تحقيق ما للهند: تفاوت میان نسخه‌ها

بيرونى در كتاب، فصلى را با عنوان «در ذكر طبقاتى كه هنديان آنها را رنگ‌ها مى‌نامند و غير آن»، به بيان طبقات اجتماعى موجود در جامعه هند و ذكر نقش‌ها و خصوصيات هر يك از آنها، اختصاص داده است.

نكته مهم در بررسى بيرونى، با صرف نظر از توصيف دقيق و تشريح جزئيات موجود در واقعيت جامعه، يافتن علت وجود طبقات مختلف مى‌باشد. به نظر وى تبيين هنديان از علل پيدايش طبقات اجتماعى تبيينى دينى است، به اين معنى كه معتقدند خداوند جهان را با طبيعت‌هاى مختلف آفريد و بعضى مناطق را سردسير و بعضى ديگر را گرمسير، برخى جاها را حاصلخيز و خوش آب و هوا و برخى ديگر را شوره‌زار، بدآب و هوا قرار داد؛ و تفاوت‌هاى ديگرى را در طبيعت ايجاد كرد تا اين كه انسان‌ها جهت فائق آمدن بر مشكلات طبيعت، مكان‌هايى را براى ساختن شهرها و اجتماعات اختيار كنند. به همين جهت انسان‌ها را نيز از جهت فضيلت‌ها و لياقت‌ها متفاوت آفريد، تا به هميارى و همكارى يكديگر بپردازند و احتياجات همديگر را مرتفع سازند؛ چه، در غير اين صورت انسان‌ها به كمك همديگر نيامده و اجتماعات را تشكيل نمى‌دادند.

بيرونى، چهار طبقه بَراهِمه، كِشتَر، بَيش و شُودرُ را با ذكر خصوصيات اخلاقى مورد انتظار از هر طبقه كه واجب است به آنها متخلق شوند، بيان مى‌كند؛ همچنين نقشى را كه هر طبقه بايد در جامعه ايفا كند، به ترتيب منزلت اجتماعى هر يك - طبق ترتيبى كه ذكر شد - برشمرده است. بيرونى از ديدگاه كاركردى، طبقات را مورد بررسى قرار داده و كاركرد هر يك را در ازدواج، مجازات، محاكم قضايى، اختيار كردن تعداد همسر براى افراد هر طبقه و بسيارى موارد ديگر بيان كرده است. او همچنين نظر هنديان را در مورد تأثير افلاك و ستارگان بر اوضاع و احوال طبقات و جامعه ذكر كرده است. بيرونى سپس به اصناف هشتگانه‌اى اشاره مى‌كند كه در هيچ يك از طبقات مذكور پايگاهى ندارند و وظيفه آنان صرفا ارائه خدمات به طبقات چهارگانه مى‌باشد. اين اصناف كه «اَنتَز» به مجموع آنها اطلاق مى‌شود، بين خود داراى سلسله مراتب هستند و عبارتند از: رختشويان، كفاشان، بافندگان، بازيگران، بافندگان زنبيل، شكارچيان و صيّادان، سپرسازان و بادبانان، كه مسكن اينها در حاشيه و خارج از محل سكونت طبقات فوق است.