تمهيد القواعد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'نیفي' به 'ني في'
جز (جایگزینی متن - 'ني ' به 'نی')
جز (جایگزینی متن - 'نیفي' به 'ني في')
خط ۵۶: خط ۵۶:
با اين توضيح، موضوع كتاب «تمهيد القواعد» نيز كه شرح و بسط رساله «قواعد التوحيد» است، روشن گرديد و معلوم شد كه اين كتاب به‌عنوان يكى از منابع مهم در عرفان نظرى به شرح و توضيح توحيد وجود و اثبات آن و بيان مبانى عقلى و عرفانى در اين مسئله و دفع شبهات و ايرادات از آن پرداخته است.
با اين توضيح، موضوع كتاب «تمهيد القواعد» نيز كه شرح و بسط رساله «قواعد التوحيد» است، روشن گرديد و معلوم شد كه اين كتاب به‌عنوان يكى از منابع مهم در عرفان نظرى به شرح و توضيح توحيد وجود و اثبات آن و بيان مبانى عقلى و عرفانى در اين مسئله و دفع شبهات و ايرادات از آن پرداخته است.


تاريخ آغاز و انجام تأليف كتاب «تمهيد القواعد» روشن نيست. مؤلف در مقدمه، در مقام عذرخواهى از وجود لغزش‌هاى احتمالى در كتاب مى‌گويد: «على أننیفي فترة شاغلة عن طريق المباحثة و اشتغال صارف عن المطالعة و القيل و القال...» و اين عبارت، حاكى از اين است كه كتاب در زمانى تأليف شده كه مؤلف به دليل وجود موانعى، از بحث و گفت‌وگو و مطالعات نظرى به دور بوده است، اما معلوم نيست اين فترت مربوط به زمان بازگشت صائن‌الدين از عراق بوده كه بعد از مرگ تيمور در سال 807ق، صورت گرفته است يا در دوران مسافرت‌هاى پانزده ساله او اتفاق افتاده است.
تاريخ آغاز و انجام تأليف كتاب «تمهيد القواعد» روشن نيست. مؤلف در مقدمه، در مقام عذرخواهى از وجود لغزش‌هاى احتمالى در كتاب مى‌گويد: «على أنني في فترة شاغلة عن طريق المباحثة و اشتغال صارف عن المطالعة و القيل و القال...» و اين عبارت، حاكى از اين است كه كتاب در زمانى تأليف شده كه مؤلف به دليل وجود موانعى، از بحث و گفت‌وگو و مطالعات نظرى به دور بوده است، اما معلوم نيست اين فترت مربوط به زمان بازگشت صائن‌الدين از عراق بوده كه بعد از مرگ تيمور در سال 807ق، صورت گرفته است يا در دوران مسافرت‌هاى پانزده ساله او اتفاق افتاده است.


اما با رجوع به تأليفات ديگر او مى‌توان زمان احتمالى نوشته شدن اين كتاب را به دست آورد؛ مثلاًاين كتاب بايد قبل از سال 808ق، تأليف شده باشد، زيرا در رساله مناظرات خمس (عقل و عشق)، به كتاب «تمهيد» ارجاع داده شده است؛ چنان‌كه در صفحه 50 مى‌گويد: «تحقيق تطبيق بين العالمين، اينجا مجالش تنگ است، در كتاب «تمهيد» بطلبند كه آنجا بتمامه مبين گشته» و اين رساله، در سال 808ق، پايان يافته است.
اما با رجوع به تأليفات ديگر او مى‌توان زمان احتمالى نوشته شدن اين كتاب را به دست آورد؛ مثلاًاين كتاب بايد قبل از سال 808ق، تأليف شده باشد، زيرا در رساله مناظرات خمس (عقل و عشق)، به كتاب «تمهيد» ارجاع داده شده است؛ چنان‌كه در صفحه 50 مى‌گويد: «تحقيق تطبيق بين العالمين، اينجا مجالش تنگ است، در كتاب «تمهيد» بطلبند كه آنجا بتمامه مبين گشته» و اين رساله، در سال 808ق، پايان يافته است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش