تفسير القمي: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ ژوئن ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'مقدمه نویس ' به 'مقدمه‌نویس '
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ع' به 'ابن‌ ع')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نویس ' به 'مقدمه‌نویس ')
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =تفسیر علی بن ابراهیم قمی
| عنوان‌های دیگر =تفسیر علی بن ابراهیم قمی
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[موسوی جزایری، سید طیب]] (مقدمه نویس و مصحح)
[[موسوی جزایری، سید طیب]] (مقدمه‌نویس و مصحح)


[[قمی، علی بن ابراهیم]] (نویسنده)
[[قمی، علی بن ابراهیم]] (نویسنده)
خط ۷۲: خط ۷۲:
در تفسير موجود، معمولا پس از نقل از غير على بن ابراهیم، با آوردن نام على بن ابراهیم، به‌گونه صريح يا با ضمير، بازگشتِ متن به تفسير على بن ابراهیم يادآورى مى‌شود<ref>به جز ج 1، ص200 - 271</ref>
در تفسير موجود، معمولا پس از نقل از غير على بن ابراهیم، با آوردن نام على بن ابراهیم، به‌گونه صريح يا با ضمير، بازگشتِ متن به تفسير على بن ابراهیم يادآورى مى‌شود<ref>به جز ج 1، ص200 - 271</ref>


[[شبیری زنجانی، موسی|سيد موسى شبيرى زنجانى]]، با توجه به اينكه اغلب راويانِ بخش دوم تفسير، همچون احمد بن ادريس و حسن بن على مَهزيار و محمد بن جعفر رزّاز، از استادان على بن حاتِم قزوينى بوده‌اند و هيچ راوى ديگرى از اين مجموعه افراد روايت نمى‌كند، مؤلف كتاب را على بن حاتم مى‌شناساند<ref>به نقل محمد جواد شبيرى، ص50 و نيز نجاشى، ص36 و طوسى، ج 3، ص72 و [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، ج 2، ص446 و 519</ref>
[[شبیری زنجانی، موسی|سيد موسى شبيرى زنجانى]]، با توجه به اينكه اغلب راويانِ بخش دوم تفسير، همچون احمد بن ادريس و حسن بن على مَهزيار و محمد بن جعفر رزّاز، از استادان على بن حاتِم قزوينى بوده‌اند و هيچ راوى ديگرى از اين مجموعه افراد روايت نمى‌كند، مؤلف كتاب را على بن حاتم مى‌شناساند<ref>به نقل محمد جواد شبيرى، ص50 و نيز نجاشى، ص36 و طوسى، ج 3، ص72 و [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|ابن بابويه]]، ج 2، ص446 و 519</ref>


ابوالفضل، عباس بن محمد بن قاسم نيز از مشايخ على بن حاتم است.<ref>[[ابن‌بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، ج 1، ص304</ref> و ممكن است منشأ اشتباه در انتساب كتاب، تبديل نام على بن ابى سهل - كه همان على بن حاتم است - به على بن ابراهیم، به جهت شباهت اين دو اسم، باشد.
ابوالفضل، عباس بن محمد بن قاسم نيز از مشايخ على بن حاتم است.<ref>[[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|ابن بابويه]]، ج 1، ص304</ref> و ممكن است منشأ اشتباه در انتساب كتاب، تبديل نام على بن ابى سهل - كه همان على بن حاتم است - به على بن ابراهیم، به جهت شباهت اين دو اسم، باشد.


قسمت عمده تفسير موجود، نقل از تفسير على بن ابراهیم است، ولى وجود نقل‌هايى در «تأويل الآيات» و برخى كتب ديگر از تفسير على بن ابراهیم - كه با احاديث و مطالب تفسير موجود تفاوت‌هاى فراوانى دارد - سبب مى‌شود كه به آنچه از تفسير على بن ابراهیم در تفسير موجود نقل شده، نتوان اعتماد كامل كرد<ref>استرآبادى، ص32، 140، 214، 216 و قس قمى، ج 1، ص30، 140، 301، 306 و [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]]، ص168، 169، 170، 171 و قس قمى، ج 1، ص59، 277 و طبرسى، ج 2، ص503، 614 و قس قمى، ج 1، ص66، 72 و [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]]، ج 4، ص272 و قس قمى، ج 1، ص155</ref>
قسمت عمده تفسير موجود، نقل از تفسير على بن ابراهیم است، ولى وجود نقل‌هايى در «تأويل الآيات» و برخى كتب ديگر از تفسير على بن ابراهیم - كه با احاديث و مطالب تفسير موجود تفاوت‌هاى فراوانى دارد - سبب مى‌شود كه به آنچه از تفسير على بن ابراهیم در تفسير موجود نقل شده، نتوان اعتماد كامل كرد<ref>استرآبادى، ص32، 140، 214، 216 و قس قمى، ج 1، ص30، 140، 301، 306 و [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]]، ص168، 169، 170، 171 و قس قمى، ج 1، ص59، 277 و طبرسى، ج 2، ص503، 614 و قس قمى، ج 1، ص66، 72 و [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]]، ج 4، ص272 و قس قمى، ج 1، ص155</ref>
خط ۹۱: خط ۹۱:
# تفسير على بن مهزيار؛
# تفسير على بن مهزيار؛
# تفسير معلّى بن محمد؛
# تفسير معلّى بن محمد؛
# تفسير گمنام عبدالغنى بن سعيد ثقفى كه به تفسير [[ابن‌ عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] منتهى مى‌شود؛
# تفسير گمنام عبدالغنى بن سعيد ثقفى كه به تفسير [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] منتهى مى‌شود؛
# تفسير الباطن على بن حسّان هاشمى كه از غاليان بوده و شديدا تضعيف شده است؛
# تفسير الباطن على بن حسّان هاشمى كه از غاليان بوده و شديدا تضعيف شده است؛
# تفسير قرآن حسن بن على بن ابى حمزه كه خود و پدرش از رؤساى واقفيه‌اند.
# تفسير قرآن حسن بن على بن ابى حمزه كه خود و پدرش از رؤساى واقفيه‌اند.
خط ۹۹: خط ۹۹:
== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==
# [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقا بزرگ طهرانى]]؛
# [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقا بزرگ طهرانى]]؛
# [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، علل الشّرايع، نجف، 1386 / 1966، چاپ افست قم[بى‌تا]؛
# [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|ابن بابويه]]، علل الشّرايع، نجف، 1386 / 1966، چاپ افست قم[بى‌تا]؛
# [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانى]]، لسان الميزان، چاپ محمد عبدالرحمان مرعشلى، بيروت، 1415 - 1416 / 1995 - 1996؛
# [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانى]]، لسان الميزان، چاپ محمد عبدالرحمان مرعشلى، بيروت، 1415 - 1416 / 1995 - 1996؛
# ابن داوود حلى، كتاب الرجال، چاپ محمد صادق آل بحرالعلوم، نجف، 1392 / 1972، چاپ افست قم[بى‌تا]؛
# ابن داوود حلى، كتاب الرجال، چاپ محمد صادق آل بحرالعلوم، نجف، 1392 / 1972، چاپ افست قم[بى‌تا]؛