۹٬۴۵۲
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '}}↵↵↵'''' به '}} '''') |
||
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۹: | خط ۹: | ||
| کد کنگره =BP 236 /ع8ت2 | | کد کنگره =BP 236 /ع8ت2 | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
اسلام - | اسلام - فرقهها | ||
اهل سنت - | اهل سنت - دفاعیهها و ردیهها | ||
شیعه - | شیعه - دفاعیهها و ردیهها | ||
شیعه امامیه - عقاید | شیعه امامیه - عقاید | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| چاپ =2 | | چاپ =2 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =10226 | ||
| کتابخوان همراه نور =10226 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تبصرة العوام في معرفة مقالات الأنام'''، تألیف سید مرتضی بن داعی حسنی رازی، كتابى قدیمی، به زبان فارسی دربارۀ اديان و مذاهب است. اين كتاب به توضيح گفتهها و نظريات براى عامۀ مردم مىپردازد. اين كتاب دومين كتابى است كه به زبان فارسی در موضوع ملل و نحل و شرح مقالات و آراء و ديانات از قبل از استيلاى مغول برجاى مانده است. | |||
==ساختار== | |||
کتاب با مقدمه ناشر و مقدمه کتاب آغاز و مطالب در بیست و شش باب تنظیم و ارائه شده است. | |||
== | ==گزارش محتوا== | ||
در بابهاى اول تا سوم، به ذكر اديان پرداخته و نظريات و گفتههاى فلاسفه، مجوس، جهودان، ترسايان و صابيان را نقل مىكند. مؤلف دربارۀ مجوس بيشتر به اساطير ایران نظر دارد. وى در بيان فرق اسلامى، بنابر حديث افتراق، تعداد فرقهها را 73 فرقه مىداند؛ اما معتقد است كه در اصل همۀ فرقهها شاخههاى دو فرقۀ اهل سنت و شيعهاند كه دشمنان هر يك آنها را به ترتيب نواصب و روافض خواندهاند. | |||
مؤلف پس از طرح مسأله جانشينى پيامبر اكرم(ص) و ردّ نظر اهل سنت در فصول بعدى به ذكر فرقههاى خوارج، معتزله، مشبّهه و مجسّمه و اصحاب تناسخ مىپردازد.مؤلف مذاهب فقهى اهل سنت را در فصل مشبهه طرح مىكند و آنها را در تقسيمبندى نه چندان مرتبى هفت فرقه برمىشمارد. وى همچنين گزارشى نسبتا مفصل از عقايد اشعرى ارائه مىنمايد. | مؤلف پس از طرح مسأله جانشينى پيامبر اكرم(ص) و ردّ نظر اهل سنت در فصول بعدى به ذكر فرقههاى خوارج، معتزله، مشبّهه و مجسّمه و اصحاب تناسخ مىپردازد.مؤلف مذاهب فقهى اهل سنت را در فصل مشبهه طرح مىكند و آنها را در تقسيمبندى نه چندان مرتبى هفت فرقه برمىشمارد. وى همچنين گزارشى نسبتا مفصل از عقايد اشعرى ارائه مىنمايد. | ||
خط ۵۷: | خط ۵۸: | ||
==نسخه شناسى== | ==نسخه شناسى== | ||
#نسخۀ خطى كتابخانۀ شهر لاهور هند، تاريخ كتابت 1233ق در بنارس. | |||
نسخۀ خطى كتابخانۀ شهر لاهور هند، تاريخ كتابت 1233ق در بنارس. | #نسخۀ خطى كتابخانۀ مركزى دانشگاه تهران. | ||
#نسخۀ خطى دانشگاه لسآنجلس، تاريخ كتابت 14 ذى قعده 1010ق. | |||
نسخۀ خطى كتابخانۀ مركزى دانشگاه تهران. | #نسخۀ خطى كتابخانۀ آيتاللّه گلپايگانى، قم. | ||
نسخۀ خطى دانشگاه لسآنجلس، تاريخ كتابت 14 ذى قعده 1010ق. | |||
نسخۀ خطى كتابخانۀ آيتاللّه گلپايگانى، قم. | |||
اين كتاب دوبار در تهران به ضميمۀ كتاب قصص العلماء [[تنکابنی، محمد بن سلیمان|ميرزا محمد تنكابنى]] چاپ شده است. يك بار در سال 1309 و بار ديگر در سال 1313ق؛ ولى گويا اولين چاپى كه از اين كتاب شده، چاپى است كه در لاهور هند به سال 1296ق به عمل آمده است.اين چاپ در حاشيۀ كتاب معارف الفرقة الناجية و النّارية تأليف سيد ابوالقاسم لاهورى صورت گرفته است. | اين كتاب دوبار در تهران به ضميمۀ كتاب قصص العلماء [[تنکابنی، محمد بن سلیمان|ميرزا محمد تنكابنى]] چاپ شده است. يك بار در سال 1309 و بار ديگر در سال 1313ق؛ ولى گويا اولين چاپى كه از اين كتاب شده، چاپى است كه در لاهور هند به سال 1296ق به عمل آمده است.اين چاپ در حاشيۀ كتاب معارف الفرقة الناجية و النّارية تأليف سيد ابوالقاسم لاهورى صورت گرفته است. | ||
نسخه حاضر در برنامه به تصحيح مرحوم [[اقبال آشتیانی، عباس|عباس اقبال]] در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 295 صفحه براى بار دوم در سال 1364ش توسط «شركت انتشارات اساطير» تهران، منتشر شده است. | نسخه حاضر در برنامه به تصحيح مرحوم [[اقبال آشتیانی، عباس|عباس اقبال]] در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 295 صفحه براى بار دوم در سال 1364ش توسط «شركت انتشارات اساطير» تهران، منتشر شده است. | ||
==وضعیت کتاب== | |||
کتاب دارای پاورقی بوده که در پارهای از موارد به توضیح لغات و اصطلاحات پرداخته است. فهرست مطالب در ابتدای کتاب آمده است. فهارسی که در انتهای کتاب آمده است عبارتند از: فهرست اعلام تاریخی و جغرافیائی، فهرست اصطلاحات و القاب، فهرست اسامی کتب مذکور در متن، فهرست انتشارات اساطیر. | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
# دانشنامه جهان اسلام، ج، ص435 - 437، مدخل: تبصرة العوام. | # دانشنامه جهان اسلام، ج، ص435 - 437، مدخل: تبصرة العوام. | ||
# [http://WWW.aghabozorg.ir بانک اطلاعات نسخ خطی] | # [http://WWW.aghabozorg.ir بانک اطلاعات نسخ خطی] | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |