۸۱٬۶۷۸
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'مى' به 'مى'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مى' به 'مى') |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
شيعه | شيعه | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
مؤسسه آموزشي و پژوهشی امام خمینی(ره)، مرکز انتشارات | |||
| مکان نشر =ایران - قم | | مکان نشر =ایران - قم | ||
| سال نشر = 1387ش | | سال نشر = 1387ش | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| شابک =964-5883-55-5 | | شابک =964-5883-55-5 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =12282 | ||
| کتابخوان همراه نور =12282 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|الغيبة (ابهام زدایی)}} | |||
'''تاریخ تشیع از آغاز تا پایان غیبت صغری'''، اثر | {{کاربردهای دیگر| شیعه (ابهام زدایی)}} | ||
{{کاربردهای دیگر| تاریخ تشیع (ابهام زدایی)}} | |||
'''تاریخ تشیع از آغاز تا پایان غیبت صغری'''، اثر [[محرمی، غلامحسن|غلامحسن محرمی]]، پژوهشی است پیرامون تاریخ مکتب تشیع، از پیداش آن تا پایان غیبت صغری که به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۹: | ||
فصل دوم، درباره چگونگی پیدایش شیعه است. نویسنده در این فصل، در ضمن 6 درس، ابتدا شیعه را در لغت و قرآن بررسی کرده و سپس به بحث پیرامون موضوعاتی همچون آغاز تشیع، نام‌های دیگر شیعه، نقش قریش در رخداد سقیفه، سکوت امیر مؤمنان(ع) و صحابیان شیعه پرداخته است. | فصل دوم، درباره چگونگی پیدایش شیعه است. نویسنده در این فصل، در ضمن 6 درس، ابتدا شیعه را در لغت و قرآن بررسی کرده و سپس به بحث پیرامون موضوعاتی همچون آغاز تشیع، نام‌های دیگر شیعه، نقش قریش در رخداد سقیفه، سکوت امیر مؤمنان(ع) و صحابیان شیعه پرداخته است. | ||
شیعه در اصطلاح، بر یاران و پیروان على(ع) اطلاق مىشود. شیعه در منابع شیعى بیش از یک مفهوم ندارد و آن اعتقاد به جانشینى على(ع) و یازده فرزند اوست. نویسنده بر این باور است که ائمه(ع) منتسبان به فرقههاى باطل را خارج از جرگه شیعه میدانستند؛ ولى دانشمندان و رجالنویسان اهل سنت، شیعه را به معنایى | شیعه در اصطلاح، بر یاران و پیروان على(ع) اطلاق مىشود. شیعه در منابع شیعى بیش از یک مفهوم ندارد و آن اعتقاد به جانشینى على(ع) و یازده فرزند اوست. نویسنده بر این باور است که ائمه(ع) منتسبان به فرقههاى باطل را خارج از جرگه شیعه میدانستند؛ ولى دانشمندان و رجالنویسان اهل سنت، شیعه را به معنایى گستردهتر از این به کار برده و به تمام فرقههایى که از پیکره شیعه منشعب شدهاند و نیز به دوستداران خاندان رسالت اطلاق کردهاند. البته در قرن دوم و سوم بعد از شیعیان امامى، بیشترین تعداد شیعه را زیدیان تشکیل میدادند.<ref>ر.ک: همان، ص42</ref> | ||
برخى از نویسندگان، پیدایش تشیع را در روز سقیفه و برخى دیگر در اواخر خلافت عثمان میدانند. دسته سوم نیز معتقدند شیعه بعد از قتل عثمان و گروه چهارم میگویند بعد از شهادت على(ع) به وجود آمده است. گروه پنجم نیز پیدایش تشیع را بعد از رخداد کربلا میدانند. به باور نویسنده، افزون بر قاطبه عالمان شیعه، برخى از دانشمندان اهل سنت، چون محمد کردعلى، عقیده دارند که ریشه پیدایش شیعه در دوره پیامبر(ص) است و آن حضرت براى نخستین بار لفظ شیعه را بر دوستداران على(ع) اطلاق کرده است. عدهاى از اصحاب نیز در همان دوره به شیعه على(ع) معروف بودهاند. گذشته از اینها شیعه همان دوستى و پیروى از على(ع) است که پیامبر(ص) در موارد بسیارى اصحابش را به پیروى از آن حضرت فرمان داده است.<ref>ر.ک: همان، ص52</ref> | برخى از نویسندگان، پیدایش تشیع را در روز سقیفه و برخى دیگر در اواخر خلافت عثمان میدانند. دسته سوم نیز معتقدند شیعه بعد از قتل عثمان و گروه چهارم میگویند بعد از شهادت على(ع) به وجود آمده است. گروه پنجم نیز پیدایش تشیع را بعد از رخداد کربلا میدانند. به باور نویسنده، افزون بر قاطبه عالمان شیعه، برخى از دانشمندان اهل سنت، چون محمد کردعلى، عقیده دارند که ریشه پیدایش شیعه در دوره پیامبر(ص) است و آن حضرت براى نخستین بار لفظ شیعه را بر دوستداران على(ع) اطلاق کرده است. عدهاى از اصحاب نیز در همان دوره به شیعه على(ع) معروف بودهاند. گذشته از اینها شیعه همان دوستى و پیروى از على(ع) است که پیامبر(ص) در موارد بسیارى اصحابش را به پیروى از آن حضرت فرمان داده است.<ref>ر.ک: همان، ص52</ref> | ||
پیرامون نام‌های دیگر شیعه، نویسنده بر این عقیده است که بعد از خلافت علی(ع)، عناوین دیگرى نیز به شیعیان داده شد؛ القاب تحقیرآمیزى مانند: رافضى و ترابى از طرف مخالفان شیعیان براى کوچک کردن آنان به کار | پیرامون نام‌های دیگر شیعه، نویسنده بر این عقیده است که بعد از خلافت علی(ع)، عناوین دیگرى نیز به شیعیان داده شد؛ القاب تحقیرآمیزى مانند: رافضى و ترابى از طرف مخالفان شیعیان براى کوچک کردن آنان به کار می‌رفت و برخى دیگر مانند: علوى، امامى، حسینیه، اثناعشرى، خاصه و جعفرى به شیعیان اطلاق میشد.<ref>ر.ک: همان، ص65</ref> | ||
نویسنده، معتقد است که نباید نقش قریش را در رخداد سقیفه نادیده گرفت؛ زیرا قریش تنها مردمى بودند که | نویسنده، معتقد است که نباید نقش قریش را در رخداد سقیفه نادیده گرفت؛ زیرا قریش تنها مردمى بودند که مىتوانستند حق عترت پیامبر(ص) را تصاحب کنند و [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] در موارد فراوانى به ستم قریش نسبت به خودش اشاره دارد. به اعتقاد نویسنده، دشمنى قریش با خاندان پیامبر(ص) به این دلایل بود: | ||
# ریاستطلبى قریش که سبب میشد دعوت پیامبر(ص) را نپذیرند؛ چون آن را با ریاست خویش در تعارض میدیدند. | # ریاستطلبى قریش که سبب میشد دعوت پیامبر(ص) را نپذیرند؛ چون آن را با ریاست خویش در تعارض میدیدند. | ||
# رقابت و حسادتى که میان گروههاى قریش و بنى هاشم وجود داشت. | # رقابت و حسادتى که میان گروههاى قریش و بنى هاشم وجود داشت. | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۳: | ||
فصل چهارم در ذیل سه عنوان زیر، به قیام‌های شیعیان و علویان اختصاص یافته است: | فصل چهارم در ذیل سه عنوان زیر، به قیام‌های شیعیان و علویان اختصاص یافته است: | ||
# قیام‌های شیعی و علوی در عصر امویان: قیامهاى شیعى بعد از نهضت عاشورا شروع شده است. قیام توابین و قیام مختار به‌روشنى براى خونخواهى امام حسین(ع) برپا شدند. رهبران این دو قیام هیچ‌یک علوى نبودند، بلکه از بزرگان شیعه بودند و تأثیر خوبى در گسترش تشیع داشتند. قیام زید بن على نیز در مقابل | # قیام‌های شیعی و علوی در عصر امویان: قیامهاى شیعى بعد از نهضت عاشورا شروع شده است. قیام توابین و قیام مختار به‌روشنى براى خونخواهى امام حسین(ع) برپا شدند. رهبران این دو قیام هیچ‌یک علوى نبودند، بلکه از بزرگان شیعه بودند و تأثیر خوبى در گسترش تشیع داشتند. قیام زید بن على نیز در مقابل ستمکاری‌هاى هشام، خلیفه جبار اموى بود. به اعتقاد نویسنده، او فردى بزرگوار و مورد ستایش بود و براى امر به معروف و نهى از منکر قیام کرد. یحیى بن زید نیز بعد از شهادت پدرش به خراسان رفت و در آنجا برضد امویان قیام کرد، ولى او نیز مانند پدرش در میدان جنگ به ضرب تیرى کشته شد.<ref>ر.ک: همان، ص150</ref> | ||
# قیام‌های شیعی و علوی در عصر عباسیان: به باور نویسنده، اوج قیامهاى علویان یکى در زمان منصور عباسى بود که رهبرى آن را محمد نفس زکیه به عهده داشت. دومى در زمان مأمون که به‌خاطر وجود فرمانده نظامى سزاوارى چون ابوالسرایا، علویان موفقیتهایى به دست آوردند. سومى بعد از سال 250ق، است که علویان طبرستان توانستند حکومت تشکیل دهند، که دیگر علویان جرأت قیام یافتند و در مناطق گوناگون دست به قیام زدند.<ref>ر.ک: همان، ص157</ref> | # قیام‌های شیعی و علوی در عصر عباسیان: به باور نویسنده، اوج قیامهاى علویان یکى در زمان منصور عباسى بود که رهبرى آن را محمد نفس زکیه به عهده داشت. دومى در زمان مأمون که به‌خاطر وجود فرمانده نظامى سزاوارى چون ابوالسرایا، علویان موفقیتهایى به دست آوردند. سومى بعد از سال 250ق، است که علویان طبرستان توانستند حکومت تشکیل دهند، که دیگر علویان جرأت قیام یافتند و در مناطق گوناگون دست به قیام زدند.<ref>ر.ک: همان، ص157</ref> | ||
# قیام‌های پراکنده: نویسنده، معتقد است این قیام‌ها اغلب بدون طرح و نقشه قبلى و با تصمیمگیرى فردى انجام میگرفت و بیشتر به صورت عکسالعمل در مقابل ستمهاى خلفا و حاکمان ستمکار برپا میشد. از جمله قیام حسین بن على حسنى معروف به شهید فخ که در مقابل سختگیرى و ستمهاى بیش از اندازه‌هادى، خلیفه عباسى، بود.<ref>همان، ص162</ref> | # قیام‌های پراکنده: نویسنده، معتقد است این قیام‌ها اغلب بدون طرح و نقشه قبلى و با تصمیمگیرى فردى انجام میگرفت و بیشتر به صورت عکسالعمل در مقابل ستمهاى خلفا و حاکمان ستمکار برپا میشد. از جمله قیام حسین بن على حسنى معروف به شهید فخ که در مقابل سختگیرى و ستمهاى بیش از اندازه‌هادى، خلیفه عباسى، بود.<ref>همان، ص162</ref> | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۳: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
[[تاریخ التشیع من نشویه حتی نهایه الغیبه الصغری]] | {{وابسته‌ها}} | ||
[[غیبت صغری]] | |||
[[اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعه در غیبت صغری]] | |||
[[تاریخ تشیع از پیدایش تا عصر غیبت کبری]] | |||
[[تاریخ غیبت کبری (ترجمه)]] | |||
[[ترجمه کتاب الغيبة]] | |||
[[نجم الثاقب در احوال حضرت ولی عصر صاحب العصر و الزمان بقیةالله الاعظم عجل‌الله‌تعالی‌فرجه الشریف]] | |||
[[دعوی السفارة في الغيبة الكبری]] | |||
[[تاریخ التشیع من نشویه حتی نهایه الغیبه الصغری]] | |||
[[سازمان وکالت و نقش آن در عصر ائمه علیهم‌السلام]] | |||
[[پژوهشی درباره طوایف غلاة تا پایان غیبت صغرا و موضع ائمه علیه‌السلام در این باب]] | |||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۲۴: | ||
[[رده: فرق شیعه]] | [[رده: فرق شیعه]] | ||
[[رده:امام مهدی(عج)]] | |||