۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - ' {{' به '{{') |
||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
مقدمه مصحح، حاوی شرح حال ناظم و شارحین کتاب و مشخصات نسخ مشروح است. نثر مقدمه، نثری پرتکلف و به شیوه متن عصر قاجار نگاشته شده است. تحقیقا نثر شارحین قصیده، از نصر مصحح کتاب سادهتر و خوشخوانتر است. آنچه جایش در مقدمه بهشدت خالی است، مقدمهای تحلیلی و انتقادی بر قصیده یائیه است. مناسب بود مضمون هر بیت قصیده در چند سطر گزارش شود و فراتر از شرححالنگاری، جایگاه علمی [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکی]]، جایگاه این قصیده در میان قصاید حکمی و عرفانی، ارزش ادبی قصیده، روش هریک از شارحین و ویژگیهای هریک از شروح، بهتفصیل مورد بررسی و نقد و ارزیابی قرار گیرد<ref>ر.ک: کدیور، محسن، ص420</ref>. | مقدمه مصحح، حاوی شرح حال ناظم و شارحین کتاب و مشخصات نسخ مشروح است. نثر مقدمه، نثری پرتکلف و به شیوه متن عصر قاجار نگاشته شده است. تحقیقا نثر شارحین قصیده، از نصر مصحح کتاب سادهتر و خوشخوانتر است. آنچه جایش در مقدمه بهشدت خالی است، مقدمهای تحلیلی و انتقادی بر قصیده یائیه است. مناسب بود مضمون هر بیت قصیده در چند سطر گزارش شود و فراتر از شرححالنگاری، جایگاه علمی [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکی]]، جایگاه این قصیده در میان قصاید حکمی و عرفانی، ارزش ادبی قصیده، روش هریک از شارحین و ویژگیهای هریک از شروح، بهتفصیل مورد بررسی و نقد و ارزیابی قرار گیرد<ref>ر.ک: کدیور، محسن، ص420</ref>. | ||
[[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکی]] این قصیده را - که حاوی نکات حکمی و عرفانی است - به استقبال از قصیده حکیمانه ناصرخسرو قبادیانی سروده است. مطلع قصیده ناصرخسرو، به این قرار است: | [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکی]] این قصیده را - که حاوی نکات حکمی و عرفانی است - به استقبال از قصیده حکیمانه ناصرخسرو قبادیانی سروده است. مطلع قصیده ناصرخسرو، به این قرار است:{{شعر}}{{ب|''چیست این گنبد که گویی پرگهر دریاستی''|2=''یا هزاران شمع در پنگانی از میناستی''}}{{پایان شعر}} | ||
{{شعر}} | |||
{{ب|''چیست این گنبد که گویی پرگهر دریاستی''|2=''یا هزاران شمع در پنگانی از میناستی''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
قصیده [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکی]] نیز اینگونه آغاز میشود: | قصیده [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکی]] نیز اینگونه آغاز میشود:{{شعر}}{{ب|''چرخ با این اختران، نغز و خوش و زیباستی''|2=''صورتی در زیر دارد آنچه در بالاستی''}}{{ب|''صورت زیرین اگر با نردبان معرفت''|2=''بررود بالا همان با اصل خود یکتاستی''}}{{پایان شعر}} | ||
{{شعر}} | |||
{{ب|''چرخ با این اختران، نغز و خوش و زیباستی''|2=''صورتی در زیر دارد آنچه در بالاستی''}} | |||
{{ب|''صورت زیرین اگر با نردبان معرفت''|2=''بررود بالا همان با اصل خود یکتاستی''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
<ref>ر.ک: همان، ص418</ref> | <ref>ر.ک: همان، ص418</ref> | ||
خط ۷۳: | خط ۶۶: | ||
در این قصیده، استعمال یاء در پایان بیتها، گاه درست و گاه بیرون از قاعده دستور زبان فارسی است؛ مثلا در بیت نخستین از قصیده، [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکی]] دستور فصحای فارسیگوی را در این راه به کار نبسته، ولیکن در بیت دوم دانسته و ندانسته قاعده را رعایت کرده است. استعمال این یاء، بهجز معنی استمرار و مداومت، تنها در جملههای شرطی و رجایی و تشبیهی و جواب شرط، مجاز است<ref>ر.ک: همان، ص418-419</ref>. | در این قصیده، استعمال یاء در پایان بیتها، گاه درست و گاه بیرون از قاعده دستور زبان فارسی است؛ مثلا در بیت نخستین از قصیده، [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکی]] دستور فصحای فارسیگوی را در این راه به کار نبسته، ولیکن در بیت دوم دانسته و ندانسته قاعده را رعایت کرده است. استعمال این یاء، بهجز معنی استمرار و مداومت، تنها در جملههای شرطی و رجایی و تشبیهی و جواب شرط، مجاز است<ref>ر.ک: همان، ص418-419</ref>. | ||
لحن قصیده، عرفانی و مشحون از مبانی حکمی است. مباحثی از الهیات بالمعنی الاخص، توحید عرفا، مسئله معاد، مسئله نفس و عقل در ضمن آن مطرح گشته و بهتناسب به حکمت عملی و تذکرات اخلاقی نیز پرداخته شده است؛ بهعنوان مثال: | لحن قصیده، عرفانی و مشحون از مبانی حکمی است. مباحثی از الهیات بالمعنی الاخص، توحید عرفا، مسئله معاد، مسئله نفس و عقل در ضمن آن مطرح گشته و بهتناسب به حکمت عملی و تذکرات اخلاقی نیز پرداخته شده است؛ بهعنوان مثال:{{شعر}}{{ب|''ره نیابد بر دری از آسمان دنیاپرست''|2=''ورنه بگشایند بر وی گرچه درها واستی''}}{{ب|''هرکه فانی شد در او یابد حیات جاودان''|2=''ور به خود افتاد کارش بیشک از موتاستی''}}{{پایان شعر}} | ||
{{شعر}} | |||
{{ب|''ره نیابد بر دری از آسمان دنیاپرست''|2=''ورنه بگشایند بر وی گرچه درها واستی''}} | |||
{{ب|''هرکه فانی شد در او یابد حیات جاودان''|2=''ور به خود افتاد کارش بیشک از موتاستی''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
<ref>ر.ک: همان، ص419</ref> | <ref>ر.ک: همان، ص419</ref> | ||
قصیده [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکی]] با مقام رضا پایان میپذیرد: | قصیده [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکی]] با مقام رضا پایان میپذیرد:{{شعر}}{{ب|''خواهشی اندر جهان هر خواهشی را در پی است''|2=''خواهشی باید که بعد از وی نباشد خواستی''}}{{پایان شعر}} | ||
{{شعر}} | |||
{{ب|''خواهشی اندر جهان هر خواهشی را در پی است''|2=''خواهشی باید که بعد از وی نباشد خواستی''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
<ref>ر.ک: همان</ref> | <ref>ر.ک: همان</ref> | ||
ویرایش