پرش به محتوا

العناوين الفقهية: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۳۵۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۱ اوت ۲۰۲۱
جز
جایگزینی متن - '}} '''' به '}} ''''
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''')
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
[[دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] (محقق)
[[دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] (محقق)


[[حسینی مراغی، عبدالفتاح بن علی]] (نويسنده)
[[حسینی مراغی، عبدالفتاح بن علی]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏169‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏5‎‏ع‎‏9‎‏
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏169‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏5‎‏ع‎‏9‎‏
خط ۱۷: خط ۱۷:
| سال نشر = 1417 ق  
| سال نشر = 1417 ق  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE2795AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02795AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| چاپ =2
| شابک =964-470-379-0
| شابک =964-470-379-0
| تعداد جلد =2
| تعداد جلد =2
| کتابخانۀ دیجیتال نور =3936
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02795
| کتابخوان همراه نور =02795
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''العناوين الفقهية''' تألیف [[حسینی مراغی، عبدالفتاح بن علی|سيد مير عبدالفتاح حسينى مراغى]]  (م 1250 قمرى) به زبان عربی و در موضوع قواعد فقهی است.


==درباره كتاب==


اين كتاب بسيارى از مباحث فقهى و اصولى از جمله تعدادى از قواعد فقهى را دربر گرفته است. هر يك از مباحث يك «عنوان» را به خود اختصاص داده و به نحو مبسوط و استدلالى به آن پرداخته شده است.
'''العناوين الفقهية''' تألیف [[حسینی مراغی، عبدالفتاح بن علی|سيد‌ ‎مير عبدالفتاح حسینى مراغى]] (م 1250 قمرى) به زبان عربی و در موضوع قواعد فقهی است.


مصنف در ابتداى هر عنوان پس از طرح مسأله اقوال و وجوه محتمل در آن را مطرح كرده و به تفصيل مورد بررسى قرار مى‌دهد و در نهايت نظر خود را بيان مى‌كند. وى در اين كتاب از دروس اساتيد خود شيخ على و شيخ موسى فرزندان كاشف الغطا استفاده‌ى بسيار كرده است.<ref>[http://lib.eshia.ir/71602/15/350/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%B0 الذریعه، آقا بزرگ تهرانی، ج۱۵، ص۳۵۰]</ref>
==ساختار==
العناوین از آثار ارزنده فقهی در عصر قاجار است. مؤلف در این کتاب، با بیانی رسا و دقیق و علمی و با اجتناب از آمیختن مسائل اصولی با فلسفه و تأکید برکاربرد مثالها و مصادیق واقعی و مورد ابتلا، کوشیده است به تحلیل قواعد فقهی رایج در فقه شیعه در ابواب گوناگون بپردازد. وی، ضمن نقل آرای مشهور در فقه امامی، به دیدگاههای برخی معاصران خود به‌ویژه ملااحمد نراقی  و نیز استادان خود توجه خاص نشان داده و گاه به نقد آنها پرداخته است. حسینی از آموزه‌های فقهی و اصولیِ استادانش در کتاب عناوین بهره برده است. برخی بر آن‌اند که این کتاب تمامآ تقریرات درسهای استادان اوست  ولی باتوجه به تعابیر وی، این دیدگاه را نمی‌توان پذیرفت. عناوین‌الاصول حاوی 94 قاعده فقهی (یا به تعبیر مؤلف : عنوان) است. این قواعد در فهرستی، که احتمالاً خود او تنظیم کرده است، به هفت دسته کلی تقسیم شده‌اند: قواعد مشترک در همه ابواب فقه (عنوان یکم تا یازدهم)، قواعد ویژه عبادات (عنوان دوازدهم تا بیست و ششم)، قواعد معاملات (عنوان بیست و هفتم تا چهل و ششم)، قواعد مُبطِلات عقود (عنوان چهل و هفتم تا پنجاه و ششم)، قواعد اسباب و مُسقِطات ضَمان (عنوان پنجاه و هفتم تا هفتاد و دوم)، قواعد ویژه اقسام ولایت و سیاسات شرعیه (عنوان هفتاد و سوم تا هشتادودوم)، و قواعد ویژه شرایط عام تکلیف، مانند بلوغ و عقل و رشد و اسلام (عنوان هشتاد و سوم تا نود و چهارم).
 
==زمان تألیف و اهمیت آن==
توجه به زمان تألیف کتاب، که در سال 1246 خاتمه یافته است، اهمیت آن را در مواجهه با گرایش اخباری و تثبیت مبانی اجتهاد نشان می‌دهد.
شیخ انصاری به آرای حسینی‌مراغی در العناوین توجه داشته است. میرزا محمد تنکابنی این کتاب را از دیگر آثار راجع به قواعد فقه، برتر شمرده است<ref>علی‌نژاد، مُنی، ج13، ص475-476</ref>.
 
مصنف در ابتداى هر عنوان پس از طرح مسأله اقوال و وجوه محتمل در آن را مطرح كرده و به تفصيل مورد بررسى قرار مى‌دهد و در نهایت نظر خود را بيان مى‌كند. وى در اين كتاب از دروس اساتيد خود شيخ على و شيخ موسى فرزندان كاشف الغطا استفاده‌ى بسيار كرده است.<ref>[http://lib.eshia.ir/71602/15/350/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%B0 الذریعه، آقا بزرگ تهرانی، ج۱۵، ص۳۵۰]</ref>


==مطالب كتاب==
==مطالب كتاب==
خط ۵۸: خط ۶۴:
# قاعدة التسامح
# قاعدة التسامح
# بطلان العبادة بكل زيادة و نقيصة
# بطلان العبادة بكل زيادة و نقيصة
# جواز البدار لأولي الأعذار
# جواز البدار لأولی الأعذار
# تعارض أجزاء العبادة و شرائطها
# تعارض أجزاء العبادة و شرائطها
# قاعدة الميسور
# قاعدة الميسور
خط ۱۱۷: خط ۱۲۳:
# كيفية التقويم و العلاج عند اختلاف المقومين
# كيفية التقويم و العلاج عند اختلاف المقومين
# ضابط بقاء العين و تلفها و بيان ما تحصل به التأدية
# ضابط بقاء العين و تلفها و بيان ما تحصل به التأدية
# في ذكر الأولياء و المولّى عليهم و بيان مراتبهم في الولاية
# في ذكر الأولیاء و المولّى عليهم و بيان مراتبهم في الولاية
# ولاية الحاكم الشرعي
# ولاية الحاكم الشرعي
# ولاية عدول المؤمنين
# ولاية عدول المؤمنين
# قاعدة «البينة على المدعي و اليمين على من أنكر»
# قاعدة «البينة على المدعی و اليمين على من أنكر»
# مقتضى القاعدة عند اشتباه المدعي و المنكر و الدعوى و التداعي
# مقتضى القاعدة عند اشتباه المدعی و المنكر و الدعوى و التداعي
# كل من يسمع قوله فعليه اليمين منكرا كان أو مدعيا
# كل من يسمع قوله فعليه اليمين منكرا كان أو مدعیا
# كل شيء لا يعلم إلا من قبل مدعيه يسمع قوله فيه
# كل شيء لا يعلم إلا من قبل مدعیه يسمع قوله فيه
# قواعد مختصرة تتعلق بالقضاء
# قواعد مختصرة تتعلق بالقضاء
# قاعدة الإقرار
# قاعدة الإقرار
خط ۱۴۲: خط ۱۴۸:
فائدة حول قاعدة يحرم من الرضاع ما يحرم من النسب
فائدة حول قاعدة يحرم من الرضاع ما يحرم من النسب


==تاريخ تألیف و چاپ==


تألیف كتاب العناوين در سال 1246 قمرى خاتمه يافته و چاپ آن در دو جلد در سال 1417 توسط انتشارات جامعه‌ى مدرسين در شهر قم به انجام رسيده است.




==پانویس ==
==پانویس==
<references />
<references/>
 
==منابع مقاله==
علی‌نژاد، مُنی، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرة‌المعارف اسلامی، چاپ اول، 1388ش.


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
خط ۱۵۴: خط ۱۶۱:
[[رده: فقه و اصول]]
[[رده: فقه و اصول]]
[[رده: فقه (آثار کلی - اختصاصی)]]
[[رده: فقه (آثار کلی - اختصاصی)]]
[[رده:25 بهمن الی 24 اسفند]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش