۶۱٬۱۸۹
ویرایش
خلاصة الأشعار و زبدة الأفکار (بخش ری و استرآباد و نواحی آن بلاد) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۵ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۲
، ۱۵ اکتبر ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '( ' به '(') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''خلاصة الأشعار وزبدة الأفکار (بخش ری و استرآباد و نواحی آن بلاد)''' اثر میر تقی‌الدین کاشانی (زنده تا 1016ق)، بزرگ‌ترین پروژه تذکره‌نویسی شاعران فارسی‌گو تا سده دهم قمری سات که با مقدمه و تصحیح مرتضی موسوی و رضوان مساح منتشر شده است. | |||
این اثر از جمله منابع دست‌اول سده‌های 10- 11ق و در زمره پرحجم‌ترین تذکره‌های عمومی زبان فارسی است که کار نگارش آن، بیش از چهل سال به درازا کشیده است. این تلاش دنباله‌دار، نام «خلاصة الأشعار» را در عراق و خراسان و دیگر جای‌ها، چنان بر زبان‌ها انداخت که تقی‌الدین در روزگار خود، به «میر تذکره» شهره گشت. از آنجا که تدوین این تذکره درازآهنگ و دامنه‌دار بوده، به‌صورت مجموعه و یکجا گرد نیامده و بخش‌های مختلفش اینجا و آنجا به دست آمده است. بخش خاتمه این مجموعه، در شرح‌حال و سروده‌های شارعران معاصر مؤلف (شامل یک مقدمه و دوازده اصل- مطابق بروج آسمانی- است که هر اصل، مخصوص ناحیه‌ای می‌باشد)<ref>ر.ک: مقدمه مصححان، صفحه چهارده- پانزده</ref>. | |||
کتاب حاضر، به اصل یازدهم اختصاص یافته است. این اصل، در دو فصل تنظیم گشته که فصل نخست، مخصوص شاعران ری (15 شاعر) است و فصل دوم، به سرایندگان استرآباد (16) تعلق دارد. برخی از ویژگی‌های این اصل، به شرح ذیل می‌باشد: | |||
# صاحبان تراجم این اصل، از طبقات گوناگون اجتماعی انتخاب شده‌اند که می‌توان آن‌ها را از این حیث، عموما در دو دسته گنجاند: | |||
الف) وابستگان به دربار سلطنت و عوامل حکومت، همگون قاسم‌بیگ حالتی از امیرزادگان ترک؛ قاضی محمد، قاضی عطاءالله و مولانا علی نیازی، از حاضران در مجالس شاه تهماسب؛ خواجه محمدشریف هجری و میر محمدیوسف صدر، از وزرای صفویه و... | |||
ب) صاحبان مشاغل غیردرباری و مردمی، مثل قاضی عبدالله که زراعت می‌کرده؛ مولانا فهمی و مولانا ناطفی که بارزگانی پیشه گرفته بودند و... | |||
# اشاره به سبک و تتبعات ادبی و نقد و نظر یا جانب‌داری از شعر برخی سرایندگان: تقی‌الدین، جز کاربرد واژگان و اصطلاحات عمومی با رنگ‌وبوی نقد ادبی در معرفی قریحه سخنوران، در لابه‌الی نوشته‌های خویش، گریزی هم به اسلوب ویژه شاعری بعضی از آن‌ها می‌زند و گاه سخت کوتاه به داوری سروده‌هایش می‌نشیند<ref>همان، صفحه هجده و نوزده</ref>. | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب. | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:مقالات شهریور 01 مکرمی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی نشده1]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]] | |||