الرسائل التسع: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۱: خط ۴۱:




جعفر بن حسن بن يحيى بن حسن بن سعيد هذلى حلى، ابوالقاسم نجم الدين، معروف به [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] و محقق اول
'''الرسائل التسع''' جعفر بن حسن بن يحيى بن حسن بن سعيد هذلى حلى، ابوالقاسم نجم الدين، معروف به [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] و محقق اول


كتابى كه در برابر شماست حاوى نه رساله فقهى است كه توسط [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] نگاشته شده و در كتابى به نام الرسائل التسع گرد آمده و به چاپ رسيده است.
كتابى كه در برابر شماست حاوى نه رساله فقهى است كه توسط [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] نگاشته شده و در كتابى به نام الرسائل التسع گرد آمده و به چاپ رسيده است.
خط ۴۷: خط ۴۷:
اين رساله‌ها عبارتند از:
اين رساله‌ها عبارتند از:


1- المسائل العزّية، پاسخ 9 مسئله، و المسائل التسع نيز ناميده مى‌شود
#المسائل العزّية، پاسخ 9 مسئله، و المسائل التسع نيز ناميده مى‌شود
 
#المسائل العزّية الثانية، پاسخ 7 مسئله
2- المسائل العزّية الثانية، پاسخ 7 مسئله
#المسائل المصريّة، پاسخ 5 مسئله
 
#المسائل البغداديّة، پاسخ 42 مسئله
3- المسائل المصريّة، پاسخ 5 مسئله
#المسائل الخمسة عشر
 
#المسائل الكمالية، پاسخ ده مسئله
4- المسائل البغداديّة، پاسخ 42 مسئله
#المسائل الطبريّة، پاسخ 22 مسئله، و المسائل الخواريات نيز ناميده مى‌شود
 
#رسالة تياسر القبلة
5- المسائل الخمسة عشر
#المقصود من الجمل و العقود، خلاصه كتاب جمل و عقود [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] ره
 
6- المسائل الكمالية، پاسخ ده مسئله
 
7- المسائل الطبريّة، پاسخ 22 مسئله، و المسائل الخواريات نيز ناميده مى‌شود
 
8- رسالة تياسر القبلة
 
9- المقصود من الجمل و العقود، خلاصه كتاب جمل و عقود [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] ره


==نسخه‌هاى كتاب==
==نسخه‌هاى كتاب==




1- كتاب المسائل العزّية داراى هشت نسخه خطى در كتابخانه‌هاى: ملك در تهران، مجلس شوراى اسلامى در تهران، دانشگاه تهران، مرعشى نجفى در قم، مدرسه بروجردى در نجف و مدينه العلم در قم مى‌باشد. قديميترين نسخه، نسخه كتابخانه ملك است كه مربوط به سال 674 مى‌باشد.
#كتاب المسائل العزّية داراى هشت نسخه خطى در كتابخانه‌هاى: ملك در تهران، مجلس شوراى اسلامى در تهران، دانشگاه تهران، مرعشى نجفى در قم، مدرسه بروجردى در نجف و مدينه العلم در قم مى‌باشد. قديميترين نسخه، نسخه كتابخانه ملك است كه مربوط به سال 674 مى‌باشد.
 
#كتاب المسائل العزّية الثانية داراى يك نسخه در كتابخانه آستان قدس رضوى است كه مربوط به قرن هشتم مى‌باشد.
2- كتاب المسائل العزّية الثانية داراى يك نسخه در كتابخانه آستان قدس رضوى است كه مربوط به قرن هشتم مى‌باشد.
#كتاب المسائل المصريّة داراى هشت نسخه در كتابخانه‌هاى: مرعشى نجفى، آستان قدس رضوى، دانشگاه تهران، مجلس شوراى اسلامى، مسجد اعظم در قم و سيد محمد على روضاتى در اصفهان مى‌باشد. قديميترين نسخه، نسخه‌اى ناقص كه مربوط به قرن هشتم است و نسخه‌اى كامل كه در سال 987 نوشته شده است.
 
#كتاب المسائل البغداديّة داراى شش نسخه در كتابخانه‌هاى: آستان قدس رضوى، مجلس شوراى اسلامى، دانشگاه طهران و كتابخانه آقاى روضاتى است. قديميترين نسخه، نسخه‌اى است كه در سال 987 نوشته شده است.
3- كتاب المسائل المصريّة داراى هشت نسخه در كتابخانه‌هاى: مرعشى نجفى، آستان قدس رضوى، دانشگاه تهران، مجلس شوراى اسلامى، مسجد اعظم در قم و سيد محمد على روضاتى در اصفهان مى‌باشد. قديميترين نسخه، نسخه‌اى ناقص كه مربوط به قرن هشتم است و نسخه‌اى كامل كه در سال 987 نوشته شده است.
#از كتاب المسائل الخمسة عشر يك نسخه ناقص در كتابخانه آستان قدس رضوى موجود است كه مربوط به قرن هشتم مى‌باشد.
 
#كتاب المسائل الكمالية داراى دو نسخه در كتابخانه ملك و آستان قدس رضوى است كه هر دو مربوط به قرن يازدهم مى‌باشند.
4- كتاب المسائل البغداديّة داراى شش نسخه در كتابخانه‌هاى: آستان قدس رضوى، مجلس شوراى اسلامى، دانشگاه طهران و كتابخانه آقاى روضاتى است. قديميترين نسخه، نسخه‌اى است كه در سال 987 نوشته شده است.
#كتاب المسائل الطبريّة داراى شش نسخه در: دانشگاه تهران، آستان قدس رضوى، كتابخانه ملى تهران و كتابخانه جستر بيتى در ايرلند مى‌باشد. قديميترين نسخه، نسخه ايرلند است كه مربوط به قرن هفتم يا هشتم مى‌باشد.
 
#از رساله تياسر القبلة نسخه‌هاى فراوانى وجود دارد.
5- از كتاب المسائل الخمسة عشر يك نسخه ناقص در كتابخانه آستان قدس رضوى موجود است كه مربوط به قرن هشتم مى‌باشد.
#كتاب المقصود من الجمل و العقود داراى دو نسخه است كه يكى در آستان قدس رضوى و در قرن هشتم نوشته شده و ديگرى در كتابخانه روضاتى در اصفهان است و در عصر حاضر نگاشته شده است.
 
6- كتاب المسائل الكمالية داراى دو نسخه در كتابخانه ملك و آستان قدس رضوى است كه هر دو مربوط به قرن يازدهم مى‌باشند.
 
7- كتاب المسائل الطبريّة داراى شش نسخه در: دانشگاه تهران، آستان قدس رضوى، كتابخانه ملى تهران و كتابخانه جستر بيتى در ايرلند مى‌باشد. قديميترين نسخه، نسخه ايرلند است كه مربوط به قرن هفتم يا هشتم مى‌باشد.
 
8- از رساله تياسر القبلة نسخه‌هاى فراوانى وجود دارد.
 
9- كتاب المقصود من الجمل و العقود داراى دو نسخه است كه يكى در آستان قدس رضوى و در قرن هشتم نوشته شده و ديگرى در كتابخانه روضاتى در اصفهان است و در عصر حاضر نگاشته شده است.
 
-----------------------------------
 




خط ۱۳۰: خط ۱۱۱:
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به 4 نسخه اشاره نموده است كه عبارتند از:
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به 4 نسخه اشاره نموده است كه عبارتند از:


1 - نسخۀ سيد جعفر بن باقر بن على بحر العلوم، صاحب البرهان.
#نسخۀ سيد جعفر بن باقر بن على بحر العلوم، صاحب البرهان.
 
#نسخۀ متعلّق به كتابخانۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلاء.
2 - نسخۀ متعلّق به كتابخانۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلاء.
#نسخه‌اى به خط شيخ سليمان بن بحرانى كه در سال 995 ق در نجف اشرف نوشته شده و متعلّق به ميرزا عبدالله تفريشى تهرانى خطاط بوده است.
 
#نسخه‌اى كه متعلّق به ميرزا نصر الله بن هداية الله مشهور به مجتهد قزوينى شهيدى است و همراه با رسالۀ مصريه و رسالۀ بغداديه بوده است.
3 - نسخه‌اى به خط شيخ سليمان بن بحرانى كه در سال 995 ق در نجف اشرف نوشته شده و متعلّق به ميرزا عبدالله تفريشى تهرانى خطاط بوده است.
 
4 - نسخه‌اى كه متعلّق به ميرزا نصر الله بن هداية الله مشهور به مجتهد قزوينى شهيدى است و همراه با رسالۀ مصريه و رسالۀ بغداديه بوده است.


==نسخه‌هاى معتبر==
==نسخه‌هاى معتبر==
خط ۱۵۰: خط ۱۲۸:
اگر چه نسخۀ اصلى كتاب مسائل الغريّة شامل 10 مسأله بوده است اما اين كتاب فقط 9 مسأله را در بر دارد كه عبارتند از:
اگر چه نسخۀ اصلى كتاب مسائل الغريّة شامل 10 مسأله بوده است اما اين كتاب فقط 9 مسأله را در بر دارد كه عبارتند از:


1 - اگر دو آب قليل نجس بر روى هم به اندازۀ كر يا بيشتر شوند آيا پاك مى‌شوند يا نه؟
#اگر دو آب قليل نجس بر روى هم به اندازۀ كر يا بيشتر شوند آيا پاك مى‌شوند يا نه؟
 
#اعتبار نيّت در طهارت
2 - اعتبار نيّت در طهارت
#وجوب مسح پاها
 
#وجوب غسل جنابت
3 - وجوب مسح پاها
#اوقات نماز
 
#انجام كدام يك از نمازهاى اداء و قضاء بر ديگرى مقدم است؟
4 - وجوب غسل جنابت
#آيا اگر كسى مالش را به ديگرى قرض بدهد كه با آن تجارت كند و نفع ببرد صحيح است؟
 
#نكاح متعه
5 - اوقات نماز
#وطى با زن حلال از دبر
 
6 - انجام كدام يك از نمازهاى اداء و قضاء بر ديگرى مقدم است؟
 
7 - آيا اگر كسى مالش را به ديگرى قرض بدهد كه با آن تجارت كند و نفع ببرد صحيح است؟
 
8 - نكاح متعه
 
9 - وطى با زن حلال از دبر


==ويژگى‌ها==
==ويژگى‌ها==
خط ۱۹۱: خط ۱۶۱:


در مسألۀ نكاح متعه در دليل استناد به روايات ائمۀ معصومين عليهم السلام مى‌نويسد: و أحاديث أهل البيت في ذلك كثيرة جدا و لا يظنّ بمثل أبي جعفر الباقر و جعفر بن محمد الصادق و موسى الكاظم عليهم السلام أن يذهبوا إلى ما يعلم من مذهب علي عليه السلام خلافه، بل لا يظنّ ذلك بأضعف اتباعهم و وراء هذه الأحاديث من الأحاديث الصريحة في أحكام المتعة و فروعها عن أهل البيت عليهم السلام ما يفيد اليقين بذهابهم إلى ذلك (صفحۀ 160).
در مسألۀ نكاح متعه در دليل استناد به روايات ائمۀ معصومين عليهم السلام مى‌نويسد: و أحاديث أهل البيت في ذلك كثيرة جدا و لا يظنّ بمثل أبي جعفر الباقر و جعفر بن محمد الصادق و موسى الكاظم عليهم السلام أن يذهبوا إلى ما يعلم من مذهب علي عليه السلام خلافه، بل لا يظنّ ذلك بأضعف اتباعهم و وراء هذه الأحاديث من الأحاديث الصريحة في أحكام المتعة و فروعها عن أهل البيت عليهم السلام ما يفيد اليقين بذهابهم إلى ذلك (صفحۀ 160).
-----------------------------------




خط ۲۳۳: خط ۲۰۰:
كتاب شامل هفت مسأله است كه عبارتند از:
كتاب شامل هفت مسأله است كه عبارتند از:


1 - آيا قدرت در يك زمان به بيش از يك چيز تعلّق مى‌گيرد؟
#آيا قدرت در يك زمان به بيش از يك چيز تعلّق مى‌گيرد؟
 
#آيا مطلوب در تكليف مجرد فعل، يا وجه فعل يا هر دوى آنهاست؟
2 - آيا مطلوب در تكليف مجرد فعل، يا وجه فعل يا هر دوى آنهاست؟
#آيا اراده به معناى داعى است يا چيز بيشتر از آن؟
 
#آيا قدرت باقى مى‌ماند يا نابود مى‌شود؟
3 - آيا اراده به معناى داعى است يا چيز بيشتر از آن؟
#آيا منظور از نسخ در علم اصول فقه چيست؟
 
#منظور از «عدة من أصحاب» در كتاب رجال [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] چيست؟
4 - آيا قدرت باقى مى‌ماند يا نابود مى‌شود؟
#آيا در مالى كه خمس آن داده نشده است وصى بايد آن را از اصل تركه خارج كند يا از ثلث آن؟
 
5 - آيا منظور از نسخ در علم اصول فقه چيست؟
 
6 - منظور از «عدة من أصحاب» در كتاب رجال [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] چيست؟
 
7 - آيا در مالى كه خمس آن داده نشده است وصى بايد آن را از اصل تركه خارج كند يا از ثلث آن؟
 
-----------------------------------
 
 


==نام كتاب==
==نام كتاب==
خط ۲۸۷: خط ۲۴۴:
در مقدمۀ ناشر و [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به 5 نسخه اشاره شده كه عبارتند از:
در مقدمۀ ناشر و [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به 5 نسخه اشاره شده كه عبارتند از:


1 - نسخه‌اى كه به خط شيخ على بن محمد بن على بن موسى معانى در سال 671 ق نوشته شده و در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] مكان آن مشخص نشده است.
#نسخه‌اى كه به خط شيخ على بن محمد بن على بن موسى معانى در سال 671 ق نوشته شده و در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] مكان آن مشخص نشده است.
 
#نسخۀ كتابخانۀ آستان قدس رضوى با شمارۀ 2654 كه به خط شيخ احمد بن يحيى بن داود بحرانى در سال 987 ق نوشته شده است.
2 - نسخۀ كتابخانۀ آستان قدس رضوى با شمارۀ 2654 كه به خط شيخ احمد بن يحيى بن داود بحرانى در سال 987 ق نوشته شده است.
#نسخۀ ديگر كتابخانۀ آستان قدس رضوى با شمارۀ 9668 كه در سال 1269 نوشته شده است.
 
#نسخۀ كتابخانۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلا در ضمن يك مجموعه از كتب فقهى.
3 - نسخۀ ديگر كتابخانۀ آستان قدس رضوى با شمارۀ 9668 كه در سال 1269 نوشته شده است.
#نسخۀ كتابخانۀ ميرزا نصر الله قزوينى كه همراه با رسالۀ «بغداديه» و «غريه» نوشته شده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /20 367).
 
4 - نسخۀ كتابخانۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلا در ضمن يك مجموعه از كتب فقهى.
 
5 - نسخۀ كتابخانۀ ميرزا نصر الله قزوينى كه همراه با رسالۀ «بغداديه» و «غريه» نوشته شده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /20 367).


در كتاب مقدمه‌اى بر فقه شيعه به 8 نسخۀ خطى اشاره شده كه قديمى‌ترين آن، نسخه‌اى است كه در شمارۀ 2 گذشت، به خط شيخ احمد بن يحيى بن داود. (مقدمه‌اى بر فقه شيعه، 105).
در كتاب مقدمه‌اى بر فقه شيعه به 8 نسخۀ خطى اشاره شده كه قديمى‌ترين آن، نسخه‌اى است كه در شمارۀ 2 گذشت، به خط شيخ احمد بن يحيى بن داود. (مقدمه‌اى بر فقه شيعه، 105).
خط ۳۰۴: خط ۲۵۷:
در چاپ كتاب موجود از دو نسخه استفاده شده كه عبارتند از:
در چاپ كتاب موجود از دو نسخه استفاده شده كه عبارتند از:


1 - نسخۀ كتابخانۀ مجلس شوراى اسلامى با شمارۀ 2761 كه در سال‌هاى 1113 تا 1116 ق نوشته شده و با رمز (م) مشخص شده است.
#نسخۀ كتابخانۀ مجلس شوراى اسلامى با شمارۀ 2761 كه در سال‌هاى 1113 تا 1116 ق نوشته شده و با رمز (م) مشخص شده است.
 
#نسخۀ كتابخانۀ آیت‌الله نجفى مرعشى با شمارۀ 4242 كه با رمز (ن) مشخص شده است.
2 - نسخۀ كتابخانۀ آیت‌الله نجفى مرعشى با شمارۀ 4242 كه با رمز (ن) مشخص شده است.


در استخراج مآخذ و منابع روايات از كتاب «[[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]]» و «مستدركات» استفاده شده است.
در استخراج مآخذ و منابع روايات از كتاب «[[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]]» و «مستدركات» استفاده شده است.
خط ۳۱۵: خط ۲۶۷:
اين رساله شامل 5 مسأله است كه عبارتند از:
اين رساله شامل 5 مسأله است كه عبارتند از:


1 - شرح باب اول نهايه، «باب ماهية الطهارة و كيفية ترتيبها»
#شرح باب اول نهايه، «باب ماهية الطهارة و كيفية ترتيبها»
 
#بحث ازالۀ نجاست بوسيلۀ مايعات
2 - بحث ازالۀ نجاست بوسيلۀ مايعات
#حكم ملاقات آب قليل با نجاست
 
#حكم ملاقات آب چاه با نجاست
3 - حكم ملاقات آب قليل با نجاست
#آيا با آب استفاده شده در غسل جنابت مى‌توان حدث را برطرف كرد؟
 
4 - حكم ملاقات آب چاه با نجاست
 
5 - آيا با آب استفاده شده در غسل جنابت مى‌توان حدث را برطرف كرد؟


==ويژگى‌ها==
==ويژگى‌ها==
خط ۳۵۰: خط ۲۹۸:
==منابع==
==منابع==


#[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /8 219، /20 367
#[[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]] /2 48
#أعيان الشيعة /4 92
#مقدمه‌اى بر فقه شيعه، 105


1 - [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /8 219، /20 367
2 - [[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]] /2 48
3 - أعيان الشيعة /4 92
4 - مقدمه‌اى بر فقه شيعه، 105


-----------------------------------




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش