۸۱٬۶۹۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران =[[میس، خلیل]]( | | پدیدآوران =[[میس، خلیل]](مقدمهنويس) | ||
[[بصری، محمد بن علی]] (نویسنده) | [[بصری، محمد بن علی]] (نویسنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =6م6ب / 155/6 BP | | کد کنگره =6م6ب / 155/6 BP | ||
| موضوع =اصول فقه اهل سنت | | موضوع =اصول فقه اهل سنت | ||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر =دار الکتب العلمية | | ناشر =دار الکتب العلمية | ||
| مکان نشر =لبنان - بيروت | | مکان نشر =لبنان - بيروت | ||
| سال نشر =1403ق. | | سال نشر =1403ق. | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE56868AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE56868AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =چاپ | | چاپ =چاپ اول | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =56868 | ||
| کتابخوان همراه نور = | | کتابخوان همراه نور =56868 | ||
| کد پدیدآور =45311 | | کد پدیدآور =45311 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|المعتمد (ابهام زدایی)}} | |||
{{کاربردهای دیگر| أصول الفقه (ابهام زدایی)}} | |||
'''المعتمد في أصول الفقه'''، عنوان اثری است از [[بصری، محمد بن علی |ابوالحسین محمد بن علی بن طیب بصری معتزلی]] (متوفی 436ق/1044م، در بغداد)، در قالب یک دوره کتاب دو جلدی به زبان عربی با موضوع اصول فقه عامه. شیخ [[میس، خلیل|خلیل میس،]] مدیر ازهر لبنان، کار تحقیق این کتاب را انجام داده و بر آن مقدمه نوشته است. این اثر توسط دارالکتب العلمیه در بیروت، به چاپ رسیده است. | '''المعتمد في أصول الفقه'''، عنوان اثری است از [[بصری، محمد بن علی |ابوالحسین محمد بن علی بن طیب بصری معتزلی]] (متوفی 436ق/1044م، در بغداد)، در قالب یک دوره کتاب دو جلدی به زبان عربی با موضوع اصول فقه عامه. شیخ [[میس، خلیل|خلیل میس،]] مدیر ازهر لبنان، کار تحقیق این کتاب را انجام داده و بر آن مقدمه نوشته است. این اثر توسط دارالکتب العلمیه در بیروت، به چاپ رسیده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب، مشتمل است بر مقدمه شیخ خلیل | کتاب، مشتمل است بر مقدمه شیخ [[میس، خلیل|خلیل میس]]، مقدمه نویسنده و متن اصلی با فصول و ابواب مختلف، در ضمن دو جلد. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
خط ۳۸: | خط ۳۹: | ||
عبارات نویسنده در اول کتاب، از شیوه و انگیزه تألیف وی در این کتاب، پرده برمیدارد. وی در مقدمه کتابش مینویسد: انگیزه من از تألیف این کتاب در اصول فقه، پس از شرحی که بر کتاب «العمد» قاضی عبدالجبار نوشتم و استقصای اقوال در آن کردم، پدید آمد؛ من در آن شرح بر ترتیب و مسلک همان کتاب، در ترتیب ابوابش سلوک کردم. تکرار بسیاری از مسائل و شرح ابوابی که اگر دقیق شویم مرتبط با اصول فقه نبودند، از مشکلات آن کتاب بود. ازاینرو، دوست داشتم کتابی بنویسم که ابوابش مرتب و غیر تکراری باشد و در آن از مسائل دقیق غیر مرتبط با علم اصول فقه دوری جویم؛ چه، خواننده مسائل مزبور، اگر دانای به کلام باشد که مسائل یادشده را کاملا میشناسد و ذکر آنها برای او بیفایده است و اگر غیر عالم به کلام باشد، فهم آنها بر وی سخت خواهد بود و ازاینرو حذف اینگونه مباحث از اصول فقه اولویت خواهد داشت<ref>ر.ک: همان، صفحه ح</ref>. | عبارات نویسنده در اول کتاب، از شیوه و انگیزه تألیف وی در این کتاب، پرده برمیدارد. وی در مقدمه کتابش مینویسد: انگیزه من از تألیف این کتاب در اصول فقه، پس از شرحی که بر کتاب «العمد» قاضی عبدالجبار نوشتم و استقصای اقوال در آن کردم، پدید آمد؛ من در آن شرح بر ترتیب و مسلک همان کتاب، در ترتیب ابوابش سلوک کردم. تکرار بسیاری از مسائل و شرح ابوابی که اگر دقیق شویم مرتبط با اصول فقه نبودند، از مشکلات آن کتاب بود. ازاینرو، دوست داشتم کتابی بنویسم که ابوابش مرتب و غیر تکراری باشد و در آن از مسائل دقیق غیر مرتبط با علم اصول فقه دوری جویم؛ چه، خواننده مسائل مزبور، اگر دانای به کلام باشد که مسائل یادشده را کاملا میشناسد و ذکر آنها برای او بیفایده است و اگر غیر عالم به کلام باشد، فهم آنها بر وی سخت خواهد بود و ازاینرو حذف اینگونه مباحث از اصول فقه اولویت خواهد داشت<ref>ر.ک: همان، صفحه ح</ref>. | ||
[[بصری، محمد بن علی|ابوالحسین بصری]] شیوه ثابتی در مناقشهاش در همه موضوعات دارد و آن به این صورت است که: | |||
# بر شیوه تحلیل علمی تأکید دارد و بر مناقشه صریح تکیه میکند. | # بر شیوه تحلیل علمی تأکید دارد و بر مناقشه صریح تکیه میکند. | ||
# سعی بر ربط موضوعات با عقیده معتزله در حسن و قبح و وجوب اصلح دارد. | # سعی بر ربط موضوعات با عقیده معتزله در حسن و قبح و وجوب اصلح دارد. | ||
خط ۴۹: | خط ۵۱: | ||
نویسنده، کتاب معتمد را بر قواعد اصول مرتب کرده و حقیقت و مجاز را بیان نموده، سپس حقایق شرعی و عرفی را توصیف کرده و پس از آن از اوامر و نواهی بحث سخن گفته و ابوابی را به عموم و خصوص و مجمل و مبین اختصاص داده و سپس درباره افعال بحث کرده و همچنین درباره ناسخ و منسوخ نیز صحبت کرده و جلد اول را با این مبحث به پایان برده است. | نویسنده، کتاب معتمد را بر قواعد اصول مرتب کرده و حقیقت و مجاز را بیان نموده، سپس حقایق شرعی و عرفی را توصیف کرده و پس از آن از اوامر و نواهی بحث سخن گفته و ابوابی را به عموم و خصوص و مجمل و مبین اختصاص داده و سپس درباره افعال بحث کرده و همچنین درباره ناسخ و منسوخ نیز صحبت کرده و جلد اول را با این مبحث به پایان برده است. | ||
در جلد دوم، از اجماع و حجیت آن با شروطش و اخبار متواتر و مرجح در یکی از دو خبر متعارض و قیاس و اجتهاد و حظر و اباحه و مفتی و مستفتی و کتاب زیادات معتمد و قیاس شرعی، سخن گفته است<ref>ر.ک: محمد بهجة البيطار، ص512-513</ref>. | در جلد دوم، از اجماع و حجیت آن با شروطش و اخبار متواتر و مرجح در یکی از دو خبر متعارض و قیاس و اجتهاد و حظر و اباحه و مفتی و مستفتی و کتاب زیادات معتمد و قیاس شرعی، سخن گفته است<ref>ر.ک: محمد بهجة البيطار، ص512-513</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن آمده و ارجاعات کتاب، در پاورقی ذکر شده است. | فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن آمده و ارجاعات کتاب، در پاورقی ذکر شده است. | ||
نسخه دیگری از این اثر نیز هست که با تحقیق محمد | نسخه دیگری از این اثر نیز هست که با تحقیق [[محمد حمیداللّه]]، با همکاری [[محمد بکر]] و [[حسن حنفی]] به چاپ رسیده است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۶۰: | خط ۶۳: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه کتاب در جلد اول. | # مقدمه کتاب در جلد اول. | ||
# محمد بهجة البيطار، «التعريف والنقد: كتاب المعتمد في أصول الفقه (أبيالحسين محمد بن علي بن الطيب البصري المعتزلي)»، المجمع اللغة العربية بدمشق، المجلد الحادي و الأربعون، ربيعالأول 1386، الجزء 3 (از صفحه 510 تا 516)، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز) | #[[:noormags:497088|محمد بهجة البيطار، «التعريف والنقد: كتاب المعتمد في أصول الفقه (أبيالحسين محمد بن علي بن الطيب البصري المعتزلي)»، المجمع اللغة العربية بدمشق، المجلد الحادي و الأربعون، ربيعالأول 1386، الجزء 3 (از صفحه 510 تا 516)، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]]. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
خط ۶۸: | خط ۷۰: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده: فقه و اصول]] | |||
[[رده:اصول فقه (آثارکلی)]] | |||
[[رده:اصول فقه اهل سنت]] | |||
[[رده:خرداد (1400)]] |