۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تبصرة العوام في معرفة مقالات الأنام (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۱:۱۹
، ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'فارسى' به 'فارسی'
جز (جایگزینی متن - ' | تعداد جلد =' به '| تعداد جلد =') |
جز (جایگزینی متن - 'فارسى' به 'فارسی') |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
}} | }} | ||
'''تبصرة العوام في معرفة مقالات الأنام'''، كتابى قديمى، به زبان | '''تبصرة العوام في معرفة مقالات الأنام'''، كتابى قديمى، به زبان فارسی دربارۀ اديان و مذاهب است. اين كتاب به توضيح گفته‌ها و نظريات براى عامۀ مردم مى‌پردازد. اين كتاب دومين كتابى است كه به زبان فارسی در موضوع ملل و نحل و شرح مقالات و آراء و ديانات از قبل از استيلاى مغول برجاى مانده است. | ||
==ساختار و گزارش محتوا== | ==ساختار و گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
وى شيعه را به 4 فرقه تقسيم مى‌كند كه تا زمان وى باقى بوده‌اند: اماميان، زيديان، اسماعيليان، نصيريان و فرقۀ اخير را نيز به هفده فرقۀ كوچك‌تر تقسيم مى‌كند و مى‌نويسد كه اين قوم را در هر جا با نامى مى‌خوانند: در اصفهان خرّميه، در قزوين و رى مزدكى و سنبادى، در ماهين محمّره، در آذربايجان قوليه و در ماوراءالنهر مغان. | وى شيعه را به 4 فرقه تقسيم مى‌كند كه تا زمان وى باقى بوده‌اند: اماميان، زيديان، اسماعيليان، نصيريان و فرقۀ اخير را نيز به هفده فرقۀ كوچك‌تر تقسيم مى‌كند و مى‌نويسد كه اين قوم را در هر جا با نامى مى‌خوانند: در اصفهان خرّميه، در قزوين و رى مزدكى و سنبادى، در ماهين محمّره، در آذربايجان قوليه و در ماوراءالنهر مغان. | ||
اين اثر از آن جهت داراى اهميت است كه قديمى‌ترين كتاب شيعى | اين اثر از آن جهت داراى اهميت است كه قديمى‌ترين كتاب شيعى فارسی در موضوع اديان و مذاهب است. در ميان اهل سنت قبل از آن كتابى به نام «بيان الأديان» در همين موضوع نگارش يافته بود. البته تبصرة العوام از جهت سلاست و فصاحت در حدّ بيان الاديان نيست؛ ولى به جهت تفصيل مطالب و گستردگى و جامعيت مهم‌تر از آن است. | ||
از ويژگى‌هاى برجستۀ اين اثر، اطلاعات گسترده و باريك‌بينى و دسترسى به منابع فراوان دست اول و سعۀ مشرب مؤلف است؛ مثلاًمؤلف در وجه تسميۀ فرقه‌ها، به معناى ممدوح و نيز معناى مذموم آنها-كه بيشتر دستاويز دشمنان هر فرقه است -اشاره مى‌كند و يا در ابتداى بحث از فرقه‌هاى منسوب به اسلام، به دقت معناى متفاوت دين و ايمان و اسلام را ذكر مى‌كند و ميان اسلام و استسلام تمايز قائل مى‌شود. | از ويژگى‌هاى برجستۀ اين اثر، اطلاعات گسترده و باريك‌بينى و دسترسى به منابع فراوان دست اول و سعۀ مشرب مؤلف است؛ مثلاًمؤلف در وجه تسميۀ فرقه‌ها، به معناى ممدوح و نيز معناى مذموم آنها-كه بيشتر دستاويز دشمنان هر فرقه است -اشاره مى‌كند و يا در ابتداى بحث از فرقه‌هاى منسوب به اسلام، به دقت معناى متفاوت دين و ايمان و اسلام را ذكر مى‌كند و ميان اسلام و استسلام تمايز قائل مى‌شود. | ||