه كرده است[۸]
8. نويسنده در بحثى تحت عنوان انعكاس و بازتاب دانشنامه الغدير در افكار عمومى، تعدادى از ديدگاه‌هاى انديشمندان جهان اسلام را در مورد الغدير و نويسنده ارجمندش ذكر كرده است. اين شخصيت‌ها كتاب مذكور و نويسنده بزرگوارش را ستوده و روش علمى او را تأييد كرده و منزلت علميش را گرامى داشته‌اند[۹]
9. نويسنده، در پايان تأكيد كرده است كه: سخن پايانى اين است كه علامه امينى امروزه و چه بسا در آينده نيز بزرگترين كسى شمرده مى‌شود كه به دفاع از انديشه شيعى قيام نمود[۱۰]
وضعيت كتاب
براى كتاب حاضر تنها فهرست تفصيلى مطالب تنظيم شده است. پاورقى‌ها، معمولاً ارجاعى است و نويسنده نام و نشان و شماره سوره‌ها و آيات مورد استفاده در متن را ذكر كرده است و گاه نام كتاب مورد استناد و شماره جلد و صفحه مورد نظر و گاه توضيحى تاريخى آورده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.