۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ابن سينا' به 'ابن سينا'
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - 'ابن سينا' به 'ابن سينا') |
||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
«النبض للمتعلمين جالينوس و رساله ابن | «النبض للمتعلمين جالينوس و رساله [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]» مشتمل بر دو رساله است كه رساله النبض جالينوس را مترجم دوران عباسى حنين بن اسحاق به عربى ترجمه نموده است. اين رساله براى نوآموزان دانش پزشكى نوشته شده و مطالب مطرح شده در آن مطالبى است كه آموختن آنها براى هر كس كه به دانش پزشكى علاقه دارد لازم و ضرورى است. رساله نبضيه (رگ‌شناسى) [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] نيز با مقدمه و حواشى و تصحيح سيد محمد مشكوة در انتهاى كتاب آمده است. | ||
==ساختار:== | ==ساختار:== | ||
كتاب نبض جالينوس در دوازده فصل به رشته تحرير درآمده است كه همه اين فصل - به غير از فصل آخر - مختصر و كوتاه است. رساله ابن سينا نيز در نه فصل تدوين شده است. | كتاب نبض جالينوس در دوازده فصل به رشته تحرير درآمده است كه همه اين فصل - به غير از فصل آخر - مختصر و كوتاه است. رساله [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] نيز در نه فصل تدوين شده است. | ||
==گزارش محتوا:== | ==گزارش محتوا:== | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
از جمله كسانى كه به اين بحث پرداخته و كتابى مستقل پيرامون آن به رشته تحرير درآورده است فيلسوف و پزشك مشهور يونانى جالينوس است. نام كامل اين اثر كتاب «جالينوس الى طوثرن فى النبض للمتعلمين» است. گويا جالينوس اين كتاب را براى دوستش طوثرن به نگارش درآورده است. (كتاب النبض، ص11). | از جمله كسانى كه به اين بحث پرداخته و كتابى مستقل پيرامون آن به رشته تحرير درآورده است فيلسوف و پزشك مشهور يونانى جالينوس است. نام كامل اين اثر كتاب «جالينوس الى طوثرن فى النبض للمتعلمين» است. گويا جالينوس اين كتاب را براى دوستش طوثرن به نگارش درآورده است. (كتاب النبض، ص11). | ||
كتاب نبض جالينوس به عنوان پس از تأليف مورد توجه بسيارى از اطباء همانند ابن سينا و حتى كسانى مثل حكيم عقيلى خراسانى و حكيم محمد اعظم خان قرار گرفته است. | كتاب نبض جالينوس به عنوان پس از تأليف مورد توجه بسيارى از اطباء همانند [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] و حتى كسانى مثل حكيم عقيلى خراسانى و حكيم محمد اعظم خان قرار گرفته است. | ||
البته اين اثر، نگاشته مختصر جالينوس پيرامون مبحث نبض است چراكه او اثرى بسيار مفصل‌تر دراين‌باره به رشته تحرير درآورده است. (كتاب النبض، ص12). | البته اين اثر، نگاشته مختصر جالينوس پيرامون مبحث نبض است چراكه او اثرى بسيار مفصل‌تر دراين‌باره به رشته تحرير درآورده است. (كتاب النبض، ص12). | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
فصل دوم: بر اهميت غذا براى حيوان و ذخيره موادّ غذايى در بدن و استفاده بدن از ذخايرش به هنگام نياز و دفع فضولات بدن سخن گفته شده است. | فصل دوم: بر اهميت غذا براى حيوان و ذخيره موادّ غذايى در بدن و استفاده بدن از ذخايرش به هنگام نياز و دفع فضولات بدن سخن گفته شده است. | ||
فصل سوم: به احوال دل اختصاص دارد و در اين باب گفته : دل همچون شريان همه تن است و شريان مانند دل يكى از اندام. در اين فصل نظر پزشكان پيشين نقل گرديده و در مجموعه مقالات همايش بين‌المللى ابن سينا مورد نقد قرار گرفته و اين سخن كه نبض بر سبيل مدّ و جزر است، مردود دانسته شده است. همچنين در خلقت شريان‌ها نيز مطالبى ذكر نموده است. | فصل سوم: به احوال دل اختصاص دارد و در اين باب گفته : دل همچون شريان همه تن است و شريان مانند دل يكى از اندام. در اين فصل نظر پزشكان پيشين نقل گرديده و در مجموعه مقالات همايش بين‌المللى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] مورد نقد قرار گرفته و اين سخن كه نبض بر سبيل مدّ و جزر است، مردود دانسته شده است. همچنين در خلقت شريان‌ها نيز مطالبى ذكر نموده است. | ||
فصل چهارم: در اين فصل درباره عناوينى همچون اندازه حركت (مقدار)، تيزى حركت (سرعت و ابطاء)، قوّت حركت (قوّت و ضعف)، برآمدن و فرود آمدن حركت (تواتر و تفاوت)، گرمى و سردى رگ (حرارت و برودت) بحث شده است. | فصل چهارم: در اين فصل درباره عناوينى همچون اندازه حركت (مقدار)، تيزى حركت (سرعت و ابطاء)، قوّت حركت (قوّت و ضعف)، برآمدن و فرود آمدن حركت (تواتر و تفاوت)، گرمى و سردى رگ (حرارت و برودت) بحث شده است. | ||
| خط ۱۱۶: | خط ۱۱۶: | ||
پاورقى‌هاى مفصل اين اثر دو دسته است: دسته‌اى به اختلاف نسخ اشاره دارد و دسته ديگر حواشى توضيحى و يا نقل تكه‌اى از متن يونانى و يا كلمات و فوائد ديگر مرتبط با متن است. | پاورقى‌هاى مفصل اين اثر دو دسته است: دسته‌اى به اختلاف نسخ اشاره دارد و دسته ديگر حواشى توضيحى و يا نقل تكه‌اى از متن يونانى و يا كلمات و فوائد ديگر مرتبط با متن است. | ||
افست اين اثر را -همراه با رساله نبض ابن سينا- موسسه مطالعات تاريخ پزشكى، طب اسلامى و مكمل دانشگاه علوم پزشكى ايران با مقدمه‌اى كوتاه به قلم آقاى دكتر محمد مهدى اصفهانى منتشر نموده است. | افست اين اثر را -همراه با رساله نبض [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]- موسسه مطالعات تاريخ پزشكى، طب اسلامى و مكمل دانشگاه علوم پزشكى ايران با مقدمه‌اى كوتاه به قلم آقاى دكتر محمد مهدى اصفهانى منتشر نموده است. | ||
==منابع مقاله:== | ==منابع مقاله:== | ||