۸۱٬۶۰۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR36181J1.jpg | عنوان =المفيد من معجم رجال الحديث | عنوان...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| پدیدآوران = [[جواهری، محمد]] (نویسنده) | | پدیدآوران = [[جواهری، محمد]] (نویسنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =/خ9 م6013 / 115 BP | | کد کنگره =/خ9 م6013 / 115 BP | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
| ناشر = مؤسسة التاريخ العربي | | ناشر = مؤسسة التاريخ العربي | ||
| مکان نشر =لبنان - بيروت | | مکان نشر =لبنان - بيروت | ||
| سال نشر = 1430ق. | | سال نشر = 1430ق. = 2009م. = 1388ش. | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE36181AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE36181AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =چاپ | | چاپ =چاپ يکم | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =36181 | ||
| کتابخوان همراه نور = | | کتابخوان همراه نور = | ||
| کد پدیدآور =11015 | | کد پدیدآور =11015 | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| رجال الحديث (ابهام زدایی)}} | |||
'''المفيد من معجم رجال الحديث'''، عنوان اثری است یک جلدی به زبان عربی از محمد جواهری در علم رجال. این کتاب، در راستای تلخیص و دسته‌بندی مطالب کتاب 24 جلدی | {{کاربردهای دیگر| معجم رجال الحديث (ابهام زدایی) }} | ||
'''المفيد من معجم رجال الحديث'''، عنوان اثری است یک جلدی به زبان عربی از [[جواهری، محمد|محمد جواهری]] در علم رجال. این کتاب، در راستای تلخیص و دسته‌بندی مطالب کتاب 24 جلدی «[[معجم رجال الحديث و تفصيل طبقات الرواة|معجم رجال الحديث]]» [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی(ره)]] به جهت سهولت دستیابی به راویان روایات، توسط نویسنده، نگاشته شده است. چاپ حاضر دومین چاپ از اثر و به‌همراه برخی اصلاحات است. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۳: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
جواهری در مقدمه چاپ اول کتاب پس از حمد الهی و درود بر پیامبر اکرم(ص) می‌نویسد: | جواهری در مقدمه چاپ اول کتاب پس از حمد الهی و درود بر پیامبر اکرم(ص) می‌نویسد: | ||
شکی نیست که دانستن وضعیت راویان از نظر وثاقت و عدم آن، نیازی فوری و مهم در شناخت صحت و ضعف حدیث است. ازآنجاکه رجوع به معجم رجال حدیث استاد ما امام | |||
شکی نیست که دانستن وضعیت راویان از نظر وثاقت و عدم آن، نیازی فوری و مهم در شناخت صحت و ضعف حدیث است. ازآنجاکه رجوع به معجم رجال حدیث استاد ما [[خویی، سید ابوالقاسم|امام خویی]]، در شناختن حال یکی از راویان زمان زیادی می‌برد؛ زیرا مستلزم دانستن این است که او در کدام جلد از بیست‌وچهار جلد، سپس در کدام صفحه از این جلد، قرار دارد. سپس باید کل ترجمه شخص مرور شود که ممکن است چندین صفحه باشد. گاه نیز اساسا شخص با عنوانی که در آن کتاب نقل شده، ترجمه نشده است. این حال یک راوی است، حال شما ببینید اگر بخواهیم مراجعه سلسله سندِ فقط یک روایت را انجام دهیم چقدر زحمت دارد. | |||
به مشاهده وجدان، لازمه این زمانی که در جستجوی راوی از مراجع تلف می‌شود، غفلت ناخواسته از مرور و در نتیجه تکیه بر گفتارهای دیگران در مورد صحت و ضعف حدیث است. بنابراین، من مدتی در روزهای تعطیل، این معجم را به‌منظور تسهیل در بررسی راویان، در یک جلد خلاصه کردم که این جلد درباره هرکدام از راویان جامع موارد زیر است: | به مشاهده وجدان، لازمه این زمانی که در جستجوی راوی از مراجع تلف می‌شود، غفلت ناخواسته از مرور و در نتیجه تکیه بر گفتارهای دیگران در مورد صحت و ضعف حدیث است. بنابراین، من مدتی در روزهای تعطیل، این معجم را به‌منظور تسهیل در بررسی راویان، در یک جلد خلاصه کردم که این جلد درباره هرکدام از راویان جامع موارد زیر است: | ||
