۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'هو' به 'هو') |
||
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR11737J1.jpg | |||
| عنوان =تاریخ امپراطوری عثمانی | |||
| عنوانهای دیگر = | |||
| پدیدآوران = | |||
[[هامر-پورگشتال، یوزف فون]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[علیآبادی، میرزا زکی]] (مترجم) | [[علیآبادی، میرزا زکی]] (مترجم) | ||
[[کیانفر، جمشید]] (اهتمام) | [[کیانفر، جمشید]] (اهتمام) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =DR 486 /ﻫ2ت2 | ||
| موضوع = | |||
ترکیه - تاریخ - امپراتوری عثمانی، 1288 - 1918م. | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
ترکیه - روابط خارجی | ترکیه - روابط خارجی | ||
خط ۳۰: | خط ۱۹: | ||
مسجدها | مسجدها | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | اساطیر | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1387 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11737AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =5 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | |||
| کتابخوان همراه نور =11737 | |||
| کد پدیدآور = | |||
== | | پس از = | ||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''تاریخ امپراطورى عثمانى (سلطان التواریخ)''' نوشته [[هامر-پورگشتال، یوزف فون|هامر پورگشتال]] گزارش روىدادهاى روزگار عثمانى و ویژگىها و کارهاى پادشاهان این امپراطورى مىباشد. | |||
نویسنده پس از کوششهاى فراوان در خواندن تاریخ شاهان مشرقزمین، به نوشتن تاریخ دولت عثمانى دست گشاد؛ زیرا فرمانروایان این دولت، به هر سه بخش کره خاکى رفتند و به بیشتر سرزمینهاى جهان لشکر کشیدند و کشور گشادند. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
اثر دَه جلدى پورگشتال که نسخه فارسی آن اکنون در پنج جلد چاپ شده است، به دلیل موشکافىها و ریزبینىهاى نویسنده آن، خود سندى براى کتابهاى تاریخى تازه درباره ترکیه عثمانى بهشمار مىرود و دید جامع و تحلیلى نویسنده درباره سیر روىدادها، کتاب او را به منبعى اصلى و ماندگار بدل کرده و بهرغم اینکه پس از آن دهها کتاب در این موضوع نوشته شده، همچنان ارزش خود را از دست نداده است. | |||
پیوستگى فصلها (بابها) در جلدهاى پنجگانه آن حفظ مىشود و جلد پنجم آن تا فصل 72 پیش مىرود و پس از آن، «ذیل تاریخ امپراطورى عثمانى» با چهار فصل به دنبال آن جاى مىگیرد. | |||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
کتاب با گزارشى درباره تبار و خاستگاه ترکان عثمانى و تاریخچهاى از طایفههاى ترک آغاز مىشود. طایفه ترک از گروههاى کهن تاریخ بهشمار مىروند و رسته عثمانلوها خود را به ترک منسوب مىکنند. هرودوت آن را تارژتااوس خوانده است و بسیارى از مورخان تاتار و مغول به انگیزه بزرگداشت طایفه خود، خویش را به ترک بنیافث بننوح(ع) منسوب کرده و تاتار و مغول را برابر یکدیگر دانستهاند، اما عثمانلوها که ترکهاى حقیقى به شمار مىرفتند، از این نسب ننگ داشتند و این نام را به عشایر آوررد هرزهتاز منسوب مىکردند. | |||
پارسیان (قوم فرس) کشور خود را ایران مىخواندند، دیگر سرزمینها را انیران مىنامیدند بهویژه ترکستان را توران مىگفتند که مانند «سیچ»، با سختى و بىرحمى برابر و با انسانیت، ادب و تربیت ناسازگار بود. توران نزد یونانیان به «تیران» بدل شد و در معناى ستمگر و بیدادگر به کار رفت. همچنین واژه ترک نزد عثمانلوها به معناى بىرحم و سنگدل بود. | |||
زبان خالص ترک قدیم (آیغور) بعدها به «جغتاى» معروف شد و اهل این زبان به دلیل انتساب به ازبک خان، «ازبک» خوانده شدند. واضع و بنیادگذار سلطنت ترکان، آغوزخان پسر قراخان، معاصر حضرت ابراهیم(ع) بود که در وضع سلطنت، بناى دولت و آسایش ملت و رعیت ترک بسیار کوشید. شرح حال آغوزیان و چگونگى تأسیس سلسله آنان پس از برافتادن سلجوقیان، درونمایه گزارشهاى نخستین فصل این کتاب است. | |||
زبان خالص | |||
عثمانىها که گروهى از قبیلههاى ترکمن شمال شرق ایران بودند، در آخرین سالهاى سده سیزدهم میلادى (هفتم هجرى) از حمله مغولان گریختند و با گذر از ایران به آناتولى رفتند و در آنجا نیروى نظامى خود را به خدمت سلجوقیان روم گماردند. سلجوقیان در آن هنگام با امپراطورى بیزانس مىجنگیدند و عثمانیان به پاس این خدمت، منطقهاى را به نام «سوگوت» در مرزهاى غربى آناتولى صاحب شدند. هنگامى که سرپرستى آنان به دست عثمان افتاد (از 679 ه / 1280 م)، براى برپایى دولت تلاش کردند تا اینکه در روزگار فرزندان او و در دوره دهمین سلطان عثمانى؛ یعنى سلیمان قانونى (باشکوه) دولتشان به امپراطورى جهانى بدل گشت. | |||
مرزهاى این امپراطورى از سویى به اروپا تا مجارستان، رومانى، سراسر یونان و ناحیه بالکان و از سوى دیگر در آفریقا تا تونس و الجزایر و در آسیا از شبه جزیره کریمه تا شبه جزیره عربستان و سوریه مىرسید. امپراطورى عثمانى کمابیش 650 سال، دولت نیرومند و حاکمیتى بزرگ بود و از سده دهم هجرى (شانزدهم میلادى) مرزهاى مشترکى با ایران داشت. از اینرو، جز اهمیتش در جهان، اروپا و خاورمیانه، نزد دولتهاى ایرانى نیز بسیار مهم مىنمود. | |||
نویسنده پس از گزارشهاى درازدامنى که درباره شکلگیرى این امپراطورى عرضه مىکند، به دوران اوج قدرت آن در سده دهم هجرى مىپردازد و روند روىدادها را تا دوران حکومت سلطان سلیمان و سرانجام پسروى این حکومت تا اوایل سده چهاردهم هجرى (نوزدهم میلادى) پى مىگیرد. وى همچنین به ظهور ترکیه جدید (1975 - 1808) و تلاشهاى اصلاحطلبانه مهم در سده نوزدهم براى حفظ امپراطورى از سقوط مىپردازد. | |||
تاریخ جلوس شاهان و عزل و نصب وزیران، گزارش جنگها و صلحها، وضع و گستره مرزهاى جغرافیایى و چکیدهاى از روىدادهاى بینالمللى مرتبط با دولت عثمانى، از مهمترین محورهایى است که نویسنده درباره آنها گزارش مىدهد. او همچنین به توصیف کاخها، نامهنگارى و ویژگىهاى مترجمان دربار و ازدواجهاى حاکمان و والیان و چند و چون سفارتخانههاى دولت عثمانى مىپردازد و از درونمایه معاهدات و مصالحههاى آنان خبر مىدهد. | |||
ذیل تاریخ امپراطورى عثمانى با جلوس سلطان حمید اول و وضع دولت و سپاهیان (قشون) عثمانى آغاز مىشود. نویسنده این ذیل، با گزارشى درباره مصالحه کینارجى (قینارجه)، قتل والى بغدان و قتل عام در ایالت موره، به آمدن روسها به تاتارستان قرم اشاره مىکند و روىدادها را تا جلوس سلطان سلیم سوم و شکست ترکان در کرانههاى دریاى دانوب و مصالحه آنان با اتریش پى مىگیرد و آنگاه از عزل شدن وى خبر مىدهد. | |||
مهمترین بخشهاى دیگر این ذیل، جلوس محمود ثانى، سلطان عبدالمجید و صدراعظمى خسرو پاشاست. | |||
==وضعیت کتاب== | |||
نویسنده با کندوکاو در تاریخ دولتهاى اروپایى و گزارشهاى وزیران دربار عثمانى به دولتهاى خودشان و صدها نسخه خطى ترکى، فارسی و عربى و هزاران سند، این اثر را سامان داد. نخست دوشز فرانسوى آن را از آلمانى به فرانسه و سپس میرزا زکى علىآبادى به فرمان ناصرالدین شاه قاجار آن را از فرانسه به فارسی ترجمه کرد. | |||
توضیحات و حواشى مترجم در پانوشت کتاب و با نشانه «م» میان دو هلال دیده مىشود. مصحح جمشید کیانفر نیز در دو محور یادداشتهایى بر کتاب افزوده است: 1. ضبط لاتین جاىها و کسان؛ 2. شناساندن شخصیتهاى علمى، ادبى و سیاسى براى جبران کمبود توضیح نویسنده در اینباره. | |||
نمودار خانوادگى مترجم و عکسهایى از نسخههاى خطى ترجمه کتاب در آغاز جلد یکم و درختواره شاهان عثمانى در پایان آن آمده است. نمایه جاىها و کسان، ملیتها، اقوام، مذاهب، کتابها و اصطلاحات دیوانى را در پایان جلد پنجم کتاب مىتوان یافت. | |||
نمودار خانوادگى مترجم و | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
#مقدمه و متن کتاب. | |||
#جواد عزاوى، قیس و غلامى دهقى، على (زمستان 1383)، «دولت عثمانى و امتیازدهى به اروپایىها؛ روىکردى نو به علل فروپاشى دولت عثمانى»، تاریخ در آیینه پژوهش، شماره چهارم. | |||
==وابستهها== | |||
[[تاریخ عثمانی (ترجمه ایرج نوبخت)]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:کتابشناسی]] | |||
[[رده:تاریخ (عمومی)]] | |||
[[رده:شبه جزیره بالکان (بلغارستان ترکیه. آلبانی. یوگسلاوی)]] |
ویرایش