۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابو ' به 'ابو') |
جز (جایگزینی متن - ' فى ' به ' في ') |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
كارل ادوارد زاخائو در مقدمه مهمى كه بر ترجمه | كارل ادوارد زاخائو در مقدمه مهمى كه بر ترجمه في تحقيق ماللهند نوشته است، درباره طرح ابواب كتاب اظهار كرده كه: «صورت كلى اغلب بابها از سه بخش تشكيل مىگردد؛ در بخش اول خلاصهاى از مسأله را آن گونه كه خود بيرونى دريافته است، مطرح مىكند؛ در بخش دوم چنانچه بحث از دين، فلسفه و نجوم باشد، به طرح عقايد هندوان و ذكر شواهدى از كتابهاى آنان مىپردازد و چنانچه بحث از ادبيات، تاريخ، جغرافيا، قوانين، آداب و رسوم باشد، مطالبى را كه در اين موارد به صورت شفاهى شنيده و يا خود مشاهده كرده است، بيان مىدارد؛ و در بخش سوم از هر باب چنانچه موضوع مورد بحث براى خواننده غريب و نامأنوس جلوه نمايد، ضمن مقايسه آن با موارد مشابه آن از اقوام و ملل ديگر، سعى در مفهوم كردن موضوع مىكند، و اين بدان علت است كه قصد وى از تأليف كتاب «فى تحقيق ماللهند» آن نيست كه كاستىها و نقاط ضعف جامعه هند را آشكار ساخته و به ابطال آرا و اقوال آنان بپردازد، بلكه همان طورى كه در خاتمه كتاب ذكر كرده است، مىكوشد تا تصويرى درست و راست از حيات روحى و معنوى مردم هند را در برابر ديگران قرار داده و زمينه تعامل اجتماعى ديگران با هندوان را فراهم سازد. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
در مورد نوشتن تحقيق ماللهند نيز بايد دانست كه بيرونى بعد از سالها اقامت در هند و معاشرت با طبقات مختلف مردم و كنكاش در آدب و رسوم اجتماعى دست به تأليف يكى از بهترين آثار خود؛ يعنى كتاب تحقيق ماللهند زد كه بنا به شهادت تمام مستشرقين و مطلعيت صحيحترين و مستدلترين مدركى است كه در مورد آداب و رسوم اجتماعى، مذهب گاهشمارى و نجوم هند در قرون وسطى نوشته شده است. | در مورد نوشتن تحقيق ماللهند نيز بايد دانست كه بيرونى بعد از سالها اقامت در هند و معاشرت با طبقات مختلف مردم و كنكاش در آدب و رسوم اجتماعى دست به تأليف يكى از بهترين آثار خود؛ يعنى كتاب تحقيق ماللهند زد كه بنا به شهادت تمام مستشرقين و مطلعيت صحيحترين و مستدلترين مدركى است كه در مورد آداب و رسوم اجتماعى، مذهب گاهشمارى و نجوم هند در قرون وسطى نوشته شده است. | ||
كتاب | كتاب في تحقيق ماللهند، يكى از عالمانهترين و غنىترين تحقيقات انسانى و اجتماعى است كه در دوران قديم در زمينه مسائل مردم شناسى نوشته شده است؛ يعنى در زمانى كه چنين مطالعاتى در مغرب زمين از حد وقايع نگارى فراتر نمىرفته است، ابوريحان بسان مردم شناسى زبردست و متفكرى متبحّر، به تحقيق در زواياى زندگى فردى و اجتماعى هندوان پرداخته است. | ||
كارل ادوارد زاخائو، خاورشناس آلمانى و كسى كه با ترجمه دو اثر مهم بيرونى به نام «الآثار الباقيه عن القرون الخاليه» و «فى تحقيق ماللهند» او را به اروپا شناساند، مىگويد: من معتقدم در وجود بيرونى يك ويژگى نوين بوده كه به روح انتقادى قرن نوزدهم نزديك است. | كارل ادوارد زاخائو، خاورشناس آلمانى و كسى كه با ترجمه دو اثر مهم بيرونى به نام «الآثار الباقيه عن القرون الخاليه» و «فى تحقيق ماللهند» او را به اروپا شناساند، مىگويد: من معتقدم در وجود بيرونى يك ويژگى نوين بوده كه به روح انتقادى قرن نوزدهم نزديك است. | ||
بيرونى خود در كتاب | بيرونى خود در كتاب في تحقيق ماللهند مىنويسد: «من به دليل بيگانه بودن با فرهنگ هندوان و ناآشنايى با قراردادهاى زبانى اصطلاحات و واژگان آنان، نزد منجمانشان، مقام شاگرد را نسبت به استاد داشتم. همين كه اندكى به زبان آنان آگاهى يافتم، آنها را بر علتها آگاه ساخته، برخى برهانها را بر ايشان آشكار نمودم و راههاى صحيح محاسبات را براى آنان روشن كردم، پس با تعجب بر من هجوم آوردند و براى بهرهگيرى از دانش من ازدحام كردند، در حالى كه مىپرسيدند: محضر چه كسى از [منجمين] هند را دريافته و از او [دانش] فرا گرفتهاى؟ و من توان علمى آنها را آشكار ساختم و با آنكه خوشايندم نبود خود را از آنان برتر مىشمردم؛ چيزى نمانده بود كه مرا به ساحرى نسبت دهند و نزد بزرگان خود مرا به غير از دريا و آب ترشى كه بىنياز از سركه است، توصيف نمىكردند. | ||
كتاب، عمده بحثهاى مربوط به جوامع انسانى، آداب، رسوم، جشنها، عيدها و ذكر تاريخهاى ملل مختلف را در بردارد، كه بيشتر در زمينه هندشناسى است. | كتاب، عمده بحثهاى مربوط به جوامع انسانى، آداب، رسوم، جشنها، عيدها و ذكر تاريخهاى ملل مختلف را در بردارد، كه بيشتر در زمينه هندشناسى است. | ||
خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
البته بيرونى دستههاى ديگرى از مردم هند را نيز نام مىبرد كه به كارهاى پست و بىارزش اشتغال دارند و در جامعه هيچ گونه منزلتى ندارند. به هر حال مىتوان چنين نتيجهگيرى كرد كه سعى بيرونى بررسى، همه جانبه و فراگير از جامعه هندى بوده و تا آنجا كه توانسته گزارش دقيق و توصيف كاملى از اوضاع طبقاتى و مراتب اجتماعى موجود در جامعه، ارائه داده است. | البته بيرونى دستههاى ديگرى از مردم هند را نيز نام مىبرد كه به كارهاى پست و بىارزش اشتغال دارند و در جامعه هيچ گونه منزلتى ندارند. به هر حال مىتوان چنين نتيجهگيرى كرد كه سعى بيرونى بررسى، همه جانبه و فراگير از جامعه هندى بوده و تا آنجا كه توانسته گزارش دقيق و توصيف كاملى از اوضاع طبقاتى و مراتب اجتماعى موجود در جامعه، ارائه داده است. | ||
فصل دوّم كتاب | فصل دوّم كتاب في تحقيق ماللهند، به بررسى مفهوم هندى خدا اختصاص دارد. در آغاز، بيرونى بروشنى نشان مىدهد كه بين اعتقادات مردم درس خوانده و عامى هر ملّت در موضوعات مربوط به مذهب تفاوتى اساسى وجود دارد. وى مىافزايد كه درس خواندگان مىتوانند اعتقادات انتزاعى درباره خدا را بفهمند؛ در حالى كه عوام عينيّاتى را مىفهمند كه تنها با حواس قابل درك است (محسوسات). بيرونى به تفصيل اعتقادات هندوهاى درس خوانده و عامى را درباره خدا مورد بحث قرار داده است و تفاوت بين اين اعتقادات را بيان مىكند. | ||
== وضعيت == | == وضعيت == |
ویرایش