خلاصة المناقب (در مناقب میر سید علی همدانی): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۸ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ى‎ج' به 'ى‌ج'
جز (جایگزینی متن - 'ى‎ا' به 'ی‌ا')
جز (جایگزینی متن - 'ى‎ج' به 'ى‌ج')
خط ۴۸: خط ۴۸:
...شیوه نویسندگى مؤلف ساده و بى‎پیرایه است و به ترصیع و تسجیع عبارت و تکلف و تصنع لفظى که در نثر فارسى از قرن ششم هجرى به بعد رواج بسیار پیدا کرده بود و تمام تألیفات فارسى را فراگرفته بود، توجهى ننموده است و در بعضى جاها که به آرایش و زیبایى بیان توجه نموده، به مشکل‎نویسى نپرداخته بود.
...شیوه نویسندگى مؤلف ساده و بى‎پیرایه است و به ترصیع و تسجیع عبارت و تکلف و تصنع لفظى که در نثر فارسى از قرن ششم هجرى به بعد رواج بسیار پیدا کرده بود و تمام تألیفات فارسى را فراگرفته بود، توجهى ننموده است و در بعضى جاها که به آرایش و زیبایى بیان توجه نموده، به مشکل‎نویسى نپرداخته بود.


براى توضیح عقاید و معانى تصوّف و تأیید اقوال و افعال متصوفه، مؤلف به آیات قرآنى و احادیث نبوى استناد مى‌کند و در حلّ مشکلات و مسائل دقیق تصوف به سخنان بزرگان صوفیه توسل مى‎جوید؛ مخصوصاً از منازل السائرين [[انصاری، عبدالله بن محمد|خواجه عبداللّه انصارى]] و [[الرسالة القشيرية|رسالة القشيرية]] [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم قشیرى]] و [[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحكم]] [[ابن عربی، محمد بن علی|محی‌الدین]] و [[فوائح الجمال و فواتح الجلال|فوائح الجمال]] نجم‌الدّین کبرى مطالبى را نقل و روایت کرده است و علاوه بر آنها از نگارشات خود [[همدانی، علی بن شهاب‌الدین|سید على همدانى]] استفاده نموده؛ مخصوصاً از رساله مشارب الأذواق (که شرحى است از قصیده خمریه [[ابن فارض، عمر بن علی|ابن الفارض]]...) و همچنین رساله حلّ الفصوص و رساله واردات و رساله مناجات و ذخيرة الملوك و غیره.  
براى توضیح عقاید و معانى تصوّف و تأیید اقوال و افعال متصوفه، مؤلف به آیات قرآنى و احادیث نبوى استناد مى‌کند و در حلّ مشکلات و مسائل دقیق تصوف به سخنان بزرگان صوفیه توسل مى‌جوید؛ مخصوصاً از منازل السائرين [[انصاری، عبدالله بن محمد|خواجه عبداللّه انصارى]] و [[الرسالة القشيرية|رسالة القشيرية]] [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم قشیرى]] و [[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحكم]] [[ابن عربی، محمد بن علی|محی‌الدین]] و [[فوائح الجمال و فواتح الجلال|فوائح الجمال]] نجم‌الدّین کبرى مطالبى را نقل و روایت کرده است و علاوه بر آنها از نگارشات خود [[همدانی، علی بن شهاب‌الدین|سید على همدانى]] استفاده نموده؛ مخصوصاً از رساله مشارب الأذواق (که شرحى است از قصیده خمریه [[ابن فارض، عمر بن علی|ابن الفارض]]...) و همچنین رساله حلّ الفصوص و رساله واردات و رساله مناجات و ذخيرة الملوك و غیره.  


علاوه بر مآخذ مهمى که اشاره شد، مؤلف از الفتوحات المكية [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] و إحياء علوم‌الدّين و [[كیمیای سعادت|کیمیاى سعادت]] [[غزالی، محمد بن محمد|امام غزالى]] و [[عوارف المعارف]] [[سهروردی، یحیی بن حبش|شهاب‌الدّین سهروردى]] نیز مطالبى را فراگرفته است. بالخصوص از فوائح عباراتى را به فارسى برگردانیده و جزو کتاب خودش قرار داده است. باوجود اینکه در خلاصة المناقب از [[فوائح الجمال و فواتح الجلال|فوائح الجمال]] بسیار استفاده شده است، باز هم مى‎توان گفت که مؤلف بیشتر تحت تأثیر [[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحكم]] قرار گرفته است؛ مثلا در موضوع ولایت آنجا که گفته است که «ولایت، باطن نبوت است»، از فص دوم «شیثیه» از [[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحكم]] مأخوذ است و همین‎طور بیان أئمة الأسماء و اسامى قلب و حقیقت آن و انسان صغیر و کبیر، استعداد ذرات، بیان رؤیا، نوم الأنبياء و غیره و مطالب تصوف که در این کتاب آمده است، همه و همه تأثیر [[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحكم]] را نشان مى‎دهد و علّت آن ظاهرا همین است که مرشد وى شرحى نوشته بود بر فصوص و رابطه بین [[همدانی، علی بن شهاب‌الدین|سید على همدانى]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] از همین ‎جا معلوم است که شیخ علاءالدوله سمنانى یکى از مشایخ طریقت و خال وى، بر فتوحات حواشى نوشته و [[بدخشي، نور الدين جعفر|جعفر بدخشى]] تحت تأثیر آن قرار گرفته بود.
علاوه بر مآخذ مهمى که اشاره شد، مؤلف از الفتوحات المكية [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] و إحياء علوم‌الدّين و [[كیمیای سعادت|کیمیاى سعادت]] [[غزالی، محمد بن محمد|امام غزالى]] و [[عوارف المعارف]] [[سهروردی، یحیی بن حبش|شهاب‌الدّین سهروردى]] نیز مطالبى را فراگرفته است. بالخصوص از فوائح عباراتى را به فارسى برگردانیده و جزو کتاب خودش قرار داده است. باوجود اینکه در خلاصة المناقب از [[فوائح الجمال و فواتح الجلال|فوائح الجمال]] بسیار استفاده شده است، باز هم مى‎توان گفت که مؤلف بیشتر تحت تأثیر [[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحكم]] قرار گرفته است؛ مثلا در موضوع ولایت آنجا که گفته است که «ولایت، باطن نبوت است»، از فص دوم «شیثیه» از [[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحكم]] مأخوذ است و همین‎طور بیان أئمة الأسماء و اسامى قلب و حقیقت آن و انسان صغیر و کبیر، استعداد ذرات، بیان رؤیا، نوم الأنبياء و غیره و مطالب تصوف که در این کتاب آمده است، همه و همه تأثیر [[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحكم]] را نشان مى‎دهد و علّت آن ظاهرا همین است که مرشد وى شرحى نوشته بود بر فصوص و رابطه بین [[همدانی، علی بن شهاب‌الدین|سید على همدانى]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] از همین ‎جا معلوم است که شیخ علاءالدوله سمنانى یکى از مشایخ طریقت و خال وى، بر فتوحات حواشى نوشته و [[بدخشي، نور الدين جعفر|جعفر بدخشى]] تحت تأثیر آن قرار گرفته بود.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش