پرش به محتوا

تفسير جامع: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
جز (جایگزینی متن - 'شيعيان' به 'شیعیان ')
جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
جمع آوری شده از تفسیر امام علیه‌السلام و [[التفسير (عیاشی)|عیاشی]] و کتب اخبار معتبره
جمع آوری شده از تفسیر امام علیه‌السلام و [[التفسير (عیاشی)|عیاشی]] و کتب اخبار معتبره
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[بروجردی، محمدابراهیم]] (نويسنده)
[[بروجردی، محمدابراهیم]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏98‎‏ ‎‏/‎‏ب‎‏4‎‏ت‎‏7
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏98‎‏ ‎‏/‎‏ب‎‏4‎‏ت‎‏7
خط ۲۰: خط ۲۰:
| سال نشر = 1366 ش  
| سال نشر = 1366 ش  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE1991AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01991AUTOMATIONCODE
| چاپ =6
| چاپ =6
| تعداد جلد =7
| تعداد جلد =7
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12429
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01991
| کتابخوان همراه نور =01991
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۲۹: خط ۳۰:
}}
}}


'''تفسير جامع''' تألیف سيد محمد ابراهيم بروجردى از مفسرين بزرگ قرن چهاردهم هجرى كه در هفت جلد منتشر شده است. انگيزه وى از نگارش كتاب آن بوده كه تفسيرى فارسى با بيانى سهل و ساده از فرموده‌هاى ائمه اطهار(ع) و اولياى بزرگوار بنويسد تا شیعیان فارسى زبان از آن بهره‌مند شوند و ذخيره‌اى براى روز معادش باشد.
'''تفسير جامع''' تألیف سيد محمد ابراهیم بروجردى از مفسرين بزرگ قرن چهاردهم هجرى كه در هفت جلد منتشر شده است. انگيزه وى از نگارش كتاب آن بوده كه تفسيرى فارسى با بيانى سهل و ساده از فرموده‌هاى ائمه اطهار(ع) و اولياى بزرگوار بنويسد تا شیعیان فارسى زبان از آن بهره‌مند شوند و ذخيره‌اى براى روز معادش باشد.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۵: خط ۳۶:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
نويسنده در مقدمه كوتاه خود بر جلد دوم با استناد به آيات و روايات سعى مى‌نمايد كه اظهار نظر در تفسير آيات را حرام و كفر بنماياند و براى اجتناب از اين حرام مى‌نويسد: «از اين جهت ما در اين تفسير از نقل آراء فاسده مردمان و بيانات فلاسفه و عرفاء و از سخنان [[ابن حیون، نعمان بن محمد|ابوحنيفه]] و قتاده و عضدى مسلكان دورى جسته و صرف نظر نموديم و هرگز بيان نخواهيم كرد، چه اين عمل تجاوز كردن از امر و دستور خداوند و ائمه باشد.»
نویسنده در مقدمه كوتاه خود بر جلد دوم با استناد به آيات و روايات سعى مى‌نمايد كه اظهار نظر در تفسير آيات را حرام و كفر بنماياند و براى اجتناب از اين حرام مى‌نويسد: «از اين جهت ما در اين تفسير از نقل آراء فاسده مردمان و بيانات فلاسفه و عرفاء و از سخنان [[ابن حیون، نعمان بن محمد|ابوحنيفه]] و قتاده و عضدى مسلكان دورى جسته و صرف نظر نموديم و هرگز بيان نخواهيم كرد، چه اين عمل تجاوز كردن از امر و دستور خداوند و ائمه باشد.»


از سوى ديگر تفسير جامع در حقيقت گردآورى روايات تفسير منسوب به امام حسن عسكرى(ع) به [[التفسير (عیاشی)|تفسير عياشى]] و تفسير منسوب به على بن ابراهيم قمى است، نه جامع معانى و روشهاى تفسيرى؛ به همين دليل، تفسير جامع را بايد نوعى ترجمه اين چند كتاب روايى دانست، زيرا مؤلف در اين تفسير جز ترجمه و نقل روايات و ديدگاه‌ها، در نقد و بررسى و تحليل كلمات، سخنى و توضيحى از خود نياورده است.
از سوى ديگر تفسير جامع در حقيقت گردآورى روايات تفسير منسوب به امام حسن عسكرى(ع) به [[التفسير (عیاشی)|تفسير عياشى]] و تفسير منسوب به على بن ابراهیم قمى است، نه جامع معانى و روشهاى تفسيرى؛ به همين دليل، تفسير جامع را بايد نوعى ترجمه اين چند كتاب روايى دانست، زيرا مؤلف در اين تفسير جز ترجمه و نقل روايات و ديدگاه‌ها، در نقد و بررسى و تحليل كلمات، سخنى و توضيحى از خود نياورده است.


ايشان در مقدمه دوازدهم خود، کتاب‌هايى را كه از آنها روايات را نقل مى‌نمايد به شرح ذيل مى‌نويسد: «اول كتاب [[الکافی|كافى]] [[کلینی، محمد بن یعقوب|شيخ كلينى]]، دوم فقيه و توحيد و اعتقادات و علل و ساير كتب [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]] [[شيخ صدوق]]، سوم كتاب [[بصائر الدرجات في فضائل آل محمد(ص)|بصائر الدرجات]] [[صفار، محمد بن حسن|محمد بن حسن صفار]] و سعد بن عبدالله قمى و [[التفسير (عیاشی)|تفسير عياشى]]، فرات بن ابراهيم، مناقب [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهرآشوب]]، كامل الزياره ابن قولويه و كتاب تفسير آيات ولايت اهل‌بيت(ع) محمد بن عباس ماهيار معروف به ابن حجام است كه از كتب متقنه اخبار مى‌باشد.
ايشان در مقدمه دوازدهم خود، کتاب‌هايى را كه از آنها روايات را نقل مى‌نمايد به شرح ذيل مى‌نويسد: «اول كتاب [[الکافی|كافى]] [[کلینی، محمد بن یعقوب|شيخ كلينى]]، دوم فقيه و توحيد و اعتقادات و علل و ساير كتب [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|ابن بابويه]] [[شيخ صدوق]]، سوم كتاب [[بصائر الدرجات في فضائل آل محمد(ص)|بصائر الدرجات]] [[صفار، محمد بن حسن|محمد بن حسن صفار]] و سعد بن عبدالله قمى و [[التفسير (عیاشی)|تفسير عياشى]]، فرات بن ابراهیم، مناقب [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهرآشوب]]، كامل الزياره ابن قولويه و كتاب تفسير آيات ولايت اهل‌بيت(ع) محمد بن عباس ماهيار معروف به ابن حجام است كه از كتب متقنه اخبار مى‌باشد.


ديگر اصل [[سلیم بن قیس هلالی|سليم بن قيس]] هلالى، كتاب تهذيب و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، كتاب خصال و اكمال‌الدين و محاسن شيخ برقى و [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسير مجمع البيان]] طبرسى و تفسير برهان [[بحرانی، هاشم بن سلیمان|سيد هاشم بحرانى]] و اختصاص [[شيخ مفيد]].»
ديگر اصل [[سلیم بن قیس هلالی|سليم بن قيس]] هلالى، كتاب تهذيب و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، كتاب خصال و اكمال‌الدين و محاسن شيخ برقى و [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسير مجمع البيان]] طبرسى و تفسير برهان [[بحرانی، سید هاشم بن سلیمان|سيد هاشم بحرانى]] و اختصاص [[شيخ مفيد]].»


در دنباله مطلب مى‌نويسند: «بايد دانست آنچه علماى شيعه تفسير نوشته‌اند در بيشتر آيات از تفسير شيخ ثقه ابى الحسن [[قمی، علی بن ابراهیم|على بن ابراهيم بن هاشم قمى]] نقل نموده‌اند...» و به استدلال بر اين كلام مى‌پردازد.
در دنباله مطلب مى‌نويسند: «بايد دانست آنچه علماى شيعه تفسير نوشته‌اند در بيشتر آيات از تفسير شيخ ثقه ابى الحسن [[قمی، علی بن ابراهیم|على بن ابراهیم بن هاشم قمى]] نقل نموده‌اند...» و به استدلال بر اين كلام مى‌پردازد.


با توجه به بيان ايشان تفسير جامع ترجمه [[تفسير القمي|تفسير قمى]] مى‌باشد كه با منابع روايى ديگر آن را تكميل نموده و با ضميمه كردن ترجمه آيات و برخى اطلاعات مختصر، نام آن را تفسير جامع نهاده و منظور، جامع [[تفسير القمي|تفسير قمى]] و روايات كتب روايى شيعه، مى‌باشد.
با توجه به بيان ايشان تفسير جامع ترجمه [[تفسير القمي|تفسير قمى]] مى‌باشد كه با منابع روايى ديگر آن را تكميل نموده و با ضميمه كردن ترجمه آيات و برخى اطلاعات مختصر، نام آن را تفسير جامع نهاده و منظور، جامع [[تفسير القمي|تفسير قمى]] و روايات كتب روايى شيعه، مى‌باشد.
خط ۵۷: خط ۵۸:
چهارم:در قرآن بيان هر چيزى است و از براى قرآن ظاهر و باطنهاى متعدد است.
چهارم:در قرآن بيان هر چيزى است و از براى قرآن ظاهر و باطنهاى متعدد است.


پنجم:كيفيت و زمان جمع قرآن و بيان عدم تحريف قرآن و مراد از تحريف، بيان جمع اول، جمع دوم و جمع سوم قرآن است.
پنجم:کیفیت و زمان جمع قرآن و بيان عدم تحريف قرآن و مراد از تحريف، بيان جمع اول، جمع دوم و جمع سوم قرآن است.


ششم: فضيلت قرآن و ثواب تلاوت آن.
ششم: فضيلت قرآن و ثواب تلاوت آن.
خط ۸۳: خط ۸۴:
در توضيح قصص قرآنى نيز، تابع روايات بوده و نظر شيعه را پيروى مى‌نمايد، بر اين اساس وارد جزئياتى مى‌شود كه روايات اهل‌بيت(ع) مطرح كرده‌اند، مانند: چگونگى ولادت يحيى، مريم(س) و حضرت عيسى(ع) در ج 1 ص420 ذيل آيه 35 به بعد سوره بقره، كه تا ص439 به آن مى‌پردازد.
در توضيح قصص قرآنى نيز، تابع روايات بوده و نظر شيعه را پيروى مى‌نمايد، بر اين اساس وارد جزئياتى مى‌شود كه روايات اهل‌بيت(ع) مطرح كرده‌اند، مانند: چگونگى ولادت يحيى، مريم(س) و حضرت عيسى(ع) در ج 1 ص420 ذيل آيه 35 به بعد سوره بقره، كه تا ص439 به آن مى‌پردازد.


مفسر مباحث فقهى را نيز با تفصيل بيان مى‌دارد، و احكام فقهى را با ديدگاه فقهاى شيعه از طريق روايات متعرض مى‌شود، مانند: بحث خمس و احكام مختلف آن ذيل آيه 42 سوره انفال '''«و اعلموا انما غنمتم...»''' كه حدود ده صفحه در جلد 3 ص54 به آن اختصاص مى‌دهد.
مفسر مباحث فقهى را نيز با تفصيل بيان مى‌دارد، و احكام فقهى را با ديدگاه فقهاى شيعه از طريق روايات متعرض مى‌شود، مانند: بحث خمس و احكام مختلف آن ذيل آيه 42 سوره انفال'''«و اعلموا انما غنمتم...»''' كه حدود ده صفحه در جلد 3 ص54 به آن اختصاص مى‌دهد.


با توجه به روايى بودن تفسير به‌طور طبيعى، مباحث مربوط به ولايت ائمه(ع)، به‌خصوص ولايت حضرت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] به طور مفصل بيان شده است، مانند: نزول آيه اكمال دين (آيه 3 مائده) در ج 2، ص157 تا 163 و بحث غدير خم.
با توجه به روايى بودن تفسير به‌طور طبيعى، مباحث مربوط به ولايت ائمه(ع)، به‌خصوص ولايت حضرت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] به طور مفصل بيان شده است، مانند: نزول آيه اكمال دين (آيه 3 مائده) در ج 2، ص157 تا 163 و بحث غدير خم.
خط ۱۰۱: خط ۱۰۲:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}