۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
الف) مدخل كارل يان بر كتاب | === الف) مدخل كارل يان بر كتاب === | ||
مدخلى به قلم كارل يان و ترجمه منوچهر اميرمكرى در باره اوضاع ايران پيش از نوشته شدن جامع التواريخ و انگيزه رشيد الدين براى دست گشادن بدين كار گران سنگ، در آستانه كتاب جاى گرفته است. يان، بيش از پنجاه سال به آرايش و ويرايش جامع التواريخ كوشيد و بخشهاى پنجگانه تاريخ عالم را به آلمانى ترجمه كرد و در 1951، متن تاريخ فرنگ را با مقدمهاى به زبان فرانسه منتشر ساخت. او در اين مقدمه عالمانه، نويسنده تاريخ پاپان و قياصره را باز شناسى مىكند و منبع اقتباس رشيد الدين را نوشتهاى از مارتينوس اوپاوينسيس مىشمرد. وى زمينه تاريخ نگارى را در هيچ يك از دورانهاى امپراتورى روم، آمادهتر از نخستين قرن پس از برپايى امپراتورى اوراسيايى (اروپايى - آسيايى) مغول نمىداند و با اشاره به زيانهاى گران بار فتوحات مغول، گسترش افق ديد بشر را از مثبتترين و سودمندترين پىآمدهاى آن بر مىشمرد؛ زيرا پردههاى اسرار ميان سرزمينهاى آسياى مركزى و شرقى بر اثر اين فتوحات بر افتاد. ايران كه پيش از چين، به چهار راه منابع سياسى، اقتصادى و فرهنگى بدل شد، در پيوندهاى شرق و غرب بسيار تأثير گذارد. وى زاده شدن كتاب گران سنگ جامع التواريخ را با توجه به اين مقدمه، بسيار طبيعى مىداند و با سنجش بناكتى (روضة الالباب فى تاريخ الاكابر و الانساب) با اين كتاب، به انگيزه رشيد الدين در نوشتن آن مىپردازد. رشيد الدين اندكى پس از مرگ غازان خان (1304م)، اثرش را تاريخ غازانى ناميد و به فرمان خان مغول تاريخ عالم را نوشت. | مدخلى به قلم كارل يان و ترجمه منوچهر اميرمكرى در باره اوضاع ايران پيش از نوشته شدن جامع التواريخ و انگيزه رشيد الدين براى دست گشادن بدين كار گران سنگ، در آستانه كتاب جاى گرفته است. يان، بيش از پنجاه سال به آرايش و ويرايش جامع التواريخ كوشيد و بخشهاى پنجگانه تاريخ عالم را به آلمانى ترجمه كرد و در 1951، متن تاريخ فرنگ را با مقدمهاى به زبان فرانسه منتشر ساخت. او در اين مقدمه عالمانه، نويسنده تاريخ پاپان و قياصره را باز شناسى مىكند و منبع اقتباس رشيد الدين را نوشتهاى از مارتينوس اوپاوينسيس مىشمرد. وى زمينه تاريخ نگارى را در هيچ يك از دورانهاى امپراتورى روم، آمادهتر از نخستين قرن پس از برپايى امپراتورى اوراسيايى (اروپايى - آسيايى) مغول نمىداند و با اشاره به زيانهاى گران بار فتوحات مغول، گسترش افق ديد بشر را از مثبتترين و سودمندترين پىآمدهاى آن بر مىشمرد؛ زيرا پردههاى اسرار ميان سرزمينهاى آسياى مركزى و شرقى بر اثر اين فتوحات بر افتاد. ايران كه پيش از چين، به چهار راه منابع سياسى، اقتصادى و فرهنگى بدل شد، در پيوندهاى شرق و غرب بسيار تأثير گذارد. وى زاده شدن كتاب گران سنگ جامع التواريخ را با توجه به اين مقدمه، بسيار طبيعى مىداند و با سنجش بناكتى (روضة الالباب فى تاريخ الاكابر و الانساب) با اين كتاب، به انگيزه رشيد الدين در نوشتن آن مىپردازد. رشيد الدين اندكى پس از مرگ غازان خان (1304م)، اثرش را تاريخ غازانى ناميد و به فرمان خان مغول تاريخ عالم را نوشت. | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
وى با اشاره به پيشينه محتوايى اين كتاب، پس از گزارشى در باره فصلهاى آن به ارزيابى برخى از داستانهاى مجعول اين اثر و دسته بندى آنها مىپردازد و الگوى محتوايى و شكل ظاهرى تاريخ فرنگ او را نوشتههاى اروپايى مىداند و سرانجام با سنجش نسخههاى اصلى جامع التواريخ با يكديگر، در باره مستندات اين تصحيح گزارش مىدهد. گفتنى است كارل يان، در ترجمه فرانسه اين كتاب، سبك ساده و بىپيرايه آن را حفظ و به دقت از نثر روانش پيروى كرده است. | وى با اشاره به پيشينه محتوايى اين كتاب، پس از گزارشى در باره فصلهاى آن به ارزيابى برخى از داستانهاى مجعول اين اثر و دسته بندى آنها مىپردازد و الگوى محتوايى و شكل ظاهرى تاريخ فرنگ او را نوشتههاى اروپايى مىداند و سرانجام با سنجش نسخههاى اصلى جامع التواريخ با يكديگر، در باره مستندات اين تصحيح گزارش مىدهد. گفتنى است كارل يان، در ترجمه فرانسه اين كتاب، سبك ساده و بىپيرايه آن را حفظ و به دقت از نثر روانش پيروى كرده است. | ||
ب) درونمايه كتاب | === ب) درونمايه كتاب === | ||
باب نخست از بخش (قسم) اول اين كتاب، فهرستى از «طوايف پادشاهان گذشته به زعم فرنگان» در بر دارد. حكيمان يونانى و دانايان فرنگى نوشتهاند كه از آفرينش آدم (ع) تا 705 هجرى، ده «طايفه» از مردمان، «اربابِ دولت» شده و به پادشاهى رسيدهاند: آدم و فرزندانش تا دوره موسى (ع)؛ پيامبران بنى اسرائيل؛ كلدانيان؛ مجوس عجم؛ يونانيان؛ افرنج؛ يونانيان نصارا؛ عرب و اهل اسلام و ترك و مغول. | باب نخست از بخش (قسم) اول اين كتاب، فهرستى از «طوايف پادشاهان گذشته به زعم فرنگان» در بر دارد. حكيمان يونانى و دانايان فرنگى نوشتهاند كه از آفرينش آدم (ع) تا 705 هجرى، ده «طايفه» از مردمان، «اربابِ دولت» شده و به پادشاهى رسيدهاند: آدم و فرزندانش تا دوره موسى (ع)؛ پيامبران بنى اسرائيل؛ كلدانيان؛ مجوس عجم؛ يونانيان؛ افرنج؛ يونانيان نصارا؛ عرب و اهل اسلام و ترك و مغول. |
ویرایش