تاريخ العباسيين: تفاوت میان نسخه‌ها

ذكر اخبار خلفاء و معاصرينشان از امراء و وزراء و علماء و كاتبان و شعراء به شيوهاى زيبا و سلسله‌وار و برقرارى ارتباط بين خلفاى بنى‌عباس و عمّال آنها در آفريقا از ویژگی‌هایى است كه كتاب را از آثار ديگر متمايز كرده است و توجه مورخين را به سوى آن جلب كرده است. از منابع مهمى كه بسيار از آنها نقل شده است، تاريخ ابن‌عساكر، تاريخ نويرِى و كتاب «فرج بعدالشده» است.

#داستان حيدر بن كاووس مشهور به افشين از اولين مطالبى است كه در اولين صفحات اين باب توجه خواننده را به خود جلب مى‌كند. او همان كسى است كه بابك خرّمدين را كه مدت بيست سال بر كوه‌هاى طبرستان استيلاء يافته بود، به قتل رساند. ابن‌اثير به غضب معتصم بر افشين از ترس خروجش، در سال 225ق و زندانى كردن او اشاره كرده است. نقل شده كه معتصم به سرعت غضب مى‌كرد و اگر خشمگين ميشد به آنچه انجام مى‌داد و كسى كه به قتل مى‌رساند توجه نمى‌كرد. منابع مرگ او را در سال 227ق پس از يك بيمارى ذكر كرده‌اند.

#الواثق بالله نيز از جمله خلفاى عباسى بوده است كه به شعر و ادب علاقه داشته است به گونه‌اى كه گاه در محضرش بر رفع يا نصب يك بيت شعر اختلاف مى‌شد. او بر مذهب اشاعره و معتقد به خلقت قرآن بود و با ابن‌ابى‌دؤاد قاضى كه از مشايخ معتزله بود به شدت برخورد كرد. او بعدها از اين كار خود پشيمان شد و در اواخر عمر كه به مرز استسقاء گرفتار شد به نيابت از او نماز جماعت را برگزار مى‌كرد. در انتهاى اين باب شرح خلافت متوكل عباسى آمده است. با توجه به اينكه در بخش خاتمه كتاب نام او در كنار پنج خليفه پيشين آمده و مطالب درباره او به تفصيل ذكر شده است، به نظر مى‌رسد كه نویسنده يك باب را به او اختصاص داده و عنوان باب از قلم افتاده است. درصفحه 594 كتاب مى‌خوانيم: «متوكل با كسانى كه به بغض [[امام على(ع)|على(ع)]] شهرت داشتند؛ مانند ابن‌الجهم، ابوالسمط و عبادۀ‌المخنّث و ديگران مجالست داشت». در ادامه به ظلم او نسبت به [[امام حسن عسکری(ع)]] و چگونگى انتقال آن‌حضرت از مدينه به سامراء به نقل از [[وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان|وفيات‌الاعيان]] [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن‌خلكان]] پرداخته شده است. پس از آن نيز به ولادت حجۀ ابن‌الحسن(عج) در سال 250ق و اعتقاد شیعیان به ظهور حضرتش اشاره شده است.