نمایش مبدأ برای ترجمه و متن رسالة حدوث العالم، یا کتاب آفرینش جهان

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR14937J1.jpg
| عنوان =ترجمه و متن رسالة حدوث العالم، یا کتاب آفرینش جهان
| عنوان‌های دیگر =کتاب آفرينش جهان 
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم]] (نویسنده)

[[خواجوی، محمد]] (مصحح و مترجم)
|زبان 
| زبان =فارسی 
| کد کنگره =‏‎‏/‎‏آ‎‏3‎‏خ‎‏9 / 1078 ‏BBR‎‏ 
| موضوع =حدوث و قدم

فلسفه اسلامي - متون قدیمی تا قرن 14

هستي شناسي (فلسفه اسلامي)

|ناشر 
| ناشر = مولي
| مکان نشر =ايران - تهران 
| سال نشر =1377ش.   

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE14937AUTOMATIONCODE
| چاپ =چاپ دوم  
| شابک =
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =14937
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =00698-00791
| پس از =
| پیش از =
}}

'''ترجمه و متن رسالة حدوث العالم، یا کتاب آفرینش جهان'''، ترجمه فارسی [[رسالة في‌‌ الحدوث‌‌|رسالة حدوث العالم ملاصدرا]]، به قلم [[خواجوی، محمد|محمد خواجوی]] است در موضوع حادث بودن جهان. چنان‌که از نام کتاب پیداست، متن عربی رساله نیز در این کتاب آورده شده است. تصحیح این اثر نیز از خود [[خواجوی، محمد|خواجوی]] است. انتشارات مولی، اقدام به نشر این کتاب کرده است.

در مقدمه مترجم درباره کتاب چنین می‌خوانیم: رساله حدوث که اصل و ترجمه آن در برابر خواننده عزیز است، یکی از نفیس‌ترین رسائل خورشید فلک هدایت و اصل اصول فضیلت، دریای مواج شرافت و صاحب بیرق عنایت، پیشوای پسینیان و افتخار پیشینیان، صدر بارگاه دانش و بالانشین صاحبان بینش، که جهان از نامش متبسم و سیر علم بر قدمش مرتسم، یعنی [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین شیرازی – قدس ‌سره القدوسي]] - است...

[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در این رساله که آن را اندوخته‌ای نزد خداوند قرار داده، چنان داد سخن داده که کس دیگر نداده و انصافا نکته ناگفته باقی نگذارده؛ تعریف آن نه در حد این بی‌بضاعت است و نه درخور این وجازت؛ همین مقدار گویم: حدت ذهن و جودت فهم و کرشمه عبارات او نه به‌حدی است که توانند با او دعوی همسری و لاف برابری زنند و فهم این رساله بر ذی‌فهم هنر است و بس...

مترجم هرچه درباره حدوث بیان سازد و برگزیده سخنان بزرگان این فن را در این موضوع عیان نماید، به عشری از اعشار تحقیقات مصنف در این رساله نمی‌رسد و هرکس هرچه در این‌باره عنوان سازد، از خوان بی‌دریغ او و مفاض از سحر حلال بیان اوست.

اما موضوع قابل تذکر آنکه مؤلف(ره) از آن جهت که استاد گران‌مایه‌اش جناب میرداماد قایل به حدوث دهری بوده و این موضوع، مرضی حکیم نبوده است، آن را احتراما لِأُستاد، مورد جرح و نقد قرار نداده و در این مورد خاموشانه سخن می‌گوید، ولی اگر دانشجویان عزیز شایق مطالبی جدید در حدوث دهری و یا اسمی هستند می‌توانند به مقدمه پربار ترجمه «[[مفاتيح الغيب (ملاصدرا)|مفاتيح ‌الغيب]]» این حکیم که نگارنده آن را ترجمه و دانشمند معظم [[عابدی (ابهام زدایی)|آیت‌الله عابدی شاهرودی]] بر آن مقدمه‌ای محققانه نوشته‌اند، مراجعه نمایند که در شرح این دو وجه از حدوث در آنجا داد سخن داه است<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص10</ref>.

این کتاب در دوازده فصل به شرح زیر تنظیم شده است:
# امکان و وجوب؛
# قوه و فعل؛
# حرکت و سکون؛
# اثبات طبیعت برای هر متحرک؛
# حرکت جوهری؛
# فاعل مباشر در تمامی حرکات طبیت است؛
# حرکت دوری؛
# اثبات زمان؛
# چیزی جز خداوند بر ذات زمان پیشی ندارد؛
# نتیجه آنچه گفته شد؛
# ربط حادث به قدیم؛
# چگونگی وجود عقول فعاله.

خاتمه کتاب در بیان نقل سخن بزرگان از فلاسفه پیشینیان درباره حدوث عالم ‌و نقل مکاشفه‌ای روحانی و اشکال در مقوله وضع بر حکمای یونان از مصنف و همچنین در 30 عنوان از براهین عرشی و تفریع و بحث و تحصیل و شک و تحقیق و حکمت قرآنی و رمز مشرقی و تنبیه عقلی و تفسیر و تنویر عرشی و غیره، تدوین شده و این مسئله را که اصل الاصول اعتقادات و پایه توحید موحدان است و جز شماری معدود دیگران از آن بی‌خبر و مطلقا توجهی به آن ندارند، به‌طور مستوفی بیان داشته و حقی بزرگ بر ذمه بشریت و ادیان دارد؛ جزاه الله عنا خير الجزاء<ref>ر.ک: همان، ص15</ref>.

[[خواجوی، محمد|محمد خواجوی]] در بخشی از مقدمه درباره انگیزه ترجمه و میزان زحمتش در این اثر می‌نویسد: چون این رساله زیربنای اعتقاد است و هرکس مطلب حدوث را آن‌گونه که مطابق با واقع است درست نفهمید، توحیدش کامل نیست و از ناآگاه بدان، رایحه شرک خفی به مشام می‌رسد، حقیر بر آن شد که آن را تصحیح و ترجمه نماید تا مگر تواند روزنه‌ای دیگر به دیدگاه توحید بگشاید و حقیقت‌نگر می‌داند که مصحح و مترجم چه مقدار مایه باید خرج کند تا به این صورت درآید<ref>ر.ک: همان</ref>.

وی درباره سبک ترجمه‌اش می‌نویسد: سبک ترجمه حقیر عینا همان سبک ترجمه‌های پیشین و در محدوده متن است که با برخی از توضیحات در داخل پرانتز مشخص شده است و حرف «ن» در زیر صفحه معنون به نسخه‌بدل خطی می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>.

==پانویس==
<references />

==منابع مقاله==
مقدمه مترجم.

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[رسالة في‌‌ الحدوث‌‌]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده: فلسفه، مذهب و روانشناسی]]
[[رده: فلسفه اسلامی]]
[[رده:عصر تجديد حيات فلسفه اسلامی، قرن یازدهم]]
[[رده: کتابهای فیلسوفان، آ–ی]]
[[رده:صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، 979-1050ق]]
[[رده:آثار انفرادی صدرالدین شیرازی]]
[[رده:اسفند(1400)]]