۱۳٬۶۷۹
ویرایش
النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۰
، ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳جایگزینی متن - '<references />↵==منابع مقاله==↵' به '<references /> ==منابع مقاله== '
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>') |
جز (جایگزینی متن - '<references />↵==منابع مقاله==↵' به '<references /> ==منابع مقاله== ') |
||
| (۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR15210J1.jpg | |||
| عنوان =النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب | |||
| عنوان‌های دیگر =سؤال و جواب و اعراب | |||
| پدیدآوران = | |||
[[اهدل، عبدالرحمن]] (نویسنده) | |||
| | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =PJ 6151 /الف9ن3 | |||
| موضوع = | |||
| | زبان عربی - نحو - پرسشها و پاسخها | ||
| ناشر = | |||
دار طيبه | |||
| مکان نشر =ریاض - عربستان | |||
|زبان | | سال نشر = 1425 ق | ||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15210AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =8 | |||
| تعداد جلد =2 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =15210 | |||
| کتابخوان همراه نور =15210 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''النحو المستطاب سؤال و جواب و إعراب'''، تأليف [[اهدل، عبدالرحمن|عبدالرحمن بن عبدالرحمن شميلة الأهدل]]، يكى از نحويان معاصر، است كه به زبان عربى و در دو جلد به نگارش درآمده است. | |||
موضوع كتاب، چنان‌كه از اسم آن برمى‌آيد، بيان مباحث مختلف علم نحو و تطبيق قواعد نحوى بر اعراب قرآن كريم و ارائه شاهد مثال‌هاى متعدد قرآنى و اشعار شاعران عرب در مورد هريك از احكام نحوى مورد بحث است. | موضوع كتاب، چنان‌كه از اسم آن برمى‌آيد، بيان مباحث مختلف علم نحو و تطبيق قواعد نحوى بر اعراب قرآن كريم و ارائه شاهد مثال‌هاى متعدد قرآنى و اشعار شاعران عرب در مورد هريك از احكام نحوى مورد بحث است. | ||
== ساختار == | ==ساختار== | ||
در مقدمه كتاب، نگارنده به چگونگى تدوين كتاب و انتشار متعدد آن در زمان كوتاه به جهت استقبال علاقه‌مندان به علم نحو از آن، اشاره كرده و توضيحاتى اجمالى راجع به محتواى كتاب و نحوه تدوين آن ارائه نموده است.<ref>مقدمه كتاب، صفحات 3 تا 5</ref> | |||
در مقدمه كتاب، نگارنده به چگونگى تدوين كتاب و انتشار متعدد آن در زمان كوتاه به جهت استقبال علاقه‌مندان به علم نحو از آن، اشاره كرده و توضيحاتى اجمالى راجع به محتواى كتاب و نحوه تدوين آن ارائه نموده است | |||
كتاب، به‌صورت سؤال و جواب تنظيم شده است. | كتاب، به‌صورت سؤال و جواب تنظيم شده است. | ||
== گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا== | ||
در ابتداى جلد اول، تعريفى از علم نحو و موضوع و فايده آن مطرح شده و اقسام كلمه و كلام كه موضوع علم نحو است مورد بحث و بررسى قرار گرفته است، آن‌گاه نویسنده به بحث در مورد معرب و مبنى و معنا و اقسام آنها پرداخته و نحوه شناسايى اعراب و علايم آنها را بيان نموده و اعراب ظاهرى و تقديرى و فرق ميان آنها را همراه با ذكر نمونه توضيح داده است. | |||
در ابتداى جلد اول، تعريفى از علم نحو و موضوع و فايده آن مطرح شده و اقسام كلمه و كلام كه موضوع علم نحو است مورد بحث و بررسى قرار گرفته است، آن‌گاه | |||
در ادامه، وى به بحث در مورد احكام نحوى مربوط به اسم و انواع آن پرداخته و اسامى غير منصرف و علل منع صرف آنها، احكام مربوط به اسامى نكره و معرفه، ضماير و اقسام آنها، اسامى علم، اسامى اشاره، اسامى موصول و اسم معرفه به «ال» و احكام نحوى مربوط به هريك از آنها را بررسى نموده است. | در ادامه، وى به بحث در مورد احكام نحوى مربوط به اسم و انواع آن پرداخته و اسامى غير منصرف و علل منع صرف آنها، احكام مربوط به اسامى نكره و معرفه، ضماير و اقسام آنها، اسامى علم، اسامى اشاره، اسامى موصول و اسم معرفه به «ال» و احكام نحوى مربوط به هريك از آنها را بررسى نموده است. | ||
در همين راستا، | در همين راستا، نویسنده به بيان احكام اسامى مرفوع مانند: فاعل، نائب فاعل، مبتدا و خبر، اسم افعال ناقصه، خبر حروف مشبهة بالفعل، اسم حروف مشبهه به ليس، اسم لاى نفى جنس، اسم افعال مقاربه و افعال قلوب و ساير اسامى كه در جمله، مرفوع واقع مى‌شوند، پرداخته و قواعد نحوى مربوط به هريك از آنها را بيان كرده است. | ||
در مورد شرح هريك از قواعد نحوى مذكور، | در مورد شرح هريك از قواعد نحوى مذكور، نویسنده شاهد مثال‌هایى از آيات قرآنى و اشعار شاعران معروف و قديمى عرب ارائه نموده و ذيل هريك از اين شاهد مثال‌ها توضيحات خود را مطرح كرده و به تجزيه و تركيب عبارات قرآنى و شعرى پرداخته است. | ||
در جلد دوم، در ادامه بيان احكام و قواعد نحوى مربوط به اسما، نگارنده به بيان اسامى منصوب و قوانين مرتبط با آنها پرداخته و قواعد نحوى انواع مفعول (اعم از مفعول‌به، مفعول‌له، مفعول‌معه، مفعول‌فيه و مفعول مطلق)، باب اشتغال، منادا و اقسام ندا، حال، تمييز و استثناء در حال نصب را بيان كرده است. | در جلد دوم، در ادامه بيان احكام و قواعد نحوى مربوط به اسما، نگارنده به بيان اسامى منصوب و قوانين مرتبط با آنها پرداخته و قواعد نحوى انواع مفعول (اعم از مفعول‌به، مفعول‌له، مفعول‌معه، مفعول‌فيه و مفعول مطلق)، باب اشتغال، منادا و اقسام ندا، حال، تمييز و استثناء در حال نصب را بيان كرده است. | ||
| خط ۶۳: | خط ۴۴: | ||
در قسمت ديگرى از كتاب، نگارنده به بحث در مورد احكام و قواعد نحوى مربوط به اسامى در حالت جرى (مجرور) پرداخته و ضمن بيان كلياتى از حروف جر و انواع مجرورات، احكام نحوى مضاف‌اليه و حالات مختلف جرى آن را بيان كرده است. | در قسمت ديگرى از كتاب، نگارنده به بحث در مورد احكام و قواعد نحوى مربوط به اسامى در حالت جرى (مجرور) پرداخته و ضمن بيان كلياتى از حروف جر و انواع مجرورات، احكام نحوى مضاف‌اليه و حالات مختلف جرى آن را بيان كرده است. | ||
در بخش بعدى كتاب، | در بخش بعدى كتاب، نویسنده به تبيين قواعد نحوى مربوط به فعل پرداخته و ابتدا اعراب فعل مضارع را در حالت‌هاى نصبى، رفعى و جزمى مورد بحث و بررسى قرار داده است. | ||
در ادامه، وى به بحث در مورد توابع و اعراب آنها در حالت‌هاى مختلف رفعى، نصبى، جرى و جزمى در جمله پرداخته و متابعت كردن صفت، معطوف، عطف بيان، بدل، تأكيد و عطف نسق، در اعراب از متبوع خويش را از منظرى نحوى مورد بحث و بررسى قرار داده و مثال‌هاى متعددى در اين زمينه ارائه نموده است. | در ادامه، وى به بحث در مورد توابع و اعراب آنها در حالت‌هاى مختلف رفعى، نصبى، جرى و جزمى در جمله پرداخته و متابعت كردن صفت، معطوف، عطف بيان، بدل، تأكيد و عطف نسق، در اعراب از متبوع خويش را از منظرى نحوى مورد بحث و بررسى قرار داده و مثال‌هاى متعددى در اين زمينه ارائه نموده است. | ||
در قمست بعدى كتاب، | در قمست بعدى كتاب، نویسنده به احكام نحوى اسمايى كه مانند فعل عمل مى‌كنند اشاره نموده و عملكرد مصدر، اسم فاعل، اسم مفعول، اسم تفضيل، صفت مشبهه، اسم الفعل و صيغه مبالغه را از اين جهت بيان كرده است. | ||
تنازع در عمل و قواعد مربوط به آن، احكام نحوى اعداد، تعجب و صيغه‌هاى مربوط به آن و قواعد مربوط به وقف و ابتدا، از ديگر مندرجات مهم اين نوشتار است. | تنازع در عمل و قواعد مربوط به آن، احكام نحوى اعداد، تعجب و صيغه‌هاى مربوط به آن و قواعد مربوط به وقف و ابتدا، از ديگر مندرجات مهم اين نوشتار است. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
در اين كتاب، هيچ‌گونه منبعى، حتى آدرس آيات (نه در پاورقى و نه در پايان كتاب)، براى مندرجات آن مورد استفاده مؤلف ذكر نشده و تنها توضيحاتى ذيل برخى از الفاظ متن كتاب در پاورقى درج گرديده است. | در اين كتاب، هيچ‌گونه منبعى، حتى آدرس آيات (نه در پاورقى و نه در پايان كتاب)، براى مندرجات آن مورد استفاده مؤلف ذكر نشده و تنها توضيحاتى ذيل برخى از الفاظ متن كتاب در پاورقى درج گرديده است. | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references /> | ||
== منابع مقاله == | |||
==منابع مقاله== | |||
متن و مقدمه كتاب. | متن و مقدمه كتاب. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك]] | |||
[[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب]] | |||
[[تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب]] | |||
[[النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة]] | |||
[[النحو الكافي]] | |||
[[شرح شذور الذهب في معرفة كلام العرب]] | |||
[[خودآموز هداية في النحو]] | |||
[[معجم القواعد العربية في النحو و التصريف]] | |||
[[المعجم المفصل في النحو العربي]] | |||
[[مبادئ العربية في الصرف و النحو]] | |||
[[بداءة النحو (صفایی)]] | |||
[[الجمل في النحو]] | |||
[[شرح قطر الندی و بل الصدی]] | |||
[[أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق]] | |||
[[الاقتراح في علم أصول النحو]] | |||
[[الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين]] | |||
[[همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو]] | |||
[[شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو]] | |||
[[أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك]] | |||
[[النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)]] | |||
[[كشف المشكل في النحو]] | |||
[[اللمع في العربية]] | |||
[[أسرار العربية]] | |||
[[شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري]] | |||
[[التطبيق النحوي]] | |||
[[شرح جمل الزجاجي]] | |||
[[شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو]] | |||
[[شرح اللمع في النحو]] | |||
[[شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية]] | |||
[[الأشباه و النظائر في النحو]] | |||
[[مرجع الطلاب في قواعد النحو]] | |||
[[الخصائص]] | |||
[[النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية]] | |||
[[المنهاج في القواعد و الإعراب]] | |||
[[المدارس النحوية]] | |||
[[شرح كتاب سيبويه]] | |||
[[المفصل في صنعة الإعراب]] | |||
[[الكواكب الدرية]] | |||
[[شرح تسهيل الفوائد و تكميل المقاصد]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)]] | |||