۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نام ها' به 'نامها') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
(لینک درون متنی) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR10993J1.jpg|بندانگشتی|الرعایة لحقوق الله]] | [[پرونده:NUR10993J1.jpg|بندانگشتی|الرعایة لحقوق الله]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |الرعایة لحقوق الله | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر کتاب | |نامهای دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" | | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[بر، عبدالرحمن عبدالحمید]] (محقق) | ||
[[حارث محاسبی، حارث بن اسد]] (نويسنده) | [[حارث محاسبی، حارث بن اسد]] (نويسنده) | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" |عربی | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |BP 247/25 /ح2ر7 | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" |اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |دار اليقين | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" |منصوره - مصر | ||
|- | |- | ||
|سال نشر | |سال نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishYear" | 1420 هـ.ق یا 1999 م | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE10993AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
خط ۴۵: | خط ۴۲: | ||
هدف نويسنده از تأليف اين كتاب، نشان دادن طريقه درست زندگى دينى و محاسبه نفس است. وى در اين اثر، نفس را مايه غرور دانسته و محاسبه و مراقبت از اصول نفس را باعث نجات.<ref>آشنايى با تنى چند از صوفيه ايران</ref> | هدف نويسنده از تأليف اين كتاب، نشان دادن طريقه درست زندگى دينى و محاسبه نفس است. وى در اين اثر، نفس را مايه غرور دانسته و محاسبه و مراقبت از اصول نفس را باعث نجات.<ref>آشنايى با تنى چند از صوفيه ايران</ref> | ||
اثر حاضر، مهمترين و مشهورترين اثر محاسبى بوده و تقريبا اكثر نويسندگان پس از او كه كتابى درباره صوفيه نوشتهاند، از او و اثرش نام بردهاند، به همين خاطر، اين اثر، مورد توجه ويژه علماى قديم و جديد واقع شده است؛ اين مطلب، نشان از اهميت و جايگاه ويژه اين كتاب دارد.<ref>مقدمه محقق، ص 4</ref> | اثر حاضر، مهمترين و مشهورترين اثر [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبى]] بوده و تقريبا اكثر نويسندگان پس از او كه كتابى درباره صوفيه نوشتهاند، از او و اثرش نام بردهاند، به همين خاطر، اين اثر، مورد توجه ويژه علماى قديم و جديد واقع شده است؛ اين مطلب، نشان از اهميت و جايگاه ويژه اين كتاب دارد.<ref>مقدمه محقق، ص 4</ref> | ||
درباره اين اثر گفتهاند كه اگر از محاسبى فقط همين كتاب برجا مىماند، براى دلالت بر عظمت وى بس بود، زيرا پارهاى ديگر از آثار وى، همچون «التوهم»، «الزهد» و | درباره اين اثر گفتهاند كه اگر از [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبى]] فقط همين كتاب برجا مىماند، براى دلالت بر عظمت وى بس بود، زيرا پارهاى ديگر از آثار وى، همچون «التوهم»، «الزهد» و «[[المكاسب و بدء من أناب إلى الله]]»، با آن پيوند استوارى دارد و محتويات دو كتاب ديگرش، «[[المسائل في أعمال القلوب و الجوارح|المسائل في أعمال القلوب]]» و «آداب النفوس»، را نيز با تفصيلى منظمتر و بيانى كاملتر در آن مىتوان يافت.<ref>حداد عادل، غلامعلى و همكاران، 1377، ص 352</ref> | ||
بروكلمان اين كتاب را زيباترين اثرى دانسته است كه مسلمانان درباره حيات باطنى انسان نوشتهاند.<ref>همان</ref> | [[بروکلمان، کارل|بروكلمان]] اين كتاب را زيباترين اثرى دانسته است كه مسلمانان درباره حيات باطنى انسان نوشتهاند.<ref>همان</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
خط ۶۱: | خط ۵۸: | ||
در مقدمه محقق، ضمن اشاره به زندگىنامه | در مقدمه محقق، ضمن اشاره به زندگىنامه [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبى]]، مذهب وى در تعبدو جايگاه او در ميان محدثين، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.<ref>مقدمه محقق، ص 3 تا 36</ref> | ||
اولين باب، در مورد معرفت تقوى و ماهيت آن مىباشد. به نظر نويسنده، شرك بالاترين گناهان مىباشد؛ زيرا به اعتقاد او، تقوى عبارت است از دورى از شرك و گناهان پايينتر از آن و هر چيزى كه خداوند از آن نهى فرموده و موجب تضييع واجبى مىگردد كه خداوند آن را واجب گردانيده است.<ref>متن كتاب، ص 51</ref> | اولين باب، در مورد معرفت تقوى و ماهيت آن مىباشد. به نظر نويسنده، شرك بالاترين گناهان مىباشد؛ زيرا به اعتقاد او، تقوى عبارت است از دورى از شرك و گناهان پايينتر از آن و هر چيزى كه خداوند از آن نهى فرموده و موجب تضييع واجبى مىگردد كه خداوند آن را واجب گردانيده است.<ref>متن كتاب، ص 51</ref> | ||
خط ۹۱: | خط ۸۸: | ||
از جمله ويژگىهاى كتاب حاضر آن است كه جوهره آرائى را كه در كتاب ديگر نويسنده آمده، با تأكيد بيشتر بر تحديد و ترتيب معانى، در اثر حاضر مىتوان ملاحظه كرد. به كوتاه سخن، جايگاهى را كه نويسنده در دانشهاى دينى، علم اخلاق، شناخت دقايق روح انسانى، كشف اسرار آن و درمان آن داشته است، تنها با مطالعه اين كتاب مىتوان دريافت.<ref>حداد عادل، غلامعلى و همكاران، 1377، ص 352</ref> | از جمله ويژگىهاى كتاب حاضر آن است كه جوهره آرائى را كه در كتاب ديگر نويسنده آمده، با تأكيد بيشتر بر تحديد و ترتيب معانى، در اثر حاضر مىتوان ملاحظه كرد. به كوتاه سخن، جايگاهى را كه نويسنده در دانشهاى دينى، علم اخلاق، شناخت دقايق روح انسانى، كشف اسرار آن و درمان آن داشته است، تنها با مطالعه اين كتاب مىتوان دريافت.<ref>حداد عادل، غلامعلى و همكاران، 1377، ص 352</ref> | ||
هدف محاسبى از تأليف اين كتاب، روشن نمودن اين نكته بوده است كه انسان براى پيروى از اراده خدا و اجراى آن، چه بايد بكند. بيشترين اهتمام در اين كتاب، شناخت نهفتهها و اسرار قلبهاست و با اينكه پس از | هدف [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبى]] از تأليف اين كتاب، روشن نمودن اين نكته بوده است كه انسان براى پيروى از اراده خدا و اجراى آن، چه بايد بكند. بيشترين اهتمام در اين كتاب، شناخت نهفتهها و اسرار قلبهاست و با اينكه پس از [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبى]]، بزرگانى همچون [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] در «[[إحياء علوم الدين|إحياء العلوم]]» و [[ابوطالب مکی، محمد بن علی|ابوطالب مكى]] در «[[قوت القلوب في معاملة المحبوب و وصف طريق المريد إلی مقام التوحيد|قوت القلوب]]» نيز به اين موضوع پرداختهاند، اما - چنانكه ماسينيون تصريح كرده است - هيچيك در شناخت تسلسل احوال نفس و تحليلهاى نفسى و در شيوه علم النفس تجربى، به [[حارث محاسبی، حارث بن اسد|محاسبى]] نرسيدهاند.<ref>همان</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
خط ۹۸: | خط ۹۵: | ||
اين كتاب را نخستين بار مارگارت اسميت در 1319ش / 1940م، در لندن منتشر كرد كه در 1345ش / 1966م نيز چاپ افست شد. در 1326ش / 1947م، چاپ ديگرى از آن انجام گرفت. بار ديگر نيز با مقدمه عبدالحليم محمود در قاهره به چاپ رسيد. در 1349ش / 1970م هم، با تحقيق عبدالقادر احمد عطا و مقدمه عبدالحليم محمود، دوباره در قاهره چاپ شد. چاپ ديگرى از آن با مقدمه عبدالقادر احمد عطا در بيروت انجام گرفته كه مشتمل است بر حواشى و فهرستى از احاديث كتاب.<ref>حداد عادل، غلامعلى و همكاران، 1377، ص 352</ref> | اين كتاب را نخستين بار مارگارت اسميت در 1319ش / 1940م، در لندن منتشر كرد كه در 1345ش / 1966م نيز چاپ افست شد. در 1326ش / 1947م، چاپ ديگرى از آن انجام گرفت. بار ديگر نيز با مقدمه عبدالحليم محمود در قاهره به چاپ رسيد. در 1349ش / 1970م هم، با تحقيق عبدالقادر احمد عطا و مقدمه عبدالحليم محمود، دوباره در قاهره چاپ شد. چاپ ديگرى از آن با مقدمه عبدالقادر احمد عطا در بيروت انجام گرفته كه مشتمل است بر حواشى و فهرستى از احاديث كتاب.<ref>حداد عادل، غلامعلى و همكاران، 1377، ص 352</ref> | ||
تحقيق نسخه مورد بحث مقاله حاضر، توسط دكتر عبدالرحمن عبدالحميد البر صورت گرفته است. | تحقيق نسخه مورد بحث مقاله حاضر، توسط [[بر، عبدالرحمن عبدالحمید|دكتر عبدالرحمن عبدالحميد البر]] صورت گرفته است. | ||
از جمله اقداماتى كه محقق در تصحيح كتاب انجام داده است، عبارتند از: | از جمله اقداماتى كه محقق در تصحيح كتاب انجام داده است، عبارتند از: | ||
# تخريج احاديث مرفوعه و بعضى از آثار موقوفه از صحابه و تابعين از مصادر معتبر حديثى، همراه با تعيين روايات ضعيف. | |||
# شرح برخى از الفاظ غريب و نامأنوس از كتب لغت و توضيح بعضى از عباراتى كه به نظرش غامض و پيچيده بوده و نياز به توضيح داشته است و همچنين تعليقات سودمندى كه در فهم مطالب و عبارات، كمك بسزايى مىكند. | |||
# تهيه فهرست براى احاديث و روايات.<ref>همان، ص 5</ref> | |||
فهرست مطالب، روايات و مراجع تحقيق، در انتهاى كتاب آمده است. | فهرست مطالب، روايات و مراجع تحقيق، در انتهاى كتاب آمده است. | ||
خط ۱۱۵: | خط ۱۰۸: | ||
<references /> | <references /> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
# مقدمه و متن كتاب. | |||
# لاشىء، حسين، «تحقيق تطبيقى در مصطلحات عرفانى» (28 صفحه)، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله مقالات و بررسىها، بهار 1369، شماره 49 و 50 (از صفحه 141 تا 168). | |||
# حداد عادل، غلامعلى و همكاران (1377)، دانشنامه جهان اسلام (چاپ اول)، تهران: بنياد دايرةالمعارف اسلامى، ج 12، ص 348 تا 356، اكبر ثبوت. | |||
# «آشنايى با تنى چند از صوفيه ايران»، پايگاه اطلاعرسانى حوزه، تاريخ درج: 1385/5/4. | |||
== وابستهها == | |||
[[المسائل في أعمال القلوب و الجوارح]] | |||
== پیوندها == | == پیوندها == | ||
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/7024 مطالعه کتاب الرعایة لحقوق الله در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/7024 مطالعه کتاب الرعایة لحقوق الله در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] |
ویرایش