۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '==ساختار== ' به '==ساختار== ') |
جز (جایگزینی متن - 'پايذارى' به 'پايهگذارى') |
||
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد]] ( | [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد]] (نویسنده) | ||
[[زریاب خویی، عباس]] (مصحح) | [[زریاب خویی، عباس]] (مصحح) | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | |||
| کتابخوان همراه نور =12636 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
خط ۳۱: | خط ۳۳: | ||
شيوه ابوريحان در بيان داروها اين است كه نام داروها را در زبانها و لغات مختلف ذكر مىكند و از اشعار و ابيات شاهد مىآورد و چنانكه خود در مقدمه صيدنه گفته به اوصاف درمانى و خواص داروها نمىپردازد. از اين جهت كار ابوريحان در كتاب صيدنه با آنچه ابنسينا در بخش ادويه مفرده كتاب قانون انجام داده متفاوت است. | شيوه ابوريحان در بيان داروها اين است كه نام داروها را در زبانها و لغات مختلف ذكر مىكند و از اشعار و ابيات شاهد مىآورد و چنانكه خود در مقدمه صيدنه گفته به اوصاف درمانى و خواص داروها نمىپردازد. از اين جهت كار ابوريحان در كتاب صيدنه با آنچه ابنسينا در بخش ادويه مفرده كتاب قانون انجام داده متفاوت است. | ||
ابنسينا در قسمت ادويه مفرده قانون مانند يك پزشک و داروشناس بحث مىكند و ابوريحان همچون يك عالم طبيعى گياهشناس و جانورشناس و كانىشناس و زبانشناس.البته آنچه گفتيم به معنى اين نيست كه ابوريحان به طور كلى از ذكر خواص داروها اجتناب مىكند بلكه شيوه وى غالباً اينگونه است و الاّ در بسيارى از موارد به بعضى از منافع ادويه نيز اشاره مىكند. شاهد اين مدعا مطالبى است كه مؤلف در اباغلس <ref>الصيدنه، ص19-20</ref>، ارطميسا <ref>همان، ص38</ref>، اروسا<ref>همان، ص39</ref>، اربيان <ref>همان، ص39-40</ref>، اسنان الذئب <ref>همان، ص47</ref>، اصابع اللصوص <ref>همان، ص59</ref>، اقاقاليس <ref>همان، ص68</ref> آورده است. | ابنسينا در قسمت ادويه مفرده قانون مانند يك پزشک و داروشناس بحث مىكند و ابوريحان همچون يك عالم طبيعى گياهشناس و جانورشناس و كانىشناس و زبانشناس.البته آنچه گفتيم به معنى اين نيست كه ابوريحان به طور كلى از ذكر خواص داروها اجتناب مىكند بلكه شيوه وى غالباً ً اينگونه است و الاّ در بسيارى از موارد به بعضى از منافع ادويه نيز اشاره مىكند. شاهد اين مدعا مطالبى است كه مؤلف در اباغلس<ref>الصيدنه، ص19-20</ref>، ارطميسا<ref>همان، ص38</ref>، اروسا<ref>همان، ص39</ref>، اربيان<ref>همان، ص39-40</ref>، اسنان الذئب<ref>همان، ص47</ref>، اصابع اللصوص<ref>همان، ص59</ref>، اقاقاليس<ref>همان، ص68</ref> آورده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
مؤلف در مقدمه كتاب به ارزش مبحث دواشناسى و جايگاه علم آن در پزشکى مىپردازد و از سابقه تاريخى آن در ميان يونانيان و نصرانيان سخن مىگويد و گويا بر آن است با اين مقدمه انگيزه خود را از نگارش اين كتاب بيان كند. | مؤلف در مقدمه كتاب به ارزش مبحث دواشناسى و جايگاه علم آن در پزشکى مىپردازد و از سابقه تاريخى آن در ميان يونانيان و نصرانيان سخن مىگويد و گويا بر آن است با اين مقدمه انگيزه خود را از نگارش اين كتاب بيان كند. | ||
ابوريحان در تأليف اين اثر از كتابهاى فراوان داورسازى كه در زمان او در مشرق | ابوريحان در تأليف اين اثر از كتابهاى فراوان داورسازى كه در زمان او در مشرق ایران موجود بوده استفاده كرده است. اين منابع شامل كتابهاى اطباى يونانى و سريانى (از روى ترجمههاى عربى) و اطباى جهان اسلام و نيز بعضى كتب هندى بوده است. البته شالوده اين اثر دو كتاب صيدنه و ابدال [[رازی، محمد بن زکریا|محمد بن زكرياى رازى]] بوده است كه ابوريحان تحقيقات خود را به آنها اضافه نموده است. وى دراينباره مىگويد: «من كتاب [[رازی، محمد بن زکریا|ابوبكر رازى]] را در صيدنه و ابدال مطالعه نمودم، ولى از آنجا كه آن را كافى ندانستم بعضى از آنچه را در صيدنه و ابدال جمعآورى نموده بودم بر اين اثر افزودم تا تذكره و يادداشتى باشد براى مراجعه و يادآورى مطالب كه هم براى من سودمند باشد و هم براى آنان كه به اين موضوع علاقهمندند.».<ref>الصيدنه، ص18</ref> | ||
[[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوريحان بيرونى]] دانشمندى است كه به تحقيق و تتبع شهرت يافته است و آثار او مملوّ از تحقيقات شخصى و تتبعات در اقوال و كتب پيشينيان است. كتاب صيدنه نيز آكنده از اين خصوصيات است. | [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوريحان بيرونى]] دانشمندى است كه به تحقيق و تتبع شهرت يافته است و آثار او مملوّ از تحقيقات شخصى و تتبعات در اقوال و كتب پيشينيان است. كتاب صيدنه نيز آكنده از اين خصوصيات است. | ||
خط ۴۷: | خط ۴۹: | ||
==وضعيت كتاب== | ==وضعيت كتاب== | ||
اين اثر به همت آقاى [[زریاب خویی، عباس|دكتر عباس زرياب]] و بر اساس چندين نسخه خطى و نيز ترجمه | اين اثر به همت آقاى [[زریاب خویی، عباس|دكتر عباس زرياب]] و بر اساس چندين نسخه خطى و نيز ترجمه فارسی كتاب الصيدنه تحقيق و تصحيح شده و منتشر شده است. | ||
[[زریاب خویی، عباس|دكتر عباس زرياب]] در مقدمه نسبتاً مفصلى كه نگاشته است به بحث پيرامون صيدنه، نسخ آن و شيوه تصحيح آن پرداخته است. | [[زریاب خویی، عباس|دكتر عباس زرياب]] در مقدمه نسبتاً مفصلى كه نگاشته است به بحث پيرامون صيدنه، نسخ آن و شيوه تصحيح آن پرداخته است. | ||
خط ۵۳: | خط ۵۵: | ||
مصحح در انتهاى اين كتاب نيز فهرست نام گياهان و جانوران، كانىها (معدنيات)، كتابها، اشخاص، اماكن، اقوام، نام علمى گياهان و جانوران و كانىها و فهرست لغات يونانى تدوين و تنظيم كرده است. | مصحح در انتهاى اين كتاب نيز فهرست نام گياهان و جانوران، كانىها (معدنيات)، كتابها، اشخاص، اماكن، اقوام، نام علمى گياهان و جانوران و كانىها و فهرست لغات يونانى تدوين و تنظيم كرده است. | ||
پاورقىهاى مفصل اين اثر به تحريف و | پاورقىهاى مفصل اين اثر به تحريف و تصحيفهایى كه در متن روى داده و نيز شرح و توضيح عباراتى از متن اختصاص دارد. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب | مقدمه و متن كتاب | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
ویرایش