بيان مذهب الباطنية و بطلانه من كتاب قواعد عقائد آل‌محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ن‎ه' به 'ن‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎گ' به 'ه‌گ')
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ه' به 'ن‌ه')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۳: خط ۴۳:
الف)- صنعای یمن، زادگاه شخصی است که مورخان و نویسندگان مسلمان او را مؤسس مذهب غلات شیعه می‌خوانند و او عبدالله بن سبأ یا ابن سوداء (بنا بر اختلاف روایات) و نیز وطن مؤسس دولت فاطمیان عبدالله شیعی است.<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، صفحه واو</ref>.
الف)- صنعای یمن، زادگاه شخصی است که مورخان و نویسندگان مسلمان او را مؤسس مذهب غلات شیعه می‌خوانند و او عبدالله بن سبأ یا ابن سوداء (بنا بر اختلاف روایات) و نیز وطن مؤسس دولت فاطمیان عبدالله شیعی است.<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، صفحه واو</ref>.


ب)- یمن به‎طور کلی از مهم‎ترین میادین مبارزات داخلی بین فرقه‌های شیعه بوده است. این کشور شاهد مبارزاتی بین دو گروه شیعی بوده که یکی از آن‎ها به اهل سنت نزدیک و دیگری نبست به آن‎ها دورتر است؛ به‌گونه‌ای که در برخی موارد درگیری‎های شدیدی بین آن دو رخ داده است. آن دو گروه شیعی، زیدیه و اسماعیلیه هستند. در تاریخ طولانی این دو گروه، جنگ‎های پی‌درپی صورت گرفته است. این جنگ‎ها منحصر به جنگ‎های با شمشیر نبوده، بلکه شامل جنگ‎هایی با قلم و نگارش نیز بوده است؛ به‌گونه‌ای که یکی از عالمان زیدی به نام حمید المحلی (متوفی 653ق) کتابی علیه اسماعیلیه به نام «الحسام البتار في الرد علی القرامطة الكفار» نوشته و در سال 707ق، محمد بن حسن دیلمی کتابی به نام «قواعد عقائد آل‎محمد» نوشت که «فصل پنجم از فن سوم» آن کتاب برگرفته از «الحسام البتار» است.<ref>ر.ک: همان، صفحه و - ‎ط</ref>.
ب)- یمن به‎طور کلی از مهم‎ترین میادین مبارزات داخلی بین فرقه‌های شیعه بوده است. این کشور شاهد مبارزاتی بین دو گروه شیعی بوده که یکی از آن‌ها به اهل سنت نزدیک و دیگری نبست به آن‌ها دورتر است؛ به‌گونه‌ای که در برخی موارد درگیری‎های شدیدی بین آن دو رخ داده است. آن دو گروه شیعی، زیدیه و اسماعیلیه هستند. در تاریخ طولانی این دو گروه، جنگ‎های پی‌درپی صورت گرفته است. این جنگ‎ها منحصر به جنگ‎های با شمشیر نبوده، بلکه شامل جنگ‎هایی با قلم و نگارش نیز بوده است؛ به‌گونه‌ای که یکی از عالمان زیدی به نام حمید المحلی (متوفی 653ق) کتابی علیه اسماعیلیه به نام «الحسام البتار في الرد علی القرامطة الكفار» نوشته و در سال 707ق، محمد بن حسن دیلمی کتابی به نام «قواعد عقائد آل‎محمد» نوشت که «فصل پنجم از فن سوم» آن کتاب برگرفته از «الحسام البتار» است.<ref>ر.ک: همان، صفحه و - ‎ط</ref>.


ج)- این کتاب، رساله‌ای تند و آکنده از تعابیر درشت درباره اسماعیلیه و رد آن‎هاست. مؤلف در مقدمه، اسماعیلیه را از غلات شمرده و می‌گوید: اینان با غلات و امامیه در بسیاری مسائل مشترکند و این است که گفته‌اند: «الإمامية دهليز الباطنية». آنگاه پس از مقدمه‌ای کوتاه درباره غلات، ابتدا به‌گونه‌ای گذرا و در 15 صفحه، درباره اسماعیلیه سخن گفته و بعد به‎ تفصیل آن پرداخته است. او می‌گوید: اسماعیلیه را مجوس و یهود فلاسفه بنیاد نهادند و میمون قداح ثنوی از آخرین دعوتگران آنان بوده است؛ اینان گو اینکه به‎ظاهر شیعی هستند، ولی «باطنهم الكفر المحض»<ref>ر.ک: جعفریان، رسول، ص99</ref>.
ج)- این کتاب، رساله‌ای تند و آکنده از تعابیر درشت درباره اسماعیلیه و رد آن‌هاست. مؤلف در مقدمه، اسماعیلیه را از غلات شمرده و می‌گوید: اینان با غلات و امامیه در بسیاری مسائل مشترکند و این است که گفته‌اند: «الإمامية دهليز الباطنية». آنگاه پس از مقدمه‌ای کوتاه درباره غلات، ابتدا به‌گونه‌ای گذرا و در 15 صفحه، درباره اسماعیلیه سخن گفته و بعد به‎ تفصیل آن پرداخته است. او می‌گوید: اسماعیلیه را مجوس و یهود فلاسفه بنیاد نهادند و میمون قداح ثنوی از آخرین دعوتگران آنان بوده است؛ اینان گو اینکه به‎ظاهر شیعی هستند، ولی «باطنهم الكفر المحض»<ref>ر.ک: جعفریان، رسول، ص99</ref>.


د)- مؤلف اصلاحاتی را درباره میمون قداح آورده و آنگاه از قرامطه و عقاید آنان درباره توحید، نبوت، امامت، شریعت و معاد سخن گفته است. بحثی را درباره حیله‌ها و ترفندهای آنان در جلب مردم آورده که شیرین است و خواندنی و مانند آن را [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] در «[[فضائح الباطنية]]» آورده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.
د)- مؤلف اصلاحاتی را درباره میمون قداح آورده و آنگاه از قرامطه و عقاید آنان درباره توحید، نبوت، امامت، شریعت و معاد سخن گفته است. بحثی را درباره حیله‌ها و ترفندهای آنان در جلب مردم آورده که شیرین است و خواندنی و مانند آن را [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] در «[[فضائح الباطنية]]» آورده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.
خط ۵۲: خط ۵۲:
مؤلف در ضمن بررسی عقاید آنان می‌گوید: اینان به نبوت پیامبر باور ندارند و منکر معجزات هستند و پس از بحثی درباره امامت، آورده است که اینان به معاد نیز باور ندارند<ref>ر.ک: همان</ref>.
مؤلف در ضمن بررسی عقاید آنان می‌گوید: اینان به نبوت پیامبر باور ندارند و منکر معجزات هستند و پس از بحثی درباره امامت، آورده است که اینان به معاد نیز باور ندارند<ref>ر.ک: همان</ref>.


و)- فصل پنجم، بیانگر چگونگی تأویلات آنان از ظواهر آیات است. در فصل ششم، مؤلف به کفر آن‎ها پرداخته است و به بیش از بیست وجه استناد می‌کند که برخی از این دلایل و وجوه خواندنی است و نشانگر تأثیر و تعصب در داوری‎هاست.<ref>ر.ک: همان</ref>.
و)- فصل پنجم، بیانگر چگونگی تأویلات آنان از ظواهر آیات است. در فصل ششم، مؤلف به کفر آن‌ها پرداخته است و به بیش از بیست وجه استناد می‌کند که برخی از این دلایل و وجوه خواندنی است و نشانگر تأثیر و تعصب در داوری‎هاست.<ref>ر.ک: همان</ref>.


ز)- دیلمی از کتاب بلاغ که یکی از کتاب‌های اعتقادی اسماعیلیه است، نقل می‌کند که اسماعیلیه می‌گویند:  
ز)- دیلمی از کتاب بلاغ که یکی از کتاب‌های اعتقادی اسماعیلیه است، نقل می‌کند که اسماعیلیه می‌گویند:  
# وقتی انسان به درجه‌ای از ایمان رسید، دیگر انجام واجبات و دوری از محرمات بر او واجب نیست و تکلیف از او ساقط می‌شود و از این لحظه به بعد دوران استراحت او خواهد شد؛ بنابراین نماز خواندن و روزه گرفتن و دیگر واجبات بر او واجب نیست و تمام محرمات از قبیل خوردنی‎ها، نوشیدنی‎ها، پوشیدنی و ازدواج‎های حرام، حلال می‌شود. همچنین اسماعیلیه می‌گویند: امام، شریعت پیامبر را نسخ می‌کند؛ زیرا پیامبر اسلام مأمور به عمل بر ظاهر قرآن بود، اما در عصر امام و با عمل به باطن قرآن که غیر از امام کسی آن را نمی‌داند، حتی رسول گرامی اسلام، دیگر دوران عمل به شریعت پایان یافته است.
# وقتی انسان به درجه‌ای از ایمان رسید، دیگر انجام واجبات و دوری از محرمات بر او واجب نیست و تکلیف از او ساقط می‌شود و از این لحظه به بعد دوران استراحت او خواهد شد؛ بنابراین نماز خواندن و روزه گرفتن و دیگر واجبات بر او واجب نیست و تمام محرمات از قبیل خوردنی‎ها، نوشیدنی‎ها، پوشیدنی و ازدواج‎های حرام، حلال می‌شود. همچنین اسماعیلیه می‌گویند: امام، شریعت پیامبر را نسخ می‌کند؛ زیرا پیامبر اسلام مأمور به عمل بر ظاهر قرآن بود، اما در عصر امام و با عمل به باطن قرآن که غیر از امام کسی آن را نمی‌داند، حتی رسول گرامی اسلام، دیگر دوران عمل به شریعت پایان یافته است.
# اجماع علماء: مرحوم دیلمی ادعا کرده است که علمای اسلام به‌اتفاق، فتوا بر کفر و ارتداد همه افرادی داده‌اند که مبانی اسماعیلیه را بپذیرند و این به‎خاطر انکار ضروریات اسلام (عمل به فروع دین) توسط آن‎ها است.
# اجماع علماء: مرحوم دیلمی ادعا کرده است که علمای اسلام به‌اتفاق، فتوا بر کفر و ارتداد همه افرادی داده‌اند که مبانی اسماعیلیه را بپذیرند و این به‎خاطر انکار ضروریات اسلام (عمل به فروع دین) توسط آن‌ها است.
# دلیل دیگری که دیلمی آورده اینکه اسماعیلیه درباره خداوند متعال، نبوت، ملائکه، معاد و... باورهایی دارند که نه با عقل سازگاری دارد و نه با آموزه‌های قرآنی و نبوی و ائمه اطهار(ع) و نیز تأویل آیات قرآن کریم و تفسیر کردن نماز، روزه و... به اشخاص، نه اعمال ظاهری و قائل شدن به اینکه مراد از قیامت، روز آخرت نیست، بلکه قیام حضرت مهدی(عج) (البته مرادشان از حضرت مهدی، همان امامی است که خودشان پذیرفته‌اند، نه اینکه حجت بن الحسن العسکری را قبول داشته باشند) است.
# دلیل دیگری که دیلمی آورده اینکه اسماعیلیه درباره خداوند متعال، نبوت، ملائکه، معاد و... باورهایی دارند که نه با عقل سازگاری دارد و نه با آموزه‌های قرآنی و نبوی و ائمه اطهار(ع) و نیز تأویل آیات قرآن کریم و تفسیر کردن نماز، روزه و... به اشخاص، نه اعمال ظاهری و قائل شدن به اینکه مراد از قیامت، روز آخرت نیست، بلکه قیام حضرت مهدی(عج) (البته مرادشان از حضرت مهدی، همان امامی است که خودشان پذیرفته‌اند، نه اینکه حجت بن الحسن العسکری را قبول داشته باشند) است.
# دیلمی از کتاب بلوغ نقل کرده است که اسماعیلیه معتقدند: ملائکه جسم نیستند؛ برای همین دیدن آن‎ها یا شنیدن صدای آن‎ها ممکن نیست؛ پس جبرئیل هم که یکی از ملائکه است نمی‌تواند به دیدن پیامبر اسلام بیاید و قرآن را بر او عرضه بدارد، ولذا قرآن کریم را کلام خدا نمی‌دانند، بلکه آن را کلام رسول گرامی اسلام قلمداد می‌کنند که برای هدایت بشریت تنظیم نموده است.<ref>ر.ک: پایگاه اندیشه قم</ref>.
# دیلمی از کتاب بلوغ نقل کرده است که اسماعیلیه معتقدند: ملائکه جسم نیستند؛ برای همین دیدن آن‌ها یا شنیدن صدای آن‌ها ممکن نیست؛ پس جبرئیل هم که یکی از ملائکه است نمی‌تواند به دیدن پیامبر اسلام بیاید و قرآن را بر او عرضه بدارد، ولذا قرآن کریم را کلام خدا نمی‌دانند، بلکه آن را کلام رسول گرامی اسلام قلمداد می‌کنند که برای هدایت بشریت تنظیم نموده است.<ref>ر.ک: پایگاه اندیشه قم</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش