پرش به محتوا

الرجال (حر عاملی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '}}↵↵↵'''' به '}} ''''
جز (جایگزینی متن - 'راهي' به 'راهی')
جز (جایگزینی متن - '}}↵↵↵'''' به '}} '''')
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۲۰: خط ۲۰:
| شابک =964-493-131-9
| شابک =964-493-131-9
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =36383
| کتابخوان همراه نور =36383
| کتابخوان همراه نور =36383
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''الرجال'''، اثر [[محمد بن حسن حر عاملى]] از محدثان بنام قرن يازدهم هجرى به زبان عربى است كه توسط [[على فاضلى]] مورد تحقيق قرار گرفته است.
'''الرجال'''، اثر [[محمد بن حسن حر عاملى]] از محدثان بنام قرن يازدهم هجرى به زبان عربى است كه توسط [[على فاضلى]] مورد تحقيق قرار گرفته است.


خط ۵۹: خط ۵۸:
#:لو: كسانى كه از ائمه(ع) روايت نكرده‌اند.
#:لو: كسانى كه از ائمه(ع) روايت نكرده‌اند.
#:و...
#:و...
#: گفتنى است كه مؤلف گاهى در كتاب خود از رموزى استفاده كرده كه آن‌ها را در مقدمه معرفى نكرده است. اين رموز عبارت است از: غض: براى [[ابن غضائرى]]، عق: براى عقيقى، ضح: براى [[إيضاح الاشتباه]] و يه: براى [[من‌لايحضره‌الفقيه]].
#: گفتنى است كه مؤلف گاهى در كتاب خود از رموزى استفاده كرده كه آن‌ها را در مقدمه معرفى نكرده است. اين رموز عبارت است از: غض: براى [[ابن غضائرى]]، عق: براى عقيقى، ضح: براى [[إيضاح الاشتباه]] و يه: براى [[من‌ لا‌يحضره‌ الفقيه]].
#[[شيخ حر عاملى]] براى كتاب خود خاتمه‌اى نيز تنظيم كرده كه مشتمل بر 4 فايده رجالى است. او اين فوايد را بيشتر بر اساس [[خلاصة الأقوال]] [[علامه حلى]] تنظيم نموده و گاهى نيز به [[فهرست شيخ طوسى]] ارجاع مى‌دهد. اين فوايد به ترتيب عبارت است از:
#[[شيخ حر عاملى]] براى كتاب خود خاتمه‌اى نيز تنظيم كرده كه مشتمل بر 4 فايده رجالى است. او اين فوايد را بيشتر بر اساس [[خلاصة الأقوال]] [[علامه حلى]] تنظيم نموده و گاهى نيز به [[فهرست شيخ طوسى]] ارجاع مى‌دهد. اين فوايد به ترتيب عبارت است از:
#: فايده در باب استعمال فراوان «عدة من أصحابنا» در [[الکافی|كتاب كافى]].
#: فايده در باب استعمال فراوان «عدة من أصحابنا» در [[الکافی|كتاب كافى]].
#: فايده در باب مشخص نمودن برخى راويان مشترك.
#: فايده در باب مشخص نمودن برخى راويان مشترك.
#: فايده در باب برخى طرق [[شیخ طوسی|طوسى]] در [[تهذیب الاحکام|تهذيب]] و [[استبصار]].
#: فايده در باب برخى طرق [[شیخ طوسی|طوسى]] در [[تهذیب الاحکام|تهذيب]] و [[استبصار]].
#: فايده در باب طرق صدوق در «[[من‌لايحضره‌الفقيه]]» كه مفصل‌ترين اين فوايد است.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/580533 همان]</ref>
#: فايده در باب طرق صدوق در «[[من‌ لا‌يحضره‌ الفقيه]]» كه مفصل‌ترين اين فوايد است.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/580533 همان]</ref>
#مؤلف براى تأليف كتابش از منابع شيعى و سنى استفاده كرده است كه منابع شيعى عبارت است از:
#مؤلف براى تأليف كتابش از منابع شيعى و سنى استفاده كرده است كه منابع شيعى عبارت است از:
#:[[اختيار معرفة الرجال (تحقیق رجایی)|رجال كشى]]، [[رجال نجاشى]]، [[رجال طوسی]] و [[فهرست شيخ طوسى]] و [[خلاصة الأقوال علامه حلى]].
#:[[اختيار معرفة الرجال (تحقیق رجایی)|رجال كشى]]، [[رجال نجاشى]]، [[رجال طوسی]] و [[فهرست شيخ طوسى]] و [[خلاصة الأقوال علامه حلى]].
#:ديگر منابعى كه مؤلف از آن‌ها بهره برده است، عبارت است از:
#:ديگر منابعى كه مؤلف از آن‌ها بهره برده است، عبارت است از:
#:[[رجال برقى]]؛ [[كافى كلينى]]؛ [[كمال‌الدين و تمام النعمة]]، [[من‌لايحضره‌الفقيه]]، [[ثواب الأعمال و عقاب الأعمال|ثواب الأعمال]] و [[عيون أخبار الرضا]]، از [[شيخ صدوق]]؛ [[ارشاد شيخ مفيد]]؛ [[الاستبصار]] و [[الغيبة]] از [[شيخ طوسى]]؛ [[إعلام الورى]] (ربيع الشيعة) اثر [[امين‌الاسلام طبرسى]]؛ [[احتجاج]] از [[ابومنصور طبرسى]]؛ [[معالم العلماء]] از [[ابن شهرآشوب]]؛ [[بشری المحققین|البشرى]] از [[ابن طاووس حلى]]؛ [[رجال ابن داوود]]؛ [[إيضاح الاشتباه]] از [[علامه حلى]]؛ [[حواشى خلاصة الأقوال]]، [[الرعاية في علم الدراية]] و [[روض الجنان في شرح إرشاد الأذهان]] از [[شهيد ثانى]]؛ [[منهج المقال]].
#:[[رجال برقى]]؛ [[كافى كلينى]]؛ [[كمال‌الدين و تمام النعمة]]، [[من‌ لا‌يحضره‌ الفقيه]]، [[ثواب الأعمال و عقاب الأعمال|ثواب الأعمال]] و [[عيون أخبار الرضا]]، از [[شيخ صدوق]]؛ [[ارشاد شيخ مفيد]]؛ [[الاستبصار]] و [[الغيبة]] از [[شيخ طوسى]]؛ [[إعلام الورى]] (ربيع الشيعة) اثر [[امين‌الاسلام طبرسى]]؛ [[احتجاج]] از [[ابومنصور طبرسى]]؛ [[معالم العلماء]] از [[ابن شهرآشوب]]؛ [[بشری المحققین|البشرى]] از [[ابن طاووس حلى]]؛ [[رجال ابن داوود]]؛ [[إيضاح الاشتباه]] از [[علامه حلى]]؛ [[حواشى خلاصة الأقوال]]، [[الرعاية في علم الدراية]] و [[روض الجنان في شرح إرشاد الأذهان]] از [[شهيد ثانى]]؛ [[منهج المقال]].
#: منابع اهل تسنن:
#: منابع اهل تسنن:
#:[[وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان|وفيات الأعيان]]؛ [[القاموس المحيط]] و...
#:[[وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان|وفيات الأعيان]]؛ [[القاموس المحيط]] و...
#مؤلف در ترجمه جعفر بن سليمان ضبعى مى‌نويسد: «عامه او را توثيق نموده و او را به زهد و تشيع وصف كرده‌اند». دانسته نيست كه مؤلف از كدام‌يك از كتب اهل تسنن استفاده كرده است؛ هرچند ممكن است منبع وى، [[تهذيب الكمال]] باشد.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/580533 همان، ص25 و 26]</ref>
#مؤلف در ترجمه جعفر بن سليمان ضبعى مى‌نويسد: «عامه او را توثيق نموده و او را به زهد و تشيع وصف كرده‌اند». دانسته نيست كه مؤلف از كدام‌يك از كتب اهل تسنن استفاده كرده است؛ هرچند ممكن است منبع وى، [[تهذيب الكمال]] باشد.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/580533 همان، ص25 و 26]</ref>
#مؤلف غالباً آراى رجاليان قبل از خود را ذكر مى‌كند، بدون آنكه خود اظهار نظر كند. اما در برخى موارد اختلافى، نظر خود را بيان نموده است؛ براى نمونه:
#مؤلف غالباً آراى رجاليان قبل از خود را ذكر مى‌كند، بدون آنكه خود اظهار نظر كند. اما در برخى موارد اختلافى، نظر خود را بيان نموده است؛ براى نمونه:
#:- جابر بن يزيد جعفى: تنها نظر خود را بيان كرده و به منابع پيش از خود ارجاع نمى‌دهد. او مى‌نويسد: هرچند روايات در مدح و ذم او وارد شده است، اما مدح ارجح است. رجاليان در باب او اختلاف دارند و اكثرا او را تضعيف نموده‌اند، اما آنچه از احاديث ظاهر مى‌شود ترجيح مدح است و ذم مبنى بر تقيه است.<ref>متن كتاب ص75، ش261</ref>
#:- جابر بن يزيد جعفى: تنها نظر خود را بيان كرده و به منابع پيش از خود ارجاع نمى‌دهد. او مى‌نويسد: هرچند روايات در مدح و ذم او وارد شده است، اما مدح ارجح است. رجاليان در باب او اختلاف دارند و اكثرا او را تضعيف نموده‌اند، اما آنچه از احاديث ظاهر مى‌شود ترجيح مدح است و ذم مبنى بر تقيه است.<ref>متن كتاب ص75، ش261</ref>
#:- ابان بن عثمان احمر بجلى: ناووسى بودن وى را رد كرده است.<ref>همان، ص35 و 36، ش7</ref>
#:- ابان بن عثمان احمر بجلى: ناووسى بودن وى را رد كرده است.<ref>همان، ص35 و 36، ش7</ref>
خط ۸۴: خط ۸۳:
#:حسن بن بشار مدائنى كه مؤلف نام صحيح وى را حسین مى‌داند.<ref>همان، ص87، ش349؛ ص96، ش429</ref>
#:حسن بن بشار مدائنى كه مؤلف نام صحيح وى را حسین مى‌داند.<ref>همان، ص87، ش349؛ ص96، ش429</ref>
#در باب اصحاب رسول خدا(ص) معمولا به ذكر اطلاعاتى بسنده كرده و از تصريح به توثيق يا تضعيف خوددارى كرده است، اما در مواردى به ممدوح بودن يا مذموم بودن برخى از آنان تصريح كرده است؛ مانند مذموم بودن انس بن مالك.<ref>همان، ص67، ش207</ref>و زيد بن ثابت.<ref>همان، ص126، ش615</ref>و ممدوح بودن بلال.<ref>همان، ص71، ش242</ref>و ابوذر.<ref>همان، ص80 و 81، ش306</ref>
#در باب اصحاب رسول خدا(ص) معمولا به ذكر اطلاعاتