جواهر الأخبار: بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال 984 ه.ق: تفاوت میان نسخه‌ها

جواهر الأخبار: بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال 984 ه.ق (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۶ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۳۲

۲۰۳ بایت حذف‌شده ، ‏۱۶ مارس ۲۰۱۹

جز

جایگزینی متن - ' ' به ' '

A-esmaili@noornet.net

۶۱٬۱۸۹

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+{{جعبه اطلاعات کتاب
-[[پرونده:NUR11191J1.jpg|بندانگشتی|جواهر الأخبار: بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال 984 هـ.ق]]
+| تصویر =NUR11191J1.jpg
-{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
+| عنوان =جواهر الأخبار: بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال 984 هـ.ق
-|+ |
+| عنوان‌های دیگر =بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال 984 ق
-|-
-! نام کتاب!! data-type='bookName'|جواهر الأخبار: بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال 984 هـ.ق
-|-
-|نام های دیگر کتاب
-|data-type='otherBookNames'|بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال 984 هـ.ق
 جواهر الاخبار. برگزیده
-|-
+| پدیدآوران =
-|پدیدآورندگان
+[[منشی قزوینی، بوداق]] (نویسنده)
-|data-type='authors'|[[منشی قزوینی، بوداق]] (نويسنده)
 [[بهرام‌نژاد، محسن]] (مصحح)
-|-
+| زبان =فارسی
-|زبان
+| کد کنگره =‏DSR‎‏ ‎‏1138‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8‎‏ج‎‏9
-|data-type='language'|فارسی
+| موضوع =
-|-
+ایران - تاریخ - آق قویونلو، 780 - 908ق.
-|کد کنگره
-|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏DSR‎‏ ‎‏1138‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8‎‏ج‎‏9
-|-
-|موضوع
-|data-type='subject'|ایران - تاریخ - آق قویونلو، 780 - 908ق.
 ایران - تاریخ - قره قویونلو، 780 - 873ق.
-|-
+| ناشر =
-|ناشر
+مرکز پژوهشی ميراث مکتوب
-|data-type='publisher'|مرکز پژوهشی ميراث مکتوب
+| مکان نشر =تهران - ایران
-|-
+| سال نشر = 1378 ش
-|مکان نشر
-|data-type='publishPlace'|تهران - ایران
-|-
-|سال نشر
-|data-type='publishYear'| 1378 هـ.ش
-|-class='articleCode'
-|کد اتوماسیون
-|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE11191AUTOMATIONCODE
-|}
-</div>
+| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11191AUTOMATIONCODE
+| چاپ =1
+| شابک =964-6781-35-7
+| تعداد جلد =1
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =
+| کتابخوان همراه نور =11191
+| کد پدیدآور =
+| پس از =
+| پیش از =
+}}
+'''''جواهر الأخبار: بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال 984 هـ.ق'''''، اثر [[منشی قزوینی، بوداق|بوداق منشى قزوينى]]، تاريخ عمومى است كه رويدادهاى مختصر عالم و ايران از ابتداى آفرينش تا زمان مؤلف را بيان مى‌كند.
-== معرفى اجمالى ==
+كتاب به زبان فارسى بوده و در سال 984ق به نگارش رسيده است و [[بهرام‌نژاد، محسن|محسن بهرام نژاد]]، بخشى از آن كه مربوط به تاريخ ايران مى‌باشد را در سال 1375ش با عنوان «جواهر الاخبار: بخش تاريخ ايران از قراقويونلو تا سال 984ق» گردآورى و تصحيح كرده است.
-«جواهر الاخبار»، اثر بوداق منشى قزوينى، تاريخ عمومى است كه رويدادهاى مختصر عالم و ايران از ابتداى آفرينش تا زمان مؤلف را بيان مى‌كند.
-كتاب به زبان فارسى بوده و در سال 984ق به نگارش رسيده است و محسن بهرام نژاد، بخشى از آن كه مربوط به تاريخ ايران مى‌باشد را در سال 1375ش با عنوان «جواهر الاخبار: بخش تاريخ ايران از قراقويونلو تا سال 984ق» گردآورى و تصحيح كرده است.
 انگيزه مؤلف، آرزو و ذوق او در نگارش تاريخ بوده است.
@@ خط ۵۴: / خط ۳۹: @@
 == ساختار ==
 اصل كتاب، در يك ديباچه، دو مقدمه و يك خاتمه ارائه شده؛ ولى كتاب حاضر كه با مقدمه مصحح آغاز شده، در بردارنده قسمت چهارم از مقدمه دوم و خاتمه است كه شامل حوادث تاريخى ايران در روزگار دو سلسله قراقويونلو و آق قويونلو و همچنين بيان ظهور و بسط قدرت سلسله صفويه تا آغاز سلطنت شاه اسماعيل دوم مى‌باشد.
@@ خط ۶۲: / خط ۴۵: @@
 مؤلف شرح آفرينش عالم و آدم و وقايع روزگار سلاطين پيش و پس از اسلام را به اختصار آورده، اما رويدادهاى زمان خود را كه معاصر با عهد صفوى است با تفصيل بيشترى بيان كرده است.
-سبك نگارش، به پيروى از سنت ادبى رايج در عهد صفوى صورت گرفته است به گونه‌اى كه آرايش عبارات با كلمات مصنوع، ذكر القاب، عناوين، تعارفات بسيار و استفاده از آيات، احاديث، روايات، حكايات و اشعار از ويژگى‌هاى كتاب است.
+سبک نگارش، به پيروى از سنت ادبى رايج در عهد صفوى صورت گرفته است به گونه‌اى كه آرايش عبارات با كلمات مصنوع، ذكر القاب، عناوين، تعارفات بسيار و استفاده از آيات، احاديث، روايات، حكايات و اشعار از ويژگى‌هاى كتاب است.
 مؤلف مطالب را بر اساس سلسله سلاطين تقسيم كرده و در ذيل عنوان هر پادشاه، اهم وقايع تاريخى دوران حكومت او را به اختصار آورده است.
@@ خط ۷۶: / خط ۵۹: @@
 كتاب در عهد شاه طهماسب اول نگارش يافته و به نام شاه اسماعيل دوم صفوى خاتمه و اهداء گرديده است؛ با اين حال، مؤلف هرگز به حوادث دوران حكومت شاه اسماعيل نپرداخته است.
-منابع مورد استفاده مؤلف عبارتند از؛ منابع مكتوب شامل اسناد و مدارك دولتى و آثار مكتوب تاريخى كه پيش از زمان مؤلف نگارش يافته، شنيده‌ها و مشاهدات مؤلف كه در قسمت‌هاى مختلف به آن تصريح نموده و گاه با ديدگاهى نقادانه، آن‌ها را بيان كرده است.
+منابع مورد استفاده مؤلف عبارتند از؛ منابع مكتوب شامل اسناد و مدارک دولتى و آثار مكتوب تاريخى كه پيش از زمان مؤلف نگارش يافته، شنيده‌ها و مشاهدات مؤلف كه در قسمت‌هاى مختلف به آن تصريح نموده و گاه با ديدگاهى نقادانه، آن‌ها را بيان كرده است.
 == گزارش محتوا ==
+مقدمه مصحح، بعد از بيان انگيزه تأليف و اهميت كتاب، منابع نویسنده را نام برده، پس از توضيح مختصر درباره هر يك، به روش تصحيح و نسخ موجود از كتاب، اشاره كرده است.
+فصل اول، مشتمل است بر حوادث تاريخى ايران در روزگار سلسله قراقويونلوها. اين طايفه از نسل سبک تگين بوده و بارانى لقب داشتند و همواره با سلاطين آل جلاير در كشمكش و ستيز به سر مى‌بردند. بزرگ آنان قرامحمد نام داشت كه پدر زن سلطان احمد بود. اين طايفه صحرانشين بوده و هرگز سر به امير تيمور گورگانى فرو نياوردند.
-مقدمه مصحح، بعد از بيان انگيزه تأليف و اهميت كتاب، منابع نويسنده را نام برده، پس از توضيح مختصر درباره هر يك، به روش تصحيح و نسخ موجود از كتاب، اشاره كرده است.
-فصل اول، مشتمل است بر حوادث تاريخى ايران در روزگار سلسله قراقويونلوها. اين طايفه از نسل سبكتگين بوده و بارانى لقب داشتند و همواره با سلاطين آل جلاير در كشمكش و ستيز به سر مى‌بردند. بزرگ آنان قرامحمد نام داشت كه پدر زن سلطان احمد بود. اين طايفه صحرانشين بوده و هرگز سر به امير تيمور گورگانى فرو نياوردند.
 مؤلف ضمن اشاره به احوالات اميران اين سلسله؛ از جمله قرايوسف قراقويونلو، شاه محمّد، ميرزا اسكندر و ميرزا جهانشاه بن قرا يوسف و حسنعلى بن جهانشاه، به تشريح وقايع مهمى كه در عهد آنان به وقوع پيوسته پرداخته است.
@@ خط ۸۹: / خط ۷۰: @@
 دوم كه مفصل‌تر مى‌باشد، به شرح احوال سلاطين آق قويونلو و حوادث دوران سلطنت آن‌ها پرداخته است.
-اولين آنان، اميركبير ابوالنّصر حسن بيك نام داشت كه مؤلف از او به نيكى ياد كرده و رعيت دوست و فقير نواز بودن را از جمله صفات پسنديده او ذكر كرده است.
+اولين آنان، امیرکبیر ابوالنّصر حسن بيك نام داشت كه مؤلف از او به نيكى ياد كرده و رعيت دوست و فقير نواز بودن را از جمله صفات پسنديده او ذكر كرده است.
 بعد از او، فرزندش، سلطان خليل، در سال 870ق به سلطنت رسيد و ولايت ديار بكر را به برادرش يعقوب سپرد؛ اما او به برادر شوريده، او را به قتل رسانيد و در سال 883ق به سرير سلطنت نشست.
@@ خط ۱۰۳: / خط ۸۴: @@
 هر چند مؤلف در ذكر نام سلاطين و شاهزادگان و اميران راه تكلف پيموده، اما تعدى و ستم آنان را كتمان نكرده، بلكه آشكارا آن چه را كه خوانده، شنيده و يا ديده است، بيان مى‌كند.
-وى گاه به مطالبى اشاره كرده است كه به لحاظ مطالعات اقتصادى عصر صفوى، داراى نكته‌هاى قابل توجهى است. او با ديدگاهى نقادانه، مقررى اميران و وزيران عصر آق قويونلو و صفويه را در زمان طهماسب اول مقايسه نموده، از يك سوى به رشد و افزايش درآمدها در عهد صفوى اشاره دارد و از سوى ديگر، بى‌اعتبارى پول و عدم وجود امنيت مالى و حقوقى كارگزاران و بى‌عدالتى و ضعف امور ديوانى زمان خود را تصريح مى‌نمايد. سپس، براى اثبات اين مدعا وضع خويش را مثال زده كه چندين بار دارايى او از سوى دولت ضبط و مصادره گرديده و او را به افلاس كشانيده است.
+وى گاه به مطالبى اشاره كرده است كه به لحاظ مطالعات اقتصادى عصر صفوى، داراى نكته‌هاى قابل توجهى است. او با ديدگاهى نقادانه، مقررى اميران و وزيران عصر آق قويونلو و صفويه را در زمان طهماسب اول مقايسه نموده، از يك سوى به رشد و افزايش درآمدها در عهد صفوى اشاره دارد و از سوى ديگر، بى‌اعتبارى پول و عدم وجود امنيت مالى و حقوقى كارگزاران و بى‌عدالتى و ضعف امور ديوانى زمان خود را تصريح مى‌نمايد. سپس، براى اثبات اين مدعا وضع خويش را مثال زده كه چندين بار دارایى او از سوى دولت ضبط و مصادره گرديده و او را به افلاس كشانيده است.
 از آن جا كه مؤلف در اين عهد مى‌زيسته و سال‌ها به عنوان منشى در خدمت دولت صفوى و شاهزادگان و بزرگان سياست و جنگ قرار داشته، بسيارى از اتفاقات را خود شاهد بوده و با دقت و تفصيل بيشترى آورده است؛ چنان‌كه اين بخش، يك پنجم مطالب كتاب را در بر مى‌گيرد.
@@ خط ۱۱۰: / خط ۹۱: @@
 == وضعيت كتاب ==
 بخش احوال مؤلف، همراه با توضيحاتى درباره كتاب، در مقاله‌اى تحت عنوان «درباره يك مأخذ كمياب درباره صفويان» توسط شرق‌شناس روسى «پ. اى. پتروف» در مجله خاورشناسى شوروى (1956 م، شماره1، 111- 120) به زبان روسى ترجمه و به چاپ رسيده است.
@@ خط ۱۲۲: / خط ۱۰۱: @@
 مؤلف در متن بعضى كلمات و عبارات عربى را به فارسى معنى كرده و مصحح عينا همان را در پاورقى با حرف مخفف «م» آورده است.
-== منابع ==
+== منابع مقاله ==
+مقدمه و متن كتاب.
-- مقدمه و متن كتاب.
-== پیوندها ==
 [[رده:کتاب‌شناسی]]
 [[رده: تاریخ]]
 [[رده: تاریخ ایران]]
+[[رده:25 آبان الی 24 آذر(97)]]