تفسیر فاتحة الکتاب (امینی، عبدالحسین): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۵۳: خط ۵۳:




محقق كتاب در مقدمه‌اش به تبيين اهتمام علما و از جمله [[علامه امينى]] به تفسير سوره حمد پرداخته و به اختصار مباحث مطرح شده در اين كتاب را ذكر كرده است <ref>مقدمه محقق، ص5-12</ref>.
محقق كتاب در مقدمه‌اش به تبيين اهتمام علما و از جمله [[علامه امينى]] به تفسير سوره حمد پرداخته و به اختصار مباحث مطرح شده در اين كتاب را ذكر كرده است <ref>مقدمه محقق، ص5-12</ref>.


در فصل اول كتاب، سوره حمد در ضمن عناوينى تفسير شده كه به چند مورد از آنها اشاره مى‌شود:
در فصل اول كتاب، سوره حمد در ضمن عناوينى تفسير شده كه به چند مورد از آنها اشاره مى‌شود:


#اسامى سوره «فاتحه»: نويسنده معتقد است از آنجا كه اين سوره، از بركت و شرافت فراوانى برخوردار است، به اسامى گوناگونى چون «المثاني»، «سبع المثاني»، «أم الكتاب» و «أم القرآن» نامگذارى شده كه بيانگر فوايد و آثار بسيار قابل توجه اين سوره است <ref>ر.ك: متن كتاب، ص19</ref>.
#اسامى سوره «فاتحه»: نويسنده معتقد است از آنجا كه اين سوره، از بركت و شرافت فراوانى برخوردار است، به اسامى گوناگونى چون «المثاني»، «سبع المثاني»، «أم الكتاب» و «أم القرآن» نامگذارى شده كه بيانگر فوايد و آثار بسيار قابل توجه اين سوره است <ref>ر.ك: متن كتاب، ص19</ref>.
#شفا جستن به وسيله «فاتحه»: نويسنده در اين بخش به تشريح اين مطلب مى‌پردازد كه همچنانكه قرآن كريم شفاى تمامى امراض قلبى است، سوره حمد نيز شفاى كليه امراض روحى و قلبى و بلكه امراض بدنى است <ref>همان، ص48</ref>.
#شفا جستن به وسيله «فاتحه»: نويسنده در اين بخش به تشريح اين مطلب مى‌پردازد كه همچنانكه قرآن كريم شفاى تمامى امراض قلبى است، سوره حمد نيز شفاى كليه امراض روحى و قلبى و بلكه امراض بدنى است <ref>همان، ص48</ref>.
#اميد به غير خدا: به باور نويسنده، كسى كه در معانى اين سوره تأمل كند و بفهمد كه نعمت سرشار عالم هستى از اوست و او مستحق ستايش نعمت‌هاى بيكران است، در اميد و پيوند به غير خدا، وجهى نمى‌بيند و در نفس خويش، به هيچ كس اقبال و گرايش نمى‌يابد <ref>همان، ص48-49</ref>.
#اميد به غير خدا: به باور نويسنده، كسى كه در معانى اين سوره تأمل كند و بفهمد كه نعمت سرشار عالم هستى از اوست و او مستحق ستايش نعمت‌هاى بيكران است، در اميد و پيوند به غير خدا، وجهى نمى‌بيند و در نفس خويش، به هيچ كس اقبال و گرايش نمى‌يابد <ref>همان، ص48-49</ref>.
#ريا و سمعه: وى معتقد است هرگاه بنده در اين سوره، دقت و وارسى كند و بداند كه خداوند است كه او را در عوالم سيرش به سوى خود تربيت مى‌كند و اقرار و اعتراف كند كه همگان بنده اويند، بدين‌وسيله خودش را از مرض ريا و سمعه درمان خواهد كرد <ref>همان، ص49-50</ref>.
#ريا و سمعه: وى معتقد است هرگاه بنده در اين سوره، دقت و وارسى كند و بداند كه خداوند است كه او را در عوالم سيرش به سوى خود تربيت مى‌كند و اقرار و اعتراف كند كه همگان بنده اويند، بدين‌وسيله خودش را از مرض ريا و سمعه درمان خواهد كرد <ref>همان، ص49-50</ref>.
#آرزو: مؤمن با تأمل و دقت در اين سوره، از ستيز و نبرد آرزوها، نجات يافته و نفس خود را از قيد و بند آزاد مى‌كند <ref>همان، ص57</ref>.
#آرزو: مؤمن با تأمل و دقت در اين سوره، از ستيز و نبرد آرزوها، نجات يافته و نفس خود را از قيد و بند آزاد مى‌كند <ref>همان، ص57</ref>.


در فصل دوم، محتواى سوره حمد، مورد تحليل قرار گرفته است. نويسنده به اين امر اشاره نموده كه چون در قرآن، چه در سوره حمد و چه در سوره‌هاى ديگر، صراحتاً تفصيل اسماء و صفات الهى را نيافته، در اين بخش بر آن شده است تا از صفات خداوند و اقسام گوناگون آن، سخن گفته و چگونگى اتصاف ذات را به آن بيان كند <ref>همان، ص63</ref>.
در فصل دوم، محتواى سوره حمد، مورد تحليل قرار گرفته است. نويسنده به اين امر اشاره نموده كه چون در قرآن، چه در سوره حمد و چه در سوره‌هاى ديگر، صراحتاً تفصيل اسماء و صفات الهى را نيافته، در اين بخش بر آن شده است تا از صفات خداوند و اقسام گوناگون آن، سخن گفته و چگونگى اتصاف ذات را به آن بيان كند <ref>همان، ص63</ref>.
خط ۶۷: خط ۶۷:
عناوين مطرح شده در اين بخش، عبارتند از: جبر و تفويض؛ صفات ذات و صفات فعل؛ علم اجمالى و تفصيلى؛ مشيت ازلى و حادث؛ اراده تكوين و تشريع و اراده حتم و اراده اختيار <ref>همان، ص63- 104</ref>.
عناوين مطرح شده در اين بخش، عبارتند از: جبر و تفويض؛ صفات ذات و صفات فعل؛ علم اجمالى و تفصيلى؛ مشيت ازلى و حادث؛ اراده تكوين و تشريع و اراده حتم و اراده اختيار <ref>همان، ص63- 104</ref>.


در بخش سوم، متن رواياتى كه در فصول كتاب به آنها اشاره شده با عنوان تكمله تعليقات آمده كه از آن جمله است: حديث پيامبر(ص) در شأن فاتحة الكتاب؛ تفسير سوره فاتحه در حديث امام حسن عسكرى(ع) و نفى تشبيه در حديث امام رضا(ع) <ref>همان، ص115- 195</ref>.
در بخش سوم، متن رواياتى كه در فصول كتاب به آنها اشاره شده با عنوان تكمله تعليقات آمده كه از آن جمله است: حديث پيامبر(ص) در شأن فاتحة الكتاب؛ تفسير سوره فاتحه در حديث امام حسن عسكرى(ع) و نفى تشبيه در حديث امام رضا(ع) <ref>همان، ص115- 195</ref>.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش