المجاز في اللغة و القرآن الكريم بين الإجازة و المنع، عرض.. و تحليل.. و نقد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR21800J1.jpg | عنوان =‏المجاز في اللغة و القرآن الكريم...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}  
}}  


'''المجاز في اللغة و القرآن الكريم بين الإجازة و المنع، عرض.. و تحليل.. و نقد'''، تألیف دکتر عبدالعظیم ابراهیم محمد المطعنی کتابی است دو جلدی به زبان عربی با موضوع علوم قرآنی و کلام اسلامی. نویسنده در این اثر به بیان اختلافات واقع درباره وقوع مجاز در لغت عرب و قرآن مجید پرداخته است. اساس بحث وقوع مجاز در لغت، نشئت‌گرفته از بحث اسماء و صفات الهی است؛ یعنی گاهی صفاتی مثل ید و ... در قرآن به خدا نسبت داده شده و از طرفی در آیات دیگر مانند 11 سوره شورا، او را از هر مماثلتی با چیز دیگر منزه دانسته است؛ این امر علما را به این امر انداخته که آیا استعمال چنین مواردی را باید حمل بر مجاز کرد یا نه.
'''المجاز في اللغة و القرآن الكريم بين الإجازة و المنع، عرض.. و تحليل.. و نقد'''، تألیف دکتر [[مطعني، عبدالعظيم ابراهيم محمد|عبدالعظیم ابراهیم محمد المطعنی]] کتابی است دو جلدی به زبان عربی با موضوع علوم قرآنی و کلام اسلامی. نویسنده در این اثر به بیان اختلافات واقع درباره وقوع مجاز در لغت عرب و قرآن مجید پرداخته است. اساس بحث وقوع مجاز در لغت، نشئت‌گرفته از بحث اسماء و صفات الهی است؛ یعنی گاهی صفاتی مثل ید و ... در قرآن به خدا نسبت داده شده و از طرفی در آیات دیگر مانند 11 سوره شورا، او را از هر مماثلتی با چیز دیگر منزه دانسته است؛ این امر علما را به این امر انداخته که آیا استعمال چنین مواردی را باید حمل بر مجاز کرد یا نه.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۵: خط ۳۵:
این کتاب، به موضوعی حیاتی از موضوعات اندیشه و اعتقاد اسلامی می‌پردازد. این موضوع، در طول تاریخ (بین قرن‌های دوم تا هشتم هجری) مورد اختلاف مذاهب و آرای دینی و فرهنگی میان بزرگان امت اسلامی بوده است. دامنه این بحث در میان اندیشمندان پس از نسل پیشین، توسعه یافته است؛ یعنی پیشینیان در این بحث و اختلاف داشتند که آیا مجاز در قرآن کریم واقع می‌شود یا نه؟ ولی نسل پس از آنان در این اختلاف داشتند که آیا مجاز به وجه عام در زبان عربی واقع شده یا صرفاً و به وجه خاص در قرآن کریم وقوع یافته؟ یا اصلاً مجازی در هیچ‌کدام به وقوع نپیوسته است.
این کتاب، به موضوعی حیاتی از موضوعات اندیشه و اعتقاد اسلامی می‌پردازد. این موضوع، در طول تاریخ (بین قرن‌های دوم تا هشتم هجری) مورد اختلاف مذاهب و آرای دینی و فرهنگی میان بزرگان امت اسلامی بوده است. دامنه این بحث در میان اندیشمندان پس از نسل پیشین، توسعه یافته است؛ یعنی پیشینیان در این بحث و اختلاف داشتند که آیا مجاز در قرآن کریم واقع می‌شود یا نه؟ ولی نسل پس از آنان در این اختلاف داشتند که آیا مجاز به وجه عام در زبان عربی واقع شده یا صرفاً و به وجه خاص در قرآن کریم وقوع یافته؟ یا اصلاً مجازی در هیچ‌کدام به وقوع نپیوسته است.


گروهی از اندیشمندان معتقد شدند مجاز در لغت عربی و قرآن واقع شده است. گروهی وقوعش در لغت و زبان عربی را منع کردند و گروهی دیگر صرفاً وقوعش در قرآن کریم را نفی نموده‌اند. در این میان، گروهی نیز به وقوع مجاز هم در لغت و هم در قرآن کریم اعتقاد داشتند. آثار این اختلاف اقوال پسینیان نیز در طی هشت قرن، ادامه یافت که (با احتساب هشت قرن پیشینیان) تا اوایل قرن پانزدهم هجری کشیده شد. در این میان آنان گروهی متأثر از نوشته‌های ابن تیمیه و شاگردش ابن قیم جوزی در اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری بودند. اختلافات برخاسته از نوشته‌های ابن تیمیه و ابن قیم در طول این هشت قرن، به حدی بود که در این میان برخی، برخی دیگر را تکفیر می‌کردند. و این سؤال که «آیا مجاز در قرآن کریم واقع شده یا نه؟» باعث شکاف فکری و فرهنگی میان مسلمانان شد.<ref>ر.ک: مقدمه چاپ دوم، ج1، صفحه أ</ref>
گروهی از اندیشمندان معتقد شدند مجاز در لغت عربی و قرآن واقع شده است. گروهی وقوعش در لغت و زبان عربی را منع کردند و گروهی دیگر صرفاً وقوعش در قرآن کریم را نفی نموده‌اند. در این میان، گروهی نیز به وقوع مجاز هم در لغت و هم در قرآن کریم اعتقاد داشتند. آثار این اختلاف اقوال پسینیان نیز در طی هشت قرن، ادامه یافت که (با احتساب هشت قرن پیشینیان) تا اوایل قرن پانزدهم هجری کشیده شد. در این میان آنان گروهی متأثر از نوشته‌های [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و شاگردش ابن قیم جوزی در اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری بودند. اختلافات برخاسته از نوشته‌های [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و [[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر|ابن قیم]] در طول این هشت قرن، به حدی بود که در این میان برخی، برخی دیگر را تکفیر می‌کردند. و این سؤال که «آیا مجاز در قرآن کریم واقع شده یا نه؟» باعث شکاف فکری و فرهنگی میان مسلمانان شد.<ref>ر.ک: مقدمه چاپ دوم، ج1، صفحه أ</ref>


امری که این کتاب به آن می‌پردازد، تتبع در ریشه‌های اختلاف در این قضیه و رصد مراحل و تطور این امر در طول زمان اختلاف در این مسئله تا زمان جدید است. نویسنده در این اثر به نتایج علمی عظیمی دراین‌ارتباط دست یافته است. او در جلد اول کتاب به‌طور خاص به اقوال مجوزان مجاز در لغت و قرآن پرداخته است و ادله و حجت‌هایی که آنان بر آن استناد کرده‌اند را ذکر کرده و در این میان به تبیین این پرداخته که جمهور علمای امت قائل به وقوع مجاز در قرآن کریم و لغت عرب هستند و گروه کمی از آنان نیز هستند که از اعتراف به وقوع مجاز در قرآن تعجب می‌کنند ولی درعین‌حال تمایل به قول به وقوعش در قرآن هم دارند که در رأس این جماعت ابن تیمیه و شاگردش ابن قیم هستند.<ref>ر.ک: همان، صفحه أ و ب</ref>
امری که این کتاب به آن می‌پردازد، تتبع در ریشه‌های اختلاف در این قضیه و رصد مراحل و تطور این امر در طول زمان اختلاف در این مسئله تا زمان جدید است. نویسنده در این اثر به نتایج علمی عظیمی دراین‌ارتباط دست یافته است. او در جلد اول کتاب به‌طور خاص به اقوال مجوزان مجاز در لغت و قرآن پرداخته است و ادله و حجت‌هایی که آنان بر آن استناد کرده‌اند را ذکر کرده و در این میان به تبیین این پرداخته که جمهور علمای امت قائل به وقوع مجاز در قرآن کریم و لغت عرب هستند و گروه کمی از آنان نیز هستند که از اعتراف به وقوع مجاز در قرآن تعجب می‌کنند ولی درعین‌حال تمایل به قول به وقوعش در قرآن هم دارند که در رأس این جماعت ابن تیمیه و شاگردش ابن قیم هستند.<ref>ر.ک: همان، صفحه أ و ب</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش