المناهج الروائية عند الشريف المرتضی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '== گزارش محتوا ==' به '==گزارش محتوا==') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =المناهج الروائیة عند الشریف المرتضی | | عنوان =المناهج الروائیة عند الشریف المرتضی | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[خطاوی، وسام]] ( | [[خطاوی، وسام]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
}} | }} | ||
'''المناهج الروائية عند الشريف المرتضى''' اثر وسام خطاوى، پژوهشى روش‌شناختى در شناخت ابعاد فكرى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] از عالمان شيعه در سده چهارم است. | '''المناهج الروائية عند الشريف المرتضى''' اثر وسام خطاوى، پژوهشى روش‌شناختى در شناخت ابعاد فكرى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] از عالمان شيعه در سده چهارم است. نویسنده در سال 1426ق.<ref>مقدمه، ص10</ref>بر اين اثر عربى مقدمه نوشته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
كتاب با مقدمه | كتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در دو باب، تنظيم شده است. | ||
در اين اثر، ابتدا شرحى از زندگى، تحصيلات، محيط فرهنگى و سياسى، آثار و شاگردان [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] ارائه گرديده و سپس مشخصات و مؤلفه‌هاى انديشه او در بعد روش‌شناسى در حوزه‌هاى گوناگون قرآن، فقه، اصول فقه، كلام و عقايد، تحليل شده است. در اين كتاب، بحث بر سر آن است كه رويكرد و سيستم روش‌شناسى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در فهم حقايق قرآن، در استنباط احكام، در طرح عقايد و دفاع از عدل الهى و ديگر عقايد شيعه، مبتنى بر چه ابزار و ساز و كارهاى فنى بوده است. | در اين اثر، ابتدا شرحى از زندگى، تحصيلات، محيط فرهنگى و سياسى، آثار و شاگردان [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] ارائه گرديده و سپس مشخصات و مؤلفه‌هاى انديشه او در بعد روش‌شناسى در حوزه‌هاى گوناگون قرآن، فقه، اصول فقه، كلام و عقايد، تحليل شده است. در اين كتاب، بحث بر سر آن است كه رويكرد و سيستم روش‌شناسى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در فهم حقايق قرآن، در استنباط احكام، در طرح عقايد و دفاع از عدل الهى و ديگر عقايد شيعه، مبتنى بر چه ابزار و ساز و كارهاى فنى بوده است. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
باب اول، به بيان زندگى‌نامه [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] اختصاص يافته و اطلاعاتى مختلفى ارائه شده كه از آن جمله است: زمان و مكان تولد، پدر و مادر، نشاط علمى، جايگاه و منزلت اجتماعى و سياسى، مشايخ و اساتيد، شاگردان و كسانى كه از وى حديث روايت كرده‌اند، مؤلفات، زمان فوت و مدفن.<ref>متن كتاب، ص18- 50</ref> | باب اول، به بيان زندگى‌نامه [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] اختصاص يافته و اطلاعاتى مختلفى ارائه شده كه از آن جمله است: زمان و مكان تولد، پدر و مادر، نشاط علمى، جايگاه و منزلت اجتماعى و سياسى، مشايخ و اساتيد، شاگردان و كسانى كه از وى حديث روايت كرده‌اند، مؤلفات، زمان فوت و مدفن.<ref>متن كتاب، ص18- 50</ref> | ||
در باب دوم، در چهار فصل زير، به روش‌شناسى انديشه‌هاى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در حوزه‌هاى مختلف پرداخته شده است. | در باب دوم، در چهار فصل زير، به روش‌شناسى انديشه‌هاى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در حوزه‌هاى مختلف پرداخته شده است. نویسنده در ابتداى اين باب، مقدمه‌اى ذكر نموده و در آن به اين نكته اشاره كرده است كه بحث از تاريخ روش‌هاى حديثى و روايى و علوم مربوط به آن، بحث نظرى صرف نيست، بلكه در واقع بحث از فرهنگ اسلامى مى‌باشد.<ref>ر.ک: همان، ص58</ref> | ||
در فصل اول، از مباحث قرآنى در شيوه روايى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، بحث به ميان آمده است. اين فصل، با فصل سوم كه مربوط به آراء اصولى اوست، اشتراكات فراوانى دارد؛ زيرا در اين فصل، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] مباحثى از قرآن كريم پيرامون تخصيص، تعميم، مطلق و مقيد و... را مطرح نموده است كه مربوط به مسائل و مباحث علم اصول مى‌باشد.<ref>همان، ص65- 87</ref> | در فصل اول، از مباحث قرآنى در شيوه روايى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، بحث به ميان آمده است. اين فصل، با فصل سوم كه مربوط به آراء اصولى اوست، اشتراكات فراوانى دارد؛ زيرا در اين فصل، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] مباحثى از قرآن كريم پيرامون تخصيص، تعميم، مطلق و مقيد و... را مطرح نموده است كه مربوط به مسائل و مباحث علم اصول مى‌باشد.<ref>همان، ص65- 87</ref> | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
در فصل دوم، از روش‌هاى جديد در منظومه فقهى سخن رفته است. در اين فصل نيز برخى از مباحث، به مباحث اصولى فصل سوم، احاله گرديده است. از جمله موضوعات پى‌گيرى شده در اين فصل، عبارتند از: اشكالاتى كه به واسطه اكتفا كردن محدثين به ظواهر اخبار و روايات به ايشان گرفته مى‌شود؛ اشكالات ابن جنيد پيرامون مراسيل و شذوذ؛ خبر واحد؛ ملاكات ضعف خبر؛ تحقيق در مورد روات اخبار؛ ظواهر و عموم در اخبار و وجود نسخ در روايات.<ref>همان، ص93- 124</ref> | در فصل دوم، از روش‌هاى جديد در منظومه فقهى سخن رفته است. در اين فصل نيز برخى از مباحث، به مباحث اصولى فصل سوم، احاله گرديده است. از جمله موضوعات پى‌گيرى شده در اين فصل، عبارتند از: اشكالاتى كه به واسطه اكتفا كردن محدثين به ظواهر اخبار و روايات به ايشان گرفته مى‌شود؛ اشكالات ابن جنيد پيرامون مراسيل و شذوذ؛ خبر واحد؛ ملاكات ضعف خبر؛ تحقيق در مورد روات اخبار؛ ظواهر و عموم در اخبار و وجود نسخ در روايات.<ref>همان، ص93- 124</ref> | ||
در فصل سوم، با استفاده از كتاب «الذريعة الى أصول الشريعة»، به بحث و بررسى روش اصولى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، پرداخته شده است. | در فصل سوم، با استفاده از كتاب «الذريعة الى أصول الشريعة»، به بحث و بررسى روش اصولى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، پرداخته شده است. نویسنده دليل اهميت اين كتاب و انتخاب آن را در چند نكته خلاصه نموده است كه از آن جمله است: | ||
#اين كتاب، اولين كتاب كاملى است كه در اصول فقه شيعه امامى، به رشته تحرير درآمده و آثار پيش از آن، اغلب برگرفته از اصول جمهور مى‌باشد. | #اين كتاب، اولين كتاب كاملى است كه در اصول فقه شيعه امامى، به رشته تحرير درآمده و آثار پيش از آن، اغلب برگرفته از اصول جمهور مى‌باشد. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
برخى از مباحث مطرح شده در اين فصل، عبارتند از: توحيد و عدل كلامى؛ تأويل ظواهر اخبار؛ روش علمى در ظواهر اخبار؛ اساس روش عمل به ظواهر در ادله قطعى؛ جمع بين مناقشات سندى و دلالى. | برخى از مباحث مطرح شده در اين فصل، عبارتند از: توحيد و عدل كلامى؛ تأويل ظواهر اخبار؛ روش علمى در ظواهر اخبار؛ اساس روش عمل به ظواهر در ادله قطعى؛ جمع بين مناقشات سندى و دلالى. | ||
نویسنده در انتهاى كتاب با عنوان خاتمه، نتايج بحث را در سه مبحث قرآنى، فقهى و اصولى مطرح كرده است.<ref>همان، ص311-317</ref> | |||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||