۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف '
جز (جایگزینی متن - 'تاليف' به 'تألیف') |
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف ') |
||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
در بخش دوم كه از شرح حال امير شاه مراد (1784-1800 م.) آغاز گرديده و به ذكر استيلا و سلطنت جهانگير خواجه پايان مى‌پذيرد، تاريخ هر رويداد نيز ذكر شده است. | در بخش دوم كه از شرح حال امير شاه مراد (1784-1800 م.) آغاز گرديده و به ذكر استيلا و سلطنت جهانگير خواجه پايان مى‌پذيرد، تاريخ هر رويداد نيز ذكر شده است. | ||
انتساب بخش نخست كتاب به | انتساب بخش نخست كتاب به مؤلف قطعى است و بخش دوم آن مى‌تواند افزوده ناشر روسى كتاب؛ گرگريف باشد. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
نويسنده در بخش اول از آنچه در دربار بخارا مى‌گذشته، سخن مى‌گويد و شرح حال نبردها و توطئه‌هاى آنان را مى‌آورد. متاسفانه نويسنده؛ همچون ديگر تاريخنگاران محلى آن روزگار، تاريخ دقيق رويدادها را نياورده است؛ اما چون اين بخش از كتاب حاصل مشاهدات عينى | نويسنده در بخش اول از آنچه در دربار بخارا مى‌گذشته، سخن مى‌گويد و شرح حال نبردها و توطئه‌هاى آنان را مى‌آورد. متاسفانه نويسنده؛ همچون ديگر تاريخنگاران محلى آن روزگار، تاريخ دقيق رويدادها را نياورده است؛ اما چون اين بخش از كتاب حاصل مشاهدات عينى مؤلف در آن دوران پر حادثه است از اهميت خاصى برخوردار است. | ||
بخش دوم كتاب احتمالا افزوده گرگريف روسى است. در اين بخش ضمن توصيف شهرها، درباره اهل معامله و حرفه اندك اطلاعاتى ارائه شده است. نام برخى شهرهاى باستانى كه در اين بخش آمده، امروز در سرزمين‌هاى ماوراءالنهر - آسياى مركزى- تغيير كرده است. بنابراين اين بخش از ديدگاه جغرافياى تاريخى از ارزش خاصى برخوردار است. | بخش دوم كتاب احتمالا افزوده گرگريف روسى است. در اين بخش ضمن توصيف شهرها، درباره اهل معامله و حرفه اندك اطلاعاتى ارائه شده است. نام برخى شهرهاى باستانى كه در اين بخش آمده، امروز در سرزمين‌هاى ماوراءالنهر - آسياى مركزى- تغيير كرده است. بنابراين اين بخش از ديدگاه جغرافياى تاريخى از ارزش خاصى برخوردار است. | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
اما در بخش دوم كتاب، در برخى موارد توالى تاريخى شاهان بخارا رعايت نگرديده است، كه مصحح در حد توان به رفع اين مشكل پرداخته است. ثانيا گاهى تشخيص سخن گرگريف از ميرزا شمس بخارايى دشوار مى‌نمايد. شايد بخشى و يا تمام مسئوليت اين آشفتگى متوجه مترجم باشد؛ اما تا پيدا شدن نسخه دست نوشت | اما در بخش دوم كتاب، در برخى موارد توالى تاريخى شاهان بخارا رعايت نگرديده است، كه مصحح در حد توان به رفع اين مشكل پرداخته است. ثانيا گاهى تشخيص سخن گرگريف از ميرزا شمس بخارايى دشوار مى‌نمايد. شايد بخشى و يا تمام مسئوليت اين آشفتگى متوجه مترجم باشد؛ اما تا پيدا شدن نسخه دست نوشت مؤلف و يا ترجمه روسى كتاب نمى‌توان به داورى پرداخت. | ||
از آنجا كه بيشتر اسناد و مدارك | از آنجا كه بيشتر اسناد و مدارك مؤلف به زبان روسى است و زبان روسى اجازه نمى‌دهد كه چند مخرج الفبايى فارسى را درست تلفظ كنند، در نتيجه لغات و اعلام جديد الورودى به وجود آمده كه چون شباهتى به لغات و اعلام تاريخى و جغرافيايى قديم ندارد، اسباب سردرگمى خواننده را فراهم مى‌كند. | ||
همچنين | همچنين مؤلف در يادكرد از تاريخ وقايع و اتفاقات و شرح حال‌ها به جاى استفاده از تاريخ هجرى قمرى و نيز هجرى شمسى، كه دقيق‌ترين تقويم روى زمين است، از تاريخ ميلادى، كه بسيار ناقص است، استفاده مى‌كند كه براى ما مسلمانان قابل درك نيست و نمى‌توانيم خود را در آن مقطع زمانى قرار دهيم. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
در تصحيح اين كتاب، كه توسط آقاى محمداكبر عشيق صورت گرفته، سعى بر اين بوده كه با حفظ امانت چيزى از متن كاسته نشود. به همين جهت در مواردى كه كاتب نسخه در ضبط بعضى از كلمات يا سال‌ها اشتباه كرده است، در متن اصلى امانت كامل رعايت شده و در بخش تعليقات و توضيحات صحيح آن درج گرديده است. | در تصحيح اين كتاب، كه توسط آقاى محمداكبر عشيق صورت گرفته، سعى بر اين بوده كه با حفظ امانت چيزى از متن كاسته نشود. به همين جهت در مواردى كه كاتب نسخه در ضبط بعضى از كلمات يا سال‌ها اشتباه كرده است، در متن اصلى امانت كامل رعايت شده و در بخش تعليقات و توضيحات صحيح آن درج گرديده است. | ||
تعليقات كتاب، كه يك سوم حجم كتاب را شكل مى‌دهد به همراه فهرست آيات، احاديث، اشعار و...، واژگان و اصطلاحات ديوانى، نام‌هاى كسان، نام جاى‌ها، كتاب‌ها، اقوام، قبايل، طوايف، فرق و زبان‌ها توسط مصحح به كتاب افزوده شده است. پاورقى‌هاى كتاب كه نيز توسط مصحح به كتاب افزوده شده به بيان نسخه بدل‌ها اختصاص يافته است. | تعليقات كتاب، كه يك سوم حجم كتاب را شكل مى‌دهد به همراه فهرست آيات، احاديث، اشعار و...، واژگان و اصطلاحات ديوانى، نام‌هاى كسان، نام جاى‌ها، كتاب‌ها، اقوام، قبايل، طوايف، فرق و زبان‌ها توسط مصحح به كتاب افزوده شده است. پاورقى‌هاى كتاب كه نيز توسط مصحح به كتاب افزوده شده به بيان نسخه بدل‌ها اختصاص يافته است. مؤلف همچنين پيش‌گفتارى مفصل در ابتداى كتاب نگاشته است. | ||
== منابع== | == منابع== | ||