# وثاقت یا حسن یا عدم این دو؛ | # وثاقت یا حسن یا عدم این دو؛ | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۴: | ||
# برخی ویژگی‌های خاص به مترجم؛ | # برخی ویژگی‌های خاص به مترجم؛ | ||
# اتحادش با غیرش یا مغایرتش با وی. | # اتحادش با غیرش یا مغایرتش با وی. | ||
پیش از اینکه آغاز به این کار کنم، جلد بیست‌وچهارم از معجم را که مختص به استدراکات است و مستقلا در نجف اشرف چاپ شده، در بیست‌وسه جلد پیشینش داخل و ادغام کردم؛ البته در این جلد، غیر از استدراکات، اضافاتی درباره برخی اشخاص بود که من به هرکدام از آنان در تسلسل ارقام چاپ نجف به‌جای شماره‌اش، از «ج24» استفاده کردم تا شماره‌های چاپ نجف به هم نخورد و راحت بتوان به آن ارجاع داد. درهرحال ازآنجاکه جلد 24 در چاپ بیروت داخل در مجلدات ماقبلش نبوده و مستقلا هم چاپ نشده بوده، تا پیش از اینکه کتاب از چاپ تهران خارج شود، مردم فکر می‌کردند این کتاب 23 جلد دارد<ref>ر.ک: مقدمه چاپ اول، صفحه الف</ref>. | پیش از اینکه آغاز به این کار کنم، جلد بیست‌وچهارم از معجم را که مختص به استدراکات است و مستقلا در نجف اشرف چاپ شده، در بیست‌وسه جلد پیشینش داخل و ادغام کردم؛ البته در این جلد، غیر از استدراکات، اضافاتی درباره برخی اشخاص بود که من به هرکدام از آنان در تسلسل ارقام چاپ نجف به‌جای شماره‌اش، از «ج24» استفاده کردم تا شماره‌های چاپ نجف به هم نخورد و راحت بتوان به آن ارجاع داد. درهرحال ازآنجاکه جلد 24 در چاپ بیروت داخل در مجلدات ماقبلش نبوده و مستقلا هم چاپ نشده بوده، تا پیش از اینکه کتاب از چاپ تهران خارج شود، مردم فکر می‌کردند این کتاب 23 جلد دارد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36181/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%81%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D9%86-%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85-%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB?viewType=pdf ر.ک: مقدمه چاپ اول، صفحه الف]</ref>. | ||
برخی از ویژگی‌هایی که جواهری برای این کتاب برمی‌شمارد عبارت است از: | برخی از ویژگی‌هایی که جواهری برای این کتاب برمی‌شمارد عبارت است از: | ||
# ما جز کسانی را که استاد (آیت‌الله خویی(ره)) آنها را توثیق کرده و ثقه خوانده - مانند کسانی که نجاشی یا شیخ یا مفید یا صدوق یا کشی یا برقی و امثالشان مانند ابن ولید یا حمدویه بن نصیر یا ابن عقده آنان را توثیق کرده باشند یا یکی از معصومین(ع) بر توثیق وی به روایت صحیحه تنصیص داشته باشد- توثیق نکرده و ثقه نشمرده‌ایم و عین عبارتی را که ایشان در عباراتشان درباره آنان به‌کار برده‌اند (مانند: ثقة ثقة یا ثقة عين یا ثقة عين نقي الحديث یا ثقة وجه یا ثقة عين كثير الرواية و امثال آن) را نقل کرده‌ایم و از این باب که توثیقات آنان معتبر است آن را به‌منزله مسلمات دانسته و به قائلش منسوب نکرده‌ایم و همین روش را درباره اشخاص مورد اختلافی که سیدنا الاستاد وثاقت آنها را برگزیده است، در پیش گرفته‌ایم. | # ما جز کسانی را که استاد ([[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی(ره)]]) آنها را توثیق کرده و ثقه خوانده - مانند کسانی که [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]] یا شیخ یا [[مفید، محمد بن محمد|مفید]] یا [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|صدوق]] یا [[کشی، محمد بن عمر|کشی]] یا [[برقی، احمد بن محمد|برقی]] و امثالشان مانند ابن ولید یا حمدویه بن نصیر یا ابن عقده آنان را توثیق کرده باشند یا یکی از معصومین(ع) بر توثیق وی به روایت صحیحه تنصیص داشته باشد- توثیق نکرده و ثقه نشمرده‌ایم و عین عبارتی را که ایشان در عباراتشان درباره آنان به‌کار برده‌اند (مانند: ثقة ثقة یا ثقة عين یا ثقة عين نقي الحديث یا ثقة وجه یا ثقة عين كثير الرواية و امثال آن) را نقل کرده‌ایم و از این باب که توثیقات آنان معتبر است آن را به‌منزله مسلمات دانسته و به قائلش منسوب نکرده‌ایم و همین روش را درباره اشخاص مورد اختلافی که سیدنا الاستاد وثاقت آنها را برگزیده است، در پیش گرفته‌ایم. | ||
# کسی که توثیقش در تفسیر قمی منحصر شده، توثیق را بر آن متفرع کرده و گفته‌ایم: روی في تفسير القمي فهو ثقة. همچنین است کسی که متحد با یک ثقه در روایت است که درباره او گفته‌ایم: متحد مع فلان الثقة لروايته في تفسير | # کسی که توثیقش در تفسیر قمی منحصر شده، توثیق را بر آن متفرع کرده و گفته‌ایم: روی في تفسير القمي فهو ثقة. همچنین است کسی که متحد با یک ثقه در روایت است که درباره او گفته‌ایم: متحد مع فلان الثقة لروايته في [[تفسير القمي]]؛ این بدین دلیل است که توثیق عام [[قمی، علی بن ابراهیم|علی بن ابراهیم]] در تفسیرش برای همه کسانی که در تفسیر مزبور روایت نموده‌اند، نه خصوص مشایخش، سخنی است که بسیاری از علما مانند سید سیستانی و پدرم و شهید سید صدر، معتبرش نشمرده‌اند و مورد قبول ما هم نیست. | ||
# بی‌تردید هرکس که در تفسیر قمی روایت کرده، از دید سید استاد خویی(ره) ضرورتا ثقه نیست، بلکه ثقه بودن وی، از نظر استاد در مواردی است که معارضی برای آن توثیق نباشد و سند به معصوم(ع) متصل شود و راوی عامی نباشد. من به همه مواردی که توثیق عام علی بن ابراهیم درباره راوی حجت نبوده و استاد خویی(ره) به آن اشاره نکرده، اشاره کرده‌ام و اما نسبت به اختلاف چاپ‌ها در تفسیر | # بی‌تردید هرکس که در تفسیر قمی روایت کرده، از دید [[خویی، سید ابوالقاسم|سید استاد خویی(ره)]] ضرورتا ثقه نیست، بلکه ثقه بودن وی، از نظر استاد در مواردی است که معارضی برای آن توثیق نباشد و سند به معصوم(ع) متصل شود و راوی عامی نباشد. من به همه مواردی که توثیق عام [[قمی، علی بن ابراهیم|علی بن ابراهیم]] درباره راوی حجت نبوده و استاد خویی(ره) به آن اشاره نکرده، اشاره کرده‌ام و اما نسبت به اختلاف چاپ‌ها در [[تفسير القمي|تفسیر قمی]]، در هر موردی که اختلاف بین چاپ‌ها بوده و سید استاد، استظهار صحت یکی از آنها را نکرده، فقط به روایت راوی در تفسیر قمی اشاره کرده‌ام و توثیق را بر آن متفرع نکرده‌ام؛ زیرا راوی یا معلوم نیست که کیست که این در موارد زیادی اتفاق افتاده یا یکی از چاپ‌ها به وضوح خطا کرده‌اند و در هر موردی که سید استاد، صحت یک چاپ یا نسخه از این موارد را استظهار کرده باشد، توثیق را بر آن متفرع نموده‌ام. | ||
# توثیق عام جعفر بن محمد بن قولویه درباره همه کسانی که در | # توثیق عام [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|جعفر بن محمد بن قولویه]] درباره همه کسانی که در «[[كامل الزيارات|كامل الزیارات]]» نقل روایت کرده‌اند، قولی است که سید استاد از آن رجوع کرده، ولی در غیر مشایخ [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|ابن قولویه]] که کسانی هستند که وی از آنها بدون واسطه در «[[كامل الزيارات]]»، نقل روایت کرده است. به دلیل توثیق عام جمیع مشایخش در «[[كامل الزيارات]]» توثیق را بر ذکر آنان متفرع کرده‌ایم و گفته‌ایم: از مشایخ [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|ابن قولویه]] در «[[كامل الزيارات]]» بوده و ثقه است. همچنان‌که اشاره‌ا‌مان در این مختصر به روایت راوی در «[[كامل الزيارات]]» را حذف نکرده‌ایم؛ خواه از مشایخ [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|ابن قولویه]] باشد یا نه. همچنین است نسبت به مشایخ [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]] که درباره آنها گفته‌ایم: از مشایخ [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]] است و ثقه است، یا ثقه و از مشایخ [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]] است و این اشاره به این دارد که توثیق، صرفا به‌خاطر توثیق عام نجاشی درباره همه مشایخش است؛ | ||
و...<ref>ر.ک: همان، صفحات الف و ب</ref>. | و...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/36181/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%81%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D9%86-%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85-%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB?viewType=pdf ر.ک: همان، صفحات الف و ب]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۴: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[معجم رجال الحديث و تفصيل طبقات الرواة]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:حدیث]] | |||
[[رده:طبقات و تراجم محدثین و حفاظ (جمعی)]] | |||
[[رده:اردیبهشت (1401)]] | |||