تطور المصطلح النحوي البصري من سيبويه حتی الزمخشري: تفاوت میان نسخه‌ها

نويسنده در مقدمه اثر براى اينكه تفاوت كار او با آثار گذشتگان آشكار شود، به پيشينه آثارى كه در موضوع كتاب نوشته شده، اشاره نموده است. «[[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]]  إمام النحاة»، نوشته على النجدى ناصف و «المدارس النحوية» نوشته شوقى ضيف از جمله اين آثار است. همچنين در مقدمه برخى آثار نحوى مانند: مقدمه تحقيقى محمد عبدالخالق عضيمه بر كتاب «المقتضب» مبرّد، به اين موضوع پرداخته شده است. وى به برخى پايان‌نامه‌هايى نيز كه در اين زمينه نوشته شده، اشاره كرده است ..<ref>مقدمه، ص 15</ref>

باب اول كتاب در ضمن سه فصل به تقسيم ثلاثى كلمه (اسم، فعل و حرف) و اصطلاحاتى كه بصريون براى آن‌ها استفاده كرده‌اند. همچنين معناى فعل و اصطلاحاتى كه در تعبير از آن استفاده شده و نيز اصطلاحات بصريون در افعال لازم و متعدى و افعال ناقصه و مقاربه و اسماء افعال بيان شده است. بحث از مصطلحات اعراب و بناء و اقسام هركدام و حركات اعرابى و مرفوعات و مصطلحات مبتدا و خبر و مانند آن از ديگر مباحث اين باب است ..<ref>متن كتاب، ص 94 - 23</ref>

در باب دوم كتاب نيز در ضمن سه فصل از جميع منصوبات و نيز از توابع و مذاهب نحويين در استعمال آنها و اصطلاحاتى از اين دست بحث شده است ..<ref>متن كتاب، ص 95 - 155</ref>

در باب چهارم، ابتدا از مصطلحات اسلوب‌هاى نحوى بحث شده است. بحث استثناء و نداء و دعاء و نيز حروف المعانى و اصطلحاتى كه در اين ابواب استعمال شده نيز در اين باب مطرح شده است ..<ref>همان، ص 299 - 197</ref>

در خاتمه كتاب به برخى از ويژگى‌هاى اصطلاحات بصريون از زمان [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]]  تا [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] به شكل موجز اشاره شده است ..<ref>همان، 308 - 301</ref>