۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هندي' به 'هندی') |
جز (جایگزینی متن - 'مىكردند' به 'میكردند') |
||
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد]] ( | [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد]] (نویسنده) | ||
[[آرام، احمد]] (محقق) | [[آرام، احمد]] (محقق) | ||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| سال نشر = 1403 ق یا 1983 م | | سال نشر = 1403 ق یا 1983 م | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02230AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =2 | | چاپ =2 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
}} | }} | ||
'''فى تحقيق ماللهند من مقوله مقبوله فىالعقل او مزدوله'''، اثر [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوريحان بيرونى]] است كه مطالعه مقايسهاى بين اديان يونانى، هندنى و | '''فى تحقيق ماللهند من مقوله مقبوله فىالعقل او مزدوله'''، اثر [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوريحان بيرونى]] است كه مطالعه مقايسهاى بين اديان يونانى، هندنى و ایرانى است، از اين رو گفتهاند كه وى بنيانگذار مطالعه تطبيقى در فرهنگ بشرى است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
كارل ادوارد زاخائو، خاورشناس آلمانى و كسى كه با ترجمه دو اثر مهم بيرونى به نام «الآثار الباقيه عن القرون الخاليه» و «فى تحقيق ماللهند» او را به اروپا شناساند، مىگويد: من معتقدم در وجود بيرونى يك ويژگى نوين بوده كه به روح انتقادى قرن نوزدهم نزدیک است. | كارل ادوارد زاخائو، خاورشناس آلمانى و كسى كه با ترجمه دو اثر مهم بيرونى به نام «الآثار الباقيه عن القرون الخاليه» و «فى تحقيق ماللهند» او را به اروپا شناساند، مىگويد: من معتقدم در وجود بيرونى يك ويژگى نوين بوده كه به روح انتقادى قرن نوزدهم نزدیک است. | ||
بيرونى خود در كتاب في تحقيق ماللهند مىنويسد: «من به دليل بيگانه بودن با فرهنگ هندوان و ناآشنايى با قراردادهاى زبانى اصطلاحات و واژگان آنان، نزد منجمانشان، مقام شاگرد را نسبت به استاد داشتم. همين كه اندكى به زبان آنان آگاهى يافتم، آنها را بر علتها آگاه ساخته، برخى برهانها را بر ايشان آشكار نمودم و راههاى صحيح محاسبات را براى آنان روشن كردم، پس با تعجب بر من هجوم آوردند و براى بهرهگيرى از دانش من ازدحام كردند، در حالى كه مىپرسيدند: محضر چه كسى از [منجمين] هند را دريافته و از او [دانش] فرا گرفتهاى؟ و من توان علمى آنها را آشكار ساختم و با آنكه خوشايندم نبود خود را از آنان برتر مىشمردم؛ چيزى نمانده بود كه مرا به ساحرى نسبت دهند و نزد بزرگان خود مرا به غير از دريا و آب ترشى كه بىنياز از سركه است، توصيف | بيرونى خود در كتاب في تحقيق ماللهند مىنويسد: «من به دليل بيگانه بودن با فرهنگ هندوان و ناآشنايى با قراردادهاى زبانى اصطلاحات و واژگان آنان، نزد منجمانشان، مقام شاگرد را نسبت به استاد داشتم. همين كه اندكى به زبان آنان آگاهى يافتم، آنها را بر علتها آگاه ساخته، برخى برهانها را بر ايشان آشكار نمودم و راههاى صحيح محاسبات را براى آنان روشن كردم، پس با تعجب بر من هجوم آوردند و براى بهرهگيرى از دانش من ازدحام كردند، در حالى كه مىپرسيدند: محضر چه كسى از [منجمين] هند را دريافته و از او [دانش] فرا گرفتهاى؟ و من توان علمى آنها را آشكار ساختم و با آنكه خوشايندم نبود خود را از آنان برتر مىشمردم؛ چيزى نمانده بود كه مرا به ساحرى نسبت دهند و نزد بزرگان خود مرا به غير از دريا و آب ترشى كه بىنياز از سركه است، توصيف نمیكردند. | ||
كتاب، عمده بحثهاى مربوط به جوامع انسانى، آداب، رسوم، جشنها، عيدها و ذكر تاريخهاى ملل مختلف را در بردارد، كه بيشتر در زمينه هندشناسى است. | كتاب، عمده بحثهاى مربوط به جوامع انسانى، آداب، رسوم، جشنها، عيدها و ذكر تاريخهاى ملل مختلف را در بردارد، كه بيشتر در زمينه هندشناسى است. | ||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
او در كتاب، بسيار به مقايسه عقايد علمى و دينى هندوان با ملل ديگر؛ مانند يهود، نصارى و مسلمين مىپردازد و در واقع از قديمىترين دانشمندانى است كه بحثهاى مقايسهاى اديان را مطرح كردهاند. | او در كتاب، بسيار به مقايسه عقايد علمى و دينى هندوان با ملل ديگر؛ مانند يهود، نصارى و مسلمين مىپردازد و در واقع از قديمىترين دانشمندانى است كه بحثهاى مقايسهاى اديان را مطرح كردهاند. | ||
وى پس از مراجعت از هند نتيجه تحقيقاتش را در كتاب «فى تحقيق ماللهند» آورده است و در آغاز كتاب، اسباب جدايى دو ملت | وى پس از مراجعت از هند نتيجه تحقيقاتش را در كتاب «فى تحقيق ماللهند» آورده است و در آغاز كتاب، اسباب جدايى دو ملت ایران و هند از يكديگر را در فقدان تفاهم ميان فرهنگى و موانع آن يافته و آنها را چنين برشمرده است: | ||
زبان گفتارى و نوشتارى مردم هند بسيار عريض و طويل و دشوار است، به گونهاى كه براى يك چيز چند لفظ را به كار مىبرند و يا يك لفظ را براى چند چيز استعمال مىكنند كه براى رسيدن به معناى مورد نظر، نياز به قرينههاى بسيار است؛ همچنين زبان گفتارى آنان تقسيم مىشود به زبان مبتذل، كه بازاريان به كار مىبرند و زبان فصيح، كه داراى اشتقاقات و دقايق نحوى و بلاغى فراوان و مورد استعمال اهل فضل و اديبان آنان است. آنان كتابهاى علمى خود را به قصد محفوظ ماندن از تحريف به نظم در مىآورند، تا چنانچه چيزى كم و زياد شود به سرعت و آسانى تشخيص داده شود كه چنين كارى، دشوارى فهم معارف آنان را به دنبال دارد. | زبان گفتارى و نوشتارى مردم هند بسيار عريض و طويل و دشوار است، به گونهاى كه براى يك چيز چند لفظ را به كار مىبرند و يا يك لفظ را براى چند چيز استعمال مىكنند كه براى رسيدن به معناى مورد نظر، نياز به قرينههاى بسيار است؛ همچنين زبان گفتارى آنان تقسيم مىشود به زبان مبتذل، كه بازاريان به كار مىبرند و زبان فصيح، كه داراى اشتقاقات و دقايق نحوى و بلاغى فراوان و مورد استعمال اهل فضل و اديبان آنان است. آنان كتابهاى علمى خود را به قصد محفوظ ماندن از تحريف به نظم در مىآورند، تا چنانچه چيزى كم و زياد شود به سرعت و آسانى تشخيص داده شود كه چنين كارى، دشوارى فهم معارف آنان را به دنبال دارد. | ||
خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
#مجله حوزه دانشگاه، بهار 1376، شماره 10، عنوان مقاله: ديدگاههاى اجتماعى [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوريحان بيرونى]]، | #مجله حوزه دانشگاه، بهار 1376، شماره 10، عنوان مقاله: ديدگاههاى اجتماعى [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوريحان بيرونى]]، نویسنده: حفيظ الله فولادى. | ||
#متن و مقدمه كتاب. | #متن و مقدمه كتاب. | ||
ویرایش