۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ترجمه کتاب الجدري و الحصبه (آبله و سرخک): تفاوت میان نسخه‌ها
ترجمه کتاب الجدري و الحصبه (آبله و سرخک) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۰:۲۳
، ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'م‌آ' به 'م‌آ'
جز (جایگزینی متن - 'ابوريحان بيرونى' به 'ابوريحان بيرونى ') |
جز (جایگزینی متن - 'م‌آ' به 'م‌آ') |
||
| (۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR12688J1.jpg | |||
| عنوان =ترجمه کتاب الجدری و الحصبه (آبله و سرخک) | |||
| عنوان‌های دیگر =آبله و سرخک | |||
| | |||
الجدری و الحصبه. فارسی | الجدری و الحصبه. فارسی | ||
| | | پدیدآوران = | ||
[[نجم‌آبادی، محمود]] (گردآورنده) | |||
[[رازی، محمد بن زکریا]] ( | [[رازی، محمد بن زکریا]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =RC 183 /آ2 ر23041 | ||
| موضوع = | |||
آبله - متون قدیمی تا قرن 14 | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 | پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
سرخک | سرخک | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | دانشگاه تهران | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1371 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12688AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =3 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | |||
| کتابخوان همراه نور =12688 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''ترجمه كتاب الجُدرى و الحصبة''' برگردان فارسى روان به قلم دكتر [[نجم‌آبادی، محمود|محمود نجم‌آبادى]] از يكى از مهم‌ترين آثار [[رازی، محمد بن زکریا|ابوبكر محمد بن زكرياى رازى]] با موضوع «آبله و سرخك» است. | |||
مورخين و تذكره‌نويسان از اين اثر در كتب خود بسيار ياد كرده‌اند. [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن النديم]] صاحب الفهرست و [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوريحان بيرونى]] در رساله‌اى كه از كتب و آثار رازى تأليف نموده است. جمال‌الدين قفطى در اخبار الحكماء آن را تحت عنوان كتاب الجدرى و الحصبه، ولى ابن ابى‌اصيبعه در عيون الانباء في طبقات الاطباء به نام مقالة في الجدرى و الحصبه اسم برده‌اند. | |||
مورخين و تذكره‌نويسان از اين اثر در كتب خود بسيار ياد كرده‌اند. ابن النديم صاحب الفهرست و [[ | |||
اين كتاب را سابقاً بنام كتاب طاعونى مى‌شناختند زيرا كه مترجم آن ژ. والا آن را تحت عنوان De pestilentia نام داده است. | اين كتاب را سابقاً بنام كتاب طاعونى مى‌شناختند زيرا كه مترجم آن ژ. والا آن را تحت عنوان De pestilentia نام داده است. | ||
| خط ۵۵: | خط ۴۰: | ||
رازى اين مقاله را به اميد ثواب خداوند عزوجل و پاسخ به درخواست كسى نوشته است. | رازى اين مقاله را به اميد ثواب خداوند عزوجل و پاسخ به درخواست كسى نوشته است. | ||
==ساختار | ==ساختار== | ||
در اين اثر ابتدا متن كتاب در چهارده فصل تنظيم شده‌است. سپس ترجمه فارسى آن، و پس از آن حواشى و توضيحات مترجم آمده است. در انتها نيز بخشى تحت عنوان تكلمه آمده است. | در اين اثر ابتدا متن كتاب در چهارده فصل تنظيم شده‌است. سپس ترجمه فارسى آن، و پس از آن حواشى و توضيحات مترجم آمده است. در انتها نيز بخشى تحت عنوان تكلمه آمده است. | ||
==گزارش محتوا | ==گزارش محتوا== | ||
كتاب يكى از ارزنده‌ترين آثار رازى است و از نظر آن‌كه محمد زكرياى رازى اولين طبيبى است كه دو بيمارى آبله و سرخك را به خوبى شناخته و از عهده وصف آنها بسيار نيكو برآمده بدين لحاظ اين كتاب مقام بزرگى در عالم طب پيدا كرده است. | كتاب يكى از ارزنده‌ترين آثار رازى است و از نظر آن‌كه محمد زكرياى رازى اولين طبيبى است كه دو بيمارى آبله و سرخك را به خوبى شناخته و از عهده وصف آنها بسيار نيكو برآمده بدين لحاظ اين كتاب مقام بزرگى در عالم طب پيدا كرده است. | ||
| خط ۷۷: | خط ۵۸: | ||
عناوين فصول كتاب به ترتيب عبارت است از: | عناوين فصول كتاب به ترتيب عبارت است از: | ||
# در سبب بروز بيمارى آبله و آن‌كه چرا فردى نيست كه از ابتلاء به آن مصون ماند مگر بعضى افراد. | |||
# در بيان بدن‌هایى كه استعداد به آبله دارند و بيان اوقاتى كه معمولاً آبله در آن اوقات شيوع مى‌يابد. | |||
# در علاماتى كه دلالت بر جوشش سرخك و آبله مى‌نمايد. | |||
# در بيان اعراض و دستورهاى آبله به طور كلى. | |||
# در خويشتن دارى (تحفظ بدن) از آبله پيش از آن كه نشانههاى آن بروز نمايد و جلوگيرى از ازدياد آن پس از بروز. | |||
# در امورى كه در پيدا شدن آبله تسريع مى‌نمايد و آن را بيرون مى‌ريزد و در بروز آن به طبيعت كمك مى‌نمايد. | |||
# در توجه به چشم و گلو و بندها و گوش‌ها و بيان آنچه كه در موقع ظهور علامات آبله بايد بدان‌ها توجه داشت. | |||
# در موادى كه پختگى دانه‌هاى آبله را تسريع و قابل نضج مى‌نمايد. | |||
# در خشك كردن دانه‌هاى نضخ يافته آبله. | |||
# در موادى كه پوسته‌هاى آبله و خشك ريشه‌ها را مى‌كند. | |||
# در موادى كه آثار آبله را از چشم و ساير نقاط بدن مى‌زدايد. | |||
# در دستور مزاج بيمار آبله‌اى از نظر لينت و يبوست. | |||
# در بيان آبله‌هاى بى خطر و كشنده. | |||
# در دستور غذاى بيمار آبله‌اى. | |||
==وضعيت كتاب== | |||
كتاب براى اولين بار توسط ژ. والا به سال 1498م. در شهر ونيز به لاتينى و سپس به زبان‌هاى ديگر و در سال 1872م. در بيروت توسط وان ديك به عربى منتشر شده است. | كتاب براى اولين بار توسط ژ. والا به سال 1498م. در شهر ونيز به لاتينى و سپس به زبان‌هاى ديگر و در سال 1872م. در بيروت توسط وان ديك به عربى منتشر شده است. | ||
| خط ۱۱۴: | خط ۸۰: | ||
پاورقى‌هاى بخش فارسى حاوى توضيحاتى مختصر مرتبط با متن است. تدوين فهرست اعلام، اماكن، حيوانات، گياهان، خوراكى‌ها و... كار ديگرى است كه مترجم انجام داده است. | پاورقى‌هاى بخش فارسى حاوى توضيحاتى مختصر مرتبط با متن است. تدوين فهرست اعلام، اماكن، حيوانات، گياهان، خوراكى‌ها و... كار ديگرى است كه مترجم انجام داده است. | ||
==منابع مقاله | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||