تحلیل محتوای روند تغییرات سخنان امام علی(ع) خطاب به مردم در دوران حکومت در نهج‌البلاغه

تحلیل محتوای روند تغییرات سخنان امام علی(ع) خطاب به مردم در دوران حکومت در نهج‌البلاغه تألیف نرگس سادات مبلغ؛ در اندیشه سیاسی امام علی(ع) زمانه‌شناسی از مهمات عرصه سیاست است. حضور درست در زمانه، درک حوادث، وقایع و اتفاقات روزانه خود، شناخت جریان‌ها و غایب نبودن از زمان خویش، عنصر اساسی در فهم سیاسی، تصمیم گیری و اقدامات سیاسی است. هرچه زمانه‌شناسی درست تر، عمیق تر و همه جانبه تر باشد، میزان فریب خوردگی در سیاست و فروغلتیدن در دام ها و تصمیمات نادرست کمتر خواهد بود. کسی که شرایط زمان و مقتضیات آن را به خوبی بشناسد، در تعیین جهت خود و تصمیم گیری مناسب در هر اوضاع و احوالی بهتر عمل می‌کند. یکی از بهترین الگوها برای زمانه‌شناسی امیرمؤمنان علی(ع) است.

تحلیل محتوای روند تغییرات سخنان امام علی(ع) خطاب به مردم در دوران حکومت در نهج‌البلاغه
پدیدآوران	مبلغ، نرگس سادات (نویسنده)
ناشر	انتشارات دریا
مکان نشر	تهران
سال نشر	۱۳۹۶ش
شابک	‎2-61-7313-964-078
موضوع	علی‌ بن‌ ابیطا‌لب‌(ع)، اما‌م‌ اول‌، ۲۳ قبل‌ از هجرت‌ - ۴۰ق‌. -- کلما‌ت‌ قصا‌ر,علی‌ بن‌ ابیطا‌لب‌(ع)، اما‌م‌ اول‌، ۲۳ قبل‌ از هجرت‌ - ۴۰ق‌. -- خطبه‌ها‌,علی‌ بن‌ ابیطا‌لب‌(ع)، اما‌م‌ اول‌، ۲۳ قبل‌ از هجرت‌ - ۴۰ق‌. نهج‌ البلاغه‌ -- نقد و تفسیر
کد کنگره	‏BP ۳۸/۰۴۲/م۲،ت۳ ۱۳۹۶

ساختار

مطالب این کتاب در چهار فصل گرد آمده است:

فصل اول: روش تحلیل محتوا؛ این فصل به معرفی مختصری از روش تحلیل محتوا پرداخته است.

فصل دوم: تاریخ سخنان امام علی(ع)؛ از آنجا که بررسی روند تغییرات در طول زمان مورد نظر بوده است، در این فصل سخنان امیرمؤمنان خطاب به مردم در دوران حکومت بر اساس متن نهج‌البلاغه تاریخ گذاری شده و به ترتیب تاریخی مرتب شده است.

فصل سوم: تحلیل محتوای سخنان امیرمؤمنان؛ در این فصل تحلیل محتوای سخنان امیرمؤمنان صورت گرفته و روند تغییرات سخنان امیرمؤمنان به دست آمده است.

فصل چهارم: نتایج و پیشنهادها؛ نتایج کار در این فصل آورده شده است.

گزارش کتاب

در اندیشه سیاسی امام علی(ع) زمانه‌شناسی از مهمات عرصه سیاست است. حضور درست در زمانه، درک حوادث، وقایع و اتفاقات روزانه خود، شناخت جریان‌ها و غایب نبودن از زمان خویش، عنصر اساسی در فهم سیاسی، تصمیم گیری و اقدامات سیاسی است. هرچه زمانه‌شناسی درست تر، عمیق تر و همه جانبه تر باشد، میزان فریب خوردگی در سیاست و فروغلتیدن در دام ها و تصمیمات نادرست کمتر خواهد بود. کسی که شرایط زمان و مقتضیات آن را به خوبی بشناسد، در تعیین جهت خود و تصمیم گیری مناسب در هر اوضاع و احوالی بهتر عمل می‌کند. یکی از بهترین الگوها برای زمانه‌شناسی امیرمؤمنان علی(ع) است. بیشتر آنچه از امام علی علیه‌السلام درمنابع تاریخی، حدیثی و...باقی مانده، ناظر به دوران حکومت است و حجم معتنابهی از مطالب امیرمؤمنان در دوران حکومت ایراد شده است که با توجه به تحولات زیاد در دوران حکومت امام و روند سریع تغییرات، بیان امام که در اوج بلاغت بوده به تناسب حال و مقام و مقتضای مسائل تفاوت کرده است. بنابراین امام علی علیه‌السلام به عنوان زمامدار جامعه‌ی اسلامی در دوران حکومت خویش به تناسب زمان، شرایط و افراد مختلف سخنانی بیان کرده است. شناخت روند تغییرات سخنان امیرمؤمنان در دوران حکومت ایشان می‌تواند در درک درست از مسائل در شرایط گوناگون و چگونگی برخورد با آن‌ها مؤثر باشد. برای نیل به این هدف سخنان امیرمؤمنان در دوران حکومت بر اساس آنچه در نهج‌البلاغه آمده، به ترتیب زمان گردآوری شده و به وسیله‌ی روش تحلیل محتوا، روند تغییرات آن مورد بررسی قرار گرفته است.

منابع مقاله

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران