المعجم الجغرافي للأمبراطوریة العثمانیة (دانشنامه جغرافیایی امپراتوری عثمانی)
المعجم الجغرافي للأمبراطورية العثمانية (دانشنامه جغرافی امپراطوری عثمانی) اثر س. موستراس، دانشنامه جغرافیایی امپراطوری عثمانی به زبان فرانسه بوده که توسط عصام محمد شحادات به عربی ترجمه و تعلیق گشته و به قلم حسین قرچانلو، به فارسی روان و سلیس، ترجمه شده است.
| المعجم الجغرافي للأمبراطوریة العثمانیة (دانشنامه جغرافیایی امپراتوری عثمانی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | موستراس، س (نويسنده)
شحادات، عصام محمد (محقق) قرچانلو، حسین (مترجم) |
| ناشر | المرکز المصري لبحوث الحضا‌رة |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1397ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-600-7398-52-4 |
| موضوع | ترکیه - فرهنگ جغرافیایی - ترکیه - تاریخ - امپراتوری عثمانی، 1288 - 1918م. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | م8 م6041 436 DR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
در این فرهنگ، درباره نام‌های جغرافیایی شهرهای روزگار فرمانروایی عثمانیان، به‌صورت مختصر و مفید سخن گفته شده است. دانسته نیست که نویسنده اصلی، این نام‌ها را بر اساس چه منابعی گردآوری کرده است؛ درحالی‌که می‌دانیم سخن گفتن درباره نام شهرها و آبادی‌های یک مملکت، کار چندان آسان و به‌دور از خطا و لغزشی نیست؛ لذا مترجم فارسی، آرزو کرده که‌ای کاش مترجم عرب‌زبان این اثر که با شهرهای سرزمین‌های عربی و به‌ویژه مملکت خود ناآشنا نیست، اثر موستراس را با شهرها و آبادی‌های سرزمین‌های عربی، مقایسه، خطاها و کمبودهای آن را جبران و کامل می‌کرد تا فرهنگی که به خوانندگان تقدیم می‌شود، اثری بی‌نقص و به‌دور از لغزش و خطا باشد[۱].
قرچانلو در پیشگفتار خویش، به این نکته اشاره کرده است که برای شناسایی این فرهنگ، مترجم عرب‌زبان، شرح کاملی درباره موضوع کتاب و اقداماتی که در ترجمه آن انجام داده است، برای استفاده خوانندگان در مقدمه کتاب گوشزد کرده و دیگر مسئله‌ای باقی نمانده است که مترجم فارسی‌زبان این اثر به توضیح و تفسیر آن بپردازد[۲].
فرهنگ حاضر، بر اساس ترجمه عربی آن از متن فرانسه (که محمد شحادات آن را انجام داده)، ترجمه شده است. نکته قابل ذکر آن است که علاوه بر ترجمه متن اثر، تعلیقات محمد شحادات بر کتاب نیز به فارسی ترجمه شده و هر جا که مترجم عرب‌زبان نسبت به ایران اطلاعات نادرستی داده بود، مانند «خلیج فارس» که همه‌جا آن را به‌صورت «خلیج عرب» ترجمه کرده بود، به تصحیح آن پرداخته شده و به نام اصلی خودش (خلیج فارس) ترجمه شده است[۳].
از جمله ویژگی‌های ترجمه فارسی اثر حاضر، آن است که برای برخی از قسمت‌های متن اصلی کتاب که در ترجمه، مشکل داشته، به اصل فرانسه آن مراجعه شده و اشکالات آن، اصلاح گردیده است[۴].
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار مترجم فارسی.