المسائل العسکريات في النحو العربي
المسائل العسکريات في النحو العربي کتابی است 1 جلدی به زبان عربی با موضوع ادبیات عرب(نحو) از حسن بن احمد فارسی معروف به ابوعلی نحوی که به تحقیق و تصحیح علی جابر منصوری رسیده است. نام المسائل العسکریات از شهر عسکر مکرم گرفته شده که ابوعلی در آن زمان مدتی به آن شهر رفته و این کتاب در آنجا نوشته شده و از این رو نام آن را المسائل العسکریات نهاده.[۱]
| المسائل العسکريات في النحو العربي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فارسی، حسن بن احمد (نویسنده) منصوری، علی جابر (محقق و مصحح) |
| ناشر | الجمهورية العراقية. وزارة التعليم العالي و البحث العلمي. جامعة بغداد |
| مکان نشر | عراق - بغداد |
| سال نشر | 1982م. |
| چاپ | چاپ دوم |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 1982 /ن4م5 / 6151 PJ |
اگر آثار ابوعلی نحوی را به دو دسته آثار روشمند و آثار غیر روشمند تقسیم کنیم، العسکریات در میان غیرروشمند وی جای می‌گیرد که دارای روش مترابطی نیست؛ زیرا این کتاب حول وحدت موضوعی معینی شکل نگرفته و مشتمل بر مسائل مختلفی است که به ما رسیده مانند: بغدادیات و حلبیات و شیرازیات و منثورة و بصریات و عضدیات... .[۲]
به لحاظ موضوعی نیز این کتاب در جمله آثار لغوی و صرفی و نحوی ابوعلی جای می‌گیرد.[۳] العسکریات به لحاظ حجم کم‌حجم‌ترین کتاب در میان سایر مسائل ابوعلی است. از لحاظ ساختاری نیز العسکریات از مسائلی است متشکل از ویژگیهای بسیاری از جمله طول مباحث و کش‌دار بودن مباحثات و معارضات و موازنات و استنتاجات و تعلیلات و تدلیلات و کثرت استشهادات، که این موارد را در دیگر مسائل و کتابهای او مانند المنثوره نمی‌یابیم.[۴]
ابوعلی بیشتر مسائل این کتاب را از ابوزید و ابوعبیده و اصمعی و احول و دیگران گرفته است. او در مسائل این کتاب اولا بر قرآن، و سپس بر شعر و اقوال تکیه کرده است.[۵]
به لحاظ روشی، مشی ابوعلی در این کتاب در اغلب اوقات بر طرح سوالات و پاسخ به آنها به طریقه خطاب و مناقشه و جدل و تأکید و استطراد و اجبار طرف مقابل بر موافقت است.[۶] ابوعلی غالبا در این کتاب موضوعات را تکرار می‌کند.[۷]
پانویس
منبع مقاله
مقدمه محقق بر کتاب.