۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاریخ ادبیات در ایران و در قلمرو زبان پارسی (صفا) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۵ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۶:۳۰
، ۵ اکتبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'فارسى' به 'فارسی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
'''تاریخ ادبیات در ایران و در قلمرو زبان پارسی''' تألیف [[صفا، ذبیح الله|ذبیح‌الله صفا]] می‌باشد. | '''تاریخ ادبیات در ایران و در قلمرو زبان پارسی''' تألیف [[صفا، ذبیح الله|ذبیح‌الله صفا]] می‌باشد. | ||
اين كتاب كه نخستين جلد آن در 1332 خورشيدى در تهران به چاپ رسيد، به قلمرو تاريخ ادبيات فارسی در قلمرو زبان فارسی نو (درى)؛ يعنى ادبيات ايران در روزگار اسلامى مى‌پردازد و از دو دوره پيشين زبان فارسی (باستان و ميانه)؛ يعنى ادبيات ايران پيش از اسلام سخن نمى‌گويد، اما در عنوان كتاب حتى پس از بازبينى چاپ‌هاى تازه‌اش، چنين چارچوبى در نظر نيامده است. اين اثر افزون بر نقد، موضوع‌هاى سبک | اين كتاب كه نخستين جلد آن در 1332 خورشيدى در تهران به چاپ رسيد، به قلمرو تاريخ ادبيات فارسی در قلمرو زبان فارسی نو (درى)؛ يعنى ادبيات ايران در روزگار اسلامى مى‌پردازد و از دو دوره پيشين زبان فارسی (باستان و ميانه)؛ يعنى ادبيات ايران پيش از اسلام سخن نمى‌گويد، اما در عنوان كتاب حتى پس از بازبينى چاپ‌هاى تازه‌اش، چنين چارچوبى در نظر نيامده است. اين اثر افزون بر نقد، موضوع‌هاى سبک شناختى و جامعه شناختى (اجتماعیات) فراوانى را نيز در بر دارد؛ چنان‌كه نياز پژوهش‌گران را در هر يك از اين زمينه‌ها بر مى‌آورد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
اين كتاب پنج جلدى به رغم اينكه در دوره‌اى بيش از چهل سال فراهم آمده، از الگويى كمابيش يك‌سان پيروى كرده است. بنا بر اين، نويسنده در هر جلد پيش از آوردن سرگذشت شاعران و نويسندگان هر دوره و نمونه آثار آنان، براى آشنا شدن خواننده با اوضاع و احوال آن روزگار، گزارش‌هایى درباره اوضاع سياسى و اجتماعى، وضع علوم و دانش‌ها و مهم‌ترين مباحث دينى و كلامى در آن هنگام عرضه مى‌كند و تصويرى از چهره ادبيات و علوم ادبى مى‌نمايد. آن‌گاه در دو بخش جدا از هم، به شناساندن شاعران و نويسندگان پر آوازه هر دوره مى‌پردازد و از زندگانى و آثار و انديشه‌ها و نمونه شعرها و نوشته‌هاى آنان ياد مى‌كند. | اين كتاب پنج جلدى به رغم اينكه در دوره‌اى بيش از چهل سال فراهم آمده، از الگويى كمابيش يك‌سان پيروى كرده است. بنا بر اين، نويسنده در هر جلد پيش از آوردن سرگذشت شاعران و نويسندگان هر دوره و نمونه آثار آنان، براى آشنا شدن خواننده با اوضاع و احوال آن روزگار، گزارش‌هایى درباره اوضاع سياسى و اجتماعى، وضع علوم و دانش‌ها و مهم‌ترين مباحث دينى و كلامى در آن هنگام عرضه مى‌كند و تصويرى از چهره ادبيات و علوم ادبى مى‌نمايد. آن‌گاه در دو بخش جدا از هم، به شناساندن شاعران و نويسندگان پر آوازه هر دوره مى‌پردازد و از زندگانى و آثار و انديشه‌ها و نمونه شعرها و نوشته‌هاى آنان ياد مى‌كند. | ||
اين فصل‌هاى بنيادين به آماده شدن خواننده براى فهميدن اشعار و انديشه و سبک | اين فصل‌هاى بنيادين به آماده شدن خواننده براى فهميدن اشعار و انديشه و سبک شاعرى و نويسندگى آنان بسيار كمك مى‌كند. كوشش نويسنده در بارور كردن فصل‌هاى آغازين كتاب، دست‌رنج او را به مرز «دوره تاريخ تمدن و فرهنگ و ادب ايرانى» نزدیک كرده، اما همين ويژگى كه خود بر صفحات كتاب صفا نيز افزوده، بعدها در ديد برخى از محققان، حشو و كاستىِ كار وى و موجب ملالت خواننده شمرده شده است. | ||
توضيح درباره دين (باورها و مناسك و مذاهب) مردمان و علوم شرعيه، دانش‌هاى عقلى و علوم ادبى، فنون رايج نزد آنان و شمار كتاب‌ها و كتاب‌خانه‌هاى هر عصر، بخشى از تمهيدات پيش گفته‌اند. | توضيح درباره دين (باورها و مناسك و مذاهب) مردمان و علوم شرعيه، دانش‌هاى عقلى و علوم ادبى، فنون رايج نزد آنان و شمار كتاب‌ها و كتاب‌خانه‌هاى هر عصر، بخشى از تمهيدات پيش گفته‌اند. | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
جلد پنجم كتاب كه سه بخش دارد، پس از انقلاب اسلامى (1357ش) و بخش فراوانى از آن در آلمان تنظيم و نوشته شد و به رغم اينكه دست‌رس نداشتن نويسنده به منابع اصلى و دست يكم، در پاره‌اى از بخش‌هاى آن نمايان است، كوشش فراوان او را براى بررسى همه گزارش‌هاى درخور، بسيار بايد ستود. | جلد پنجم كتاب كه سه بخش دارد، پس از انقلاب اسلامى (1357ش) و بخش فراوانى از آن در آلمان تنظيم و نوشته شد و به رغم اينكه دست‌رس نداشتن نويسنده به منابع اصلى و دست يكم، در پاره‌اى از بخش‌هاى آن نمايان است، كوشش فراوان او را براى بررسى همه گزارش‌هاى درخور، بسيار بايد ستود. | ||
مؤلف در اين بخش از كتاب (ادبيات دوره صفويه و سبک | مؤلف در اين بخش از كتاب (ادبيات دوره صفويه و سبک هندى) از پژوهش‌هاى احمد گل‌چين معانى بسيار سود برده است. | ||
==وضعيت كتاب== | ==وضعيت كتاب== | ||