السر المصون ذيل علی كشف الظنون: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين'
جز (جایگزینی متن - ':گ' به ': گ')
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين')
خط ۶۵: خط ۶۵:


#آتشكده آزر [كذا!]: مؤلف، تذكره آتشكده را احتمالا از روى چاپ دكتر سادات ناصرى معرفى كرده است و ظاهرا متن اصلى را نديده است؛ چون «آزر» را با «زا» ضبط كرده است. جمله اول كتاب را هم اين‌گونه آورده: «در طواف حرم ديدم دى مغيجه مكيفت كه درست آن اين‌طور است: در طواف حرم ديدم مغبچه‌اى مى‌گفت».<ref>همان</ref>
#آتشكده آزر [كذا!]: مؤلف، تذكره آتشكده را احتمالا از روى چاپ دكتر سادات ناصرى معرفى كرده است و ظاهرا متن اصلى را نديده است؛ چون «آزر» را با «زا» ضبط كرده است. جمله اول كتاب را هم اين‌گونه آورده: «در طواف حرم ديدم دى مغيجه مكيفت كه درست آن اين‌طور است: در طواف حرم ديدم مغبچه‌اى مى‌گفت».<ref>همان</ref>
#اثر بهايى: مؤلف، اين اثر را از مولى الفاضل بهاء الدين محمد الشهير به دايه‌زاده دانسته است و ترتيب آن را كه در پنج بخش است، معرفى كرده است. اين متن به فارسى است، چون عبارت اول آن اين‌طور ذكر شده: «حمد و سپاس بى‌قياس جناب جهان‌آفرين» و ظاهرا نام كتاب هم «اثر بهايى» نبايد باشد.<ref>همان</ref>
#اثر بهايى: مؤلف، اين اثر را از مولى الفاضل بهاءالدين محمد الشهير به دايه‌زاده دانسته است و ترتيب آن را كه در پنج بخش است، معرفى كرده است. اين متن به فارسى است، چون عبارت اول آن اين‌طور ذكر شده: «حمد و سپاس بى‌قياس جناب جهان‌آفرين» و ظاهرا نام كتاب هم «اثر بهايى» نبايد باشد.<ref>همان</ref>
#الاختيارات: در «سر المصون» اين كتاب، شرح آيات و احاديث و ابيات مشكل مثنوى معرفى شده است و آن را به زبان تركى دانسته است كه از عبارات آغاز اين كتاب به نظر مى‌رسد متن آن به زبان فارسى باشد: «حمد و سپاس بى‌قياس هر آن خالق ارض و سماء و ناس».<ref>همان</ref>
#الاختيارات: در «سر المصون» اين كتاب، شرح آيات و احاديث و ابيات مشكل مثنوى معرفى شده است و آن را به زبان تركى دانسته است كه از عبارات آغاز اين كتاب به نظر مى‌رسد متن آن به زبان فارسى باشد: «حمد و سپاس بى‌قياس هر آن خالق ارض و سماء و ناس».<ref>همان</ref>
#اخلاق محسنى باللغة الفارسیة: نام كتاب «اخلاق محسنى» است و عبارت باللغة الفارسیة، افزوده مؤلّف «سر المصون» است. همچنين در همين صفحه، مؤلف از ترجمه تركى اين كتاب به نام اخلاق احمدى كه المولى احمد ثائب افندى در قرن 12 قمرى انجام داده خبر داده است.<ref>همان</ref>
#اخلاق محسنى باللغة الفارسیة: نام كتاب «اخلاق محسنى» است و عبارت باللغة الفارسیة، افزوده مؤلّف «سر المصون» است. همچنين در همين صفحه، مؤلف از ترجمه تركى اين كتاب به نام اخلاق احمدى كه المولى احمد ثائب افندى در قرن 12 قمرى انجام داده خبر داده است.<ref>همان</ref>
#[[اخلاق ناصری]] باللغة الفارسیة كه در «كشف الظنون» هم معرفى شده است.<ref>همان، ص311</ref>
#[[اخلاق ناصری]] باللغة الفارسیة كه در «كشف الظنون» هم معرفى شده است.<ref>همان، ص311</ref>
#آداب المريدين: در «سر المصون»، اين كتاب را تأليف السّهرندى دانسته و مصحح در پانويس، نام كامل مؤلّف را احمد بن عبدالاحد بن زين‌العابدين السّهرندى ذكر كرده است و سهرند را شهرى در هند دانسته است.<ref>همان</ref>
#آداب المريدين: در «سر المصون»، اين كتاب را تأليف السّهرندى دانسته و مصحح در پانويس، نام كامل مؤلّف را احمد بن عبدالاحد بن زين‌العابدين السّهرندى ذكر كرده است و سهرند را شهرى در هند دانسته است.<ref>همان</ref>
#: گفتنى است كه در بين مؤلفان هندى، چنين نامى و چنان كتابى معرفى نشده است و احتمالا مقصود مؤلف «سر المصون»، «آداب المريدين» تأليف ضياء الدين ابونجيب السهروردى است. هرچند پيش از سهروردى، ابوالقاسم حسين بن جعفر بن محمد الواعظ معروف به الوزن (از صوفيان قرن چهارم) و نيز ابومحمد محيى‌الدين عبدالقادر بن موسى جيلانى و پس از سهروردى شيخ نجم‌الدين كبرى و كمال‌الدين حسين خوارزمى (مقتول 835ق)، كتاب‌هايى با عنوان «آداب المريدين» در موضوع تصوف، تأليف كرده‌اند، ولى «آداب المريدين» سهروردى، نه‌تنها از امهات تصنيفات اوست، بلكه در ميان آثار صوفيه نيز ارزنده‌ترين و دقيق‌ترين آثار اوليه ارباب طريق بشمار مى‌آمده است؛ به‌طورى كه نه‌تنها مبناى كار شهاب‌الدينسهروردى در تأليف «عوارف المعارف» همين كتاب بوده، بلكه بارها به زبان فارسى ترجمه و شرح شده است. در «[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]» و «كشف الظنون» آداب المريدين سهروردى معرفى شده و نامى از سهرندى نيست.<ref>همان</ref>
#: گفتنى است كه در بين مؤلفان هندى، چنين نامى و چنان كتابى معرفى نشده است و احتمالا مقصود مؤلف «سر المصون»، «آداب المريدين» تأليف ضياءالدين ابونجيب السهروردى است. هرچند پيش از سهروردى، ابوالقاسم حسين بن جعفر بن محمد الواعظ معروف به الوزن (از صوفيان قرن چهارم) و نيز ابومحمد محيى‌الدين عبدالقادر بن موسى جيلانى و پس از سهروردى شيخ نجم‌الدين كبرى و كمال‌الدين حسين خوارزمى (مقتول 835ق)، كتاب‌هايى با عنوان «آداب المريدين» در موضوع تصوف، تأليف كرده‌اند، ولى «آداب المريدين» سهروردى، نه‌تنها از امهات تصنيفات اوست، بلكه در ميان آثار صوفيه نيز ارزنده‌ترين و دقيق‌ترين آثار اوليه ارباب طريق بشمار مى‌آمده است؛ به‌طورى كه نه‌تنها مبناى كار شهاب‌الدينسهروردى در تأليف «عوارف المعارف» همين كتاب بوده، بلكه بارها به زبان فارسى ترجمه و شرح شده است. در «[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]» و «كشف الظنون» آداب المريدين سهروردى معرفى شده و نامى از سهرندى نيست.<ref>همان</ref>
#أذكار الأذكياء: در «سر المصون»، اين كتاب به زبان فارسى دانسته شده و مؤلّف آن را نام نبرده است. موضوع كتاب، مناقب مشايخ طريقت، ذكر شده است.
#أذكار الأذكياء: در «سر المصون»، اين كتاب به زبان فارسى دانسته شده و مؤلّف آن را نام نبرده است. موضوع كتاب، مناقب مشايخ طريقت، ذكر شده است.
#الأربعين: از تأليفات [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] است كه مؤلّف «سر المصون» درباره سال وفات مؤلف و معرفى كتاب و مؤلف آن چيزى ننوشته است. اربعين يا چهل حديث، نام دسته‌اى از كتاب‌هاست كه مؤلفان آنها به جمع‌آورى و شرح 40 حديث از حضرت رسول(ص) پرداخته‌اند و از اين مؤلفان، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] (وفات 953ق) شهرت فراوان دارد و كتاب اربعين او در ايران چاپ شده است و اصل كتاب كه به عربى است يكى از بهترين كتب اربعينات علماى شيعه است.<ref>همان</ref>
#الأربعين: از تأليفات [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] است كه مؤلّف «سر المصون» درباره سال وفات مؤلف و معرفى كتاب و مؤلف آن چيزى ننوشته است. اربعين يا چهل حديث، نام دسته‌اى از كتاب‌هاست كه مؤلفان آنها به جمع‌آورى و شرح 40 حديث از حضرت رسول(ص) پرداخته‌اند و از اين مؤلفان، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] (وفات 953ق) شهرت فراوان دارد و كتاب اربعين او در ايران چاپ شده است و اصل كتاب كه به عربى است يكى از بهترين كتب اربعينات علماى شيعه است.<ref>همان</ref>
#ارشاد مبتديان در لغت عثمانيان، تأليف عثمان نورى و محمد طالب و ابراهيم ممتاز معلمان مصرى در قرن 13هجرى. از عبارات ابتداى كتاب برمى‌آيد كه اين كتاب، در آموزش زبان فارسى به عثمانيان بوده است: «بعد از شكر و سپاس خالق هر دو جهان»؛ درحالى‌كه مصحح «سر المصون» (شيخ سليم يوسف)، آن را تركى پنداشته است.<ref>همان، ص312</ref>
#ارشاد مبتديان در لغت عثمانيان، تأليف عثمان نورى و محمد طالب و ابراهيم ممتاز معلمان مصرى در قرن 13هجرى. از عبارات ابتداى كتاب برمى‌آيد كه اين كتاب، در آموزش زبان فارسى به عثمانيان بوده است: «بعد از شكر و سپاس خالق هر دو جهان»؛ درحالى‌كه مصحح «سر المصون» (شيخ سليم يوسف)، آن را تركى پنداشته است.<ref>همان، ص312</ref>
#إرشاد المريد إلى المراد: اين كتاب، ترجمه «مرصاد العباد» نجم‌الدين رازى است كه در «سر المصون»، مولد وى خوارزم دانسته شده كه صحيح آن است كه در رى متولد شده و به شهرها و سرزمين‌هايى از جمله خوارزم سفر كرده است.<ref>همان</ref>
#إرشاد المريد إلى المراد: اين كتاب، ترجمه «مرصاد العباد» نجم‌الدين رازى است كه در «سر المصون»، مولد وى خوارزم دانسته شده كه صحيح آن است كه در رى متولد شده و به شهرها و سرزمين‌هايى از جمله خوارزم سفر كرده است.<ref>همان</ref>
#[[أساس الاقتباس]]: در «سر المصون» و نيز «[[الأعلام]]» تأليف خير الدين [[زرکلی، خیرالدین|زركلى]] كتاب مذكور از شخصى به اسم اختيار الدين بن غياث‌ الدين حسينى (وفات 928ق)، از ادباى هرات و در موضوع منطق معرفى شده است. در «كشف الظنون»، كتاب مذكور از اختيار الدين حسينى دانسته شده و موضوع آن امثال و حكم و اقتباسات لطيفه ذكر شده است. گويا در «سر المصون» اين كتاب با تأليف مشهور خواجه نصير كه به همين نام و در موضوع منطق است، خلط شده باشد.<ref>همان</ref>
#[[أساس الاقتباس]]: در «سر المصون» و نيز «[[الأعلام]]» تأليف خيرالدين [[زرکلی، خیرالدین|زركلى]] كتاب مذكور از شخصى به اسم اختيارالدين بن غياث‌الدين حسينى (وفات 928ق)، از ادباى هرات و در موضوع منطق معرفى شده است. در «كشف الظنون»، كتاب مذكور از اختيارالدين حسينى دانسته شده و موضوع آن امثال و حكم و اقتباسات لطيفه ذكر شده است. گويا در «سر المصون» اين كتاب با تأليف مشهور خواجه نصير كه به همين نام و در موضوع منطق است، خلط شده باشد.<ref>همان</ref>
#أسرار الشهادة في أخبار شهداء كربلا، تأليف عباس‌على افندى و به زبان فارسى معرفى شده است، كه ظاهرا فارسى بودن اين متن نسبت درستى نيست. همچنين در ميان كتبى كه به «أسرار الشهادة» نا[[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]] ارند، كتابى به سيد كاظم رشتى (وفات 1259ق) منتسب است كه در بيان اسرار واقعه كربلا نگارش يافته است.<ref>همان</ref>
#أسرار الشهادة في أخبار شهداء كربلا، تأليف عباس‌على افندى و به زبان فارسى معرفى شده است، كه ظاهرا فارسى بودن اين متن نسبت درستى نيست. همچنين در ميان كتبى كه به «أسرار الشهادة» نا[[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]] ارند، كتابى به سيد كاظم رشتى (وفات 1259ق) منتسب است كه در بيان اسرار واقعه كربلا نگارش يافته است.<ref>همان</ref>
#امدنامه في تصريف الأفعال الفارسیة باللغة الفارسیة: تأليف حيات‌على افندى، كتابى است در آموزش صرف افعال فارسى به ترك‌زبانان كه مؤلف آن شناسانده نشده است.
#امدنامه في تصريف الأفعال الفارسیة باللغة الفارسیة: تأليف حيات‌على افندى، كتابى است در آموزش صرف افعال فارسى به ترك‌زبانان كه مؤلف آن شناسانده نشده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش