المسائل العسکريات في النحو العربي

المسائل العسكريات في النحو العربي، کتابی است 1 جلدی به زبان عربی با موضوع ادبیات عرب (نحو) از حسن بن احمد فارسی، معروف به ابوعلی نحوی که به تحقیق و تصحیح علی جابر منصوری رسیده است.

المسائل العسکريات في النحو العربي
المسائل العسکريات في النحو العربي
پدیدآورانفارسی، حسن بن احمد (نویسنده) منصوری، علی جابر (محقق و مصحح)
ناشرالجمهورية العراقية. وزارة التعليم العالي و البحث العلمي. جامعة بغداد
مکان نشرعراق - بغداد
سال نشر1982م.
چاپچاپ دوم
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏1982 /ن4م5 / 6151 PJ

نام المسائل العسکریات، از شهر عسکر مکرم گرفته شده که ابوعلی در آن زمان مدتی به آن شهر رفته و این کتاب در آنجا نوشته شده و ازاین‌رو نام آن را المسائل العسکریات نهاده[۱].

آثار ابوعلی نحوی به دو دسته آثار روشمند و آثار غیر روشمند تقسیم می‌شود و این دومی که العسکریات هم جزو آنهاست، به آن آثاری گفته می‌شود که دارای روش مترابطی نبوده و حول وحدت موضوعی معینی شکل نگرفته‌اند و شامل مسائل مختلفی می‌شوند[۲].

به‌لحاظ موضوعی نیز این کتاب در جمله آثار لغوی و صرفی و نحوی ابوعلی جای می‌گیرد[۳]. العسکریات به‌لحاظ حجم، کم‌حجم‌ترین کتاب در میان سایر مسائل ابوعلی است. از لحاظ ساختاری نیز العسکریات دارای ویژگی‌های بسیاری از جمله طول مباحث و کش‌دار بودن مباحثات و معارضات و موازنات و استنتاجات و تعلیلات و تدلیلات و کثرت استشهادات است، که این موارد را در دیگر مسائل و کتاب‌های او مانند المنثوره نمی‌یابیم[۴].

ابوعلی بیشتر مسائل این کتاب را از ابوزید و ابوعبیده و اصمعی و احول و دیگران گرفته است. او در مسائل این کتاب اولا بر قرآن و سپس بر شعر و اقوال تکیه کرده است[۵].

به لحاظ روشی، مشی ابوعلی در این کتاب در اغلب اوقات بر طرح سؤالات و پاسخ به آنها به طریقه خطاب و مناقشه و جدل و تأکید و استطراد و اجبار طرف مقابل بر موافقت است[۶].

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه محقق بر کتاب، ص13
  2. ر.ک: همان، ص17
  3. ر.ک: همان، ص18
  4. ر.ک: همان، ص19
  5. ر.ک: همان
  6. ر.ک: همان

منابع مقاله

مقدمه محقق بر کتاب.

وابسته‌ها