نمایش مبدأ برای تاريخ الشيخ أحمد بن محمد المنقور

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR14308J1.jpg
| عنوان =تاریخ الشیخ أحمد بن محمد المنقور
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران = 
[[خویطر، عبدالعزیز بن عبدالله]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏DS‎‏ ‎‏24‎‏7‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏3‎‏م‎‏8
| موضوع =
نجد - تاریخ

نجد - تاریخ - سال شمار

نجد - سرگذشت‌نامه
| ناشر = 
المملکة العربیة السعودیة، الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة
| مکان نشر =ریاض - عربستان
| سال نشر = 1419 ق 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE14308AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| شابک =9960-660-74-5
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =14308
| کتابخوان همراه نور =14308
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
'''تاريخ الشيخ احمد بن محمد المنقور''' اثر احمد بن محمد منقور (1123- 1044ق)، تاريخ سرزمين نجد و بلاد اطراف آن مى‌باشد كه به زبان عربى و در قرن يازدهم هجرى نوشته شده است.

== ساختار==
كتاب، مشتمل بر دو مقدمه از «سلمان بن عبدالعزيز» و محقق، يك تمهيد از محقق بوده و اتفاقات تاريخى، به صورت سالشمار تنظيم شده است.

مؤلف، در بيان مطالب و مباحث، از برخى اشعار عربى استفاده نموده است.

== گزارش محتوا==
محقق كتاب، «عبدالعزيز بن عبدالله خويطر» در يك تمهيد و مقدمه، مطالب با اهميتى پيرامون تاريخ نجد، كتاب و موضوع آن، مصادر كتاب و مؤلف بيان نموده است.<ref>مقدمه محقق، ص9</ref>

پس از آن، شرح مختصرى از زندگى مؤلف كه شامل نسب وى، فرزندان، سفرها، تحصيل، اساتيد، شاگردان، وضعيت معيشت و وفات اوست، ذكر شده است.<ref>مقدمه، ص13</ref>سپس تعريف مختصرى از كتاب و موضوع آن بيان شده و نسخه‌هاى خطى كتاب به صورت كامل، مورد بررسى قرار گرفته است.<ref>متن، ص21</ref>

متن كتاب، مشتمل بر بيان تاريخ بسيار مختصرى از سرزمين نجد و بلاد آن، حوادث و رخدادهاى نجد، معرفى نواحى جنگى، مناطق عمرانى و زراعتى و اخبارى پيرامون مناطق اطراف نجد و بلاد آن از سنه 1044ق تا پايان سنه 1123ق مى‌باشد.

اولين سالى كه در كتاب بيان شده، سنه 1044ق است و مطلب ابتدايى كه ذكر شده، قتل محمد بن عثمان بن عبدالرحمن است.<ref>متن، ص39</ref>

نویسنده در برخى موارد، حوادث سالى را بيان نكرده است مثلاًبعد از سال 1044ق، به بيان مطالبى در مورد سال 1047ق پرداخته است. هم‌چنين برخى حوادث را بسيار مختصر و وقايع بعضى سال‌ها را مفصل ذكر نموده است.

از جمله وقايع، عبارتند از اين‌كه در سال 1049ق، قاضى رياض «شيخ احمد بن ناصر» فوت نمود و در سال 1051ق ظلمت و تاريكى بسيار بزرگى رخ داد، چنان‌كه مردم خيال كردند خورشيد پنهان شده است. اين واقعه باعث هراس مردم گرديد.<ref>متن، ص40</ref>

برخى از وقايعى كه در سنه 1102 بيان شده عبارت است از: وقوع طاعون و وباى بزرگ در شهر بصره؛ مرگ شقير و پسرش عبدالله؛ فوت سلطان سليمان و متولى شدن برادرش احمد؛ مرگ جاسر بن ماضى؛ قتل مرخان.<ref>متن، ص54</ref>

آخرين سالى كه در كتاب بيان شده، سنه 1123 هجرى است. واقعه مهم اين سال، سرماى شديدى بود كه به مزارع رسيد و هم‌چنين ذكر شده كه حمله ملخ به مزارع، باعث نابودى آن‌ها شد.<ref>متن، ص63</ref>

برخى از حوادثى كه مؤلف در سال‌هاى مختلف بيان نموده است، به اين شرح است:

سال 1048ق فتح بغداد توسط سلطان سليمان؛ سال 1079ق وفات شيخ سليمان بن على و مادرش؛ سال 1095ق قتل سطو بن عبدالله؛ سال 1105ق قتل اولاد ابن يوسف در آتش؛ سال 1121ق فوت منصور بن جاسر با عده‌اى از مردم در اثر بيمارى مسرى.

== وضعيت كتاب==
فهرست مطالب و موضوعات، مراجع، اعلام، شهرها، اماكن، نواحى و برخى اسماء ديگر، در پايان كتاب آمده است. محقق، توضيحات، منابع و اختلاف نسخ را در پاورقى ذكر نموده است. قبل از شروع متن، نمونه‌اى از نسخ خطى كتاب آورده شده است.
==پانويس ==
<references/>


==منابع مقاله==

مقدمه و متن كتاب.

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده: تاریخ (عمومی)]]
[[رده: تاریخ آسیا]]
[[رده: تاریخ محلی و گزارش‌های شبه جزیره]]