بحث حول الإستقسام (مشروعية الإستخارة): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱۹: خط ۱۹:
| شابک =  
| شابک =  
| تعداد جلد = 1
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 1415
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00652
| کتابخوان همراه نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور = 68
| کد پدیدآور = 68
خط ۳۲: خط ۳۲:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
نویسنده در مقدمه اثر پس از حمد و ثنای الهی و صلوات بر محمد و خاندان طاهرینش چنین می‌نویسد: در یکی از شماره‌های «رسالة الإسلام» که در دارالتقریب قاهره منتشر می‌شود، بخشی را در موضوع تفسیر قرآن کریم به استاد شهیر «شیخ [[شلتوت، محمود|محمود شلتوت]]» اختصاص داده است. در آن بر آنچه وی پیرامون تفسیر آیه کریمه '''وَ أَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلامِ''' نوشته بود و نظر خودش در رابطه با این آیه برخوردم. وی استخاره به قرآن و دانه‌های تسبیح مأثوره از ائمه(ع) را ملحق به استقسام بالازلام با حصی و رمل شمرده که نوعی سحر به‌حساب می‌آمده است. وی گمان کرده که استخاره به قرآن و تسبیح با حفظ عقل منافات دارد و قرآن با این کار وسیله سحر و چشم‌بندی می‌شود<ref>ر.ک: مقدمه، ص1</ref>‏.
نویسنده در مقدمه اثر پس از حمد و ثنای الهی و صلوات بر محمد و خاندان طاهرینش چنین می‌نویسد: در یکی از شماره‌های «رسالة الإسلام» که در دارالتقریب قاهره منتشر می‌شود، بخشی را در موضوع تفسیر قرآن کریم به استاد شهیر «شیخ [[شلتوت، محمود|محمود شلتوت]]» اختصاص داده است. در آن بر آنچه وی پیرامون تفسیر آیه کریمه'''وَ أَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلامِ''' نوشته بود و نظر خودش در رابطه با این آیه برخوردم. وی استخاره به قرآن و دانه‌های تسبیح مأثوره از ائمه(ع) را ملحق به استقسام بالازلام با حصی و رمل شمرده که نوعی سحر به‌حساب می‌آمده است. وی گمان کرده که استخاره به قرآن و تسبیح با حفظ عقل منافات دارد و قرآن با این کار وسیله سحر و چشم‌بندی می‌شود<ref>ر.ک: مقدمه، ص1</ref>‏.


ازلام‌ جمع‌ «زلم»‌ بر وزن‌‌ شرف‌ به معنی چوبه‌های تیر است که به‌وسیله آنها «گوشت شتر خریداری شده‌» تقسیم می‌شود، و تقسیم گوشت به حکم آیه یاد شده، به آن طریق در اسلام ممنوع گردید. توضیح‌ اینکه‌: در عصر جاهلی ده نفر شتری را خریداری می‌کردند و ذبح می‌نمودند، و گوشت آن را میان هفت نفر به سهام مختلف تقسیم می‌کردند، درحالی‌که هفت نفر از آنها، از طریق‌‌ «قرعه‌کشی» سهم و یا سهام مختلفی می‌بردند، ولی سه نفر از آنان فاقد سهم بودند و چیزی نمی‌بردند و علاوه بر آن هرکدام یک‌سوم بهاء شتر را می‌پرداختند. تقسیم گوشت به‌وسیله ازلام که یک نوع قمار است حرام می‌باشد. این تفسیر در [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع‌البیان]] از امام محمدباقر(ع) و [[امام جعفر صادق(ع)]] نقل شده است<ref>ر.ک: بی‌نام، ص68-67؛ متن کتاب، صفحه 5</ref>‏.
ازلام‌ جمع‌ «زلم»‌ بر وزن‌‌ شرف‌ به معنی چوبه‌های تیر است که به‌وسیله آنها «گوشت شتر خریداری شده‌» تقسیم می‌شود، و تقسیم گوشت به حکم آیه یاد شده، به آن طریق در اسلام ممنوع گردید. توضیح‌ اینکه‌: در عصر جاهلی ده نفر شتری را خریداری می‌کردند و ذبح می‌نمودند، و گوشت آن را میان هفت نفر به سهام مختلف تقسیم می‌کردند، درحالی‌که هفت نفر از آنها، از طریق‌‌ «قرعه‌کشی» سهم و یا سهام مختلفی می‌بردند، ولی سه نفر از آنان فاقد سهم بودند و چیزی نمی‌بردند و علاوه بر آن هرکدام یک‌سوم بهاء شتر را می‌پرداختند. تقسیم گوشت به‌وسیله ازلام که یک نوع قمار است حرام می‌باشد. این تفسیر در [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع‌البیان]] از امام محمدباقر(ع) و [[امام جعفر صادق(ع)]] نقل شده است<ref>ر.ک: بی‌نام، ص68-67؛ متن کتاب، صفحه 5</ref>‏.


سپس در رد انتساب استخاره به سحر بر این نکته تأکید می‌کند که شیخ شلتوت اولاً معنی استقسام بالازلام را نفهمیده و سپس حقیقت استخاره را درک نکرده است. توضیح مطلب اینکه استخاره در مواردی که عقل مستقلاً می‌تواند حسن فعل و ترک آن را یا حکم شرع به رجحان فعل و ترکش را درک کند و منافات با کرامت قرآن مجید و اینکه کتاب هدایت و ارشاد است ندارد. همچنان‌که منافات با تبرک جستن به آیاتش و قرائتش برای ثواب بردن و برخی مقاصد دیگر مانند شفای امراض که مجرب است و در احادیث فراوان متواتری نقل شده است. البته فرهنگ مادی حاکم بر افهام و مشاعر نمی‌خواهد تأثیر عالم غیب بر عالم دنیا را بپذیرد و اثر توکل و تفویض و دعا و صدقه را انکار می‌کند. لذا می‌بینیم که معجزات انبیا و خرق عادات در عالم ماده مانند تبدیل عصا به اژدها، معجزه صالح، زنده ماندن یونس در دهان ماهی بزرگ، احیا مردگان، شفا دادن کور مادرزاد و مبتلای به پیسی و یاری پیامبر اکرم(ص) به‌وسیله ملائکه را انکار می‌کنند<ref>ر.ک: مقدمه، ص2</ref>‏.
سپس در رد انتساب استخاره به سحر بر این نکته تأکید می‌کند که [[شلتوت، محمود|شیخ شلتوت]] اولاً معنی استقسام بالازلام را نفهمیده و سپس حقیقت استخاره را درک نکرده است. توضیح مطلب اینکه استخاره در مواردی که عقل مستقلاً می‌تواند حسن فعل و ترک آن را یا حکم شرع به رجحان فعل و ترکش را درک کند و منافات با کرامت قرآن مجید و اینکه کتاب هدایت و ارشاد است ندارد. همچنان‌که منافات با تبرک جستن به آیاتش و قرائتش برای ثواب بردن و برخی مقاصد دیگر مانند شفای امراض که مجرب است و در احادیث فراوان متواتری نقل شده است. البته فرهنگ مادی حاکم بر افهام و مشاعر نمی‌خواهد تأثیر عالم غیب بر عالم دنیا را بپذیرد و اثر توکل و تفویض و دعا و صدقه را انکار می‌کند. لذا می‌بینیم که معجزات انبیا و خرق عادات در عالم ماده مانند تبدیل عصا به اژدها، معجزه صالح، زنده ماندن یونس در دهان ماهی بزرگ، احیا مردگان، شفا دادن کور مادرزاد و مبتلای به پیسی و یاری پیامبر اکرم(ص) به‌وسیله ملائکه را انکار می‌کنند<ref>ر.ک: مقدمه، ص2</ref>‏.


در حقیقت در رابطه با استخارات مأثوره که مظهر ایمان به خدا و طلب خیر یا معرفت از اوست نیز از این فرهنگ مادی که به‌هیچ‌وجه برخواسته از تفکر اسلامی نیست پیروی و آن را انکار کرده‌اند. گاه آن را به افعال و عادات مشرکین ملحق و گاه به اینکه حدیث و روایتی در این زمینه وارد نشده و یا شرعیتش از جانب شرع اثبات نشده انکار می‌کنند<ref>ر.ک: همان</ref>‏.
در حقیقت در رابطه با استخارات مأثوره که مظهر ایمان به خدا و طلب خیر یا معرفت از اوست نیز از این فرهنگ مادی که به‌هیچ‌وجه برخواسته از تفکر اسلامی نیست پیروی و آن را انکار کرده‌اند. گاه آن را به افعال و عادات مشرکین ملحق و گاه به اینکه حدیث و روایتی در این زمینه وارد نشده و یا شرعیتش از جانب شرع اثبات نشده انکار می‌کنند<ref>ر.ک: همان</ref>‏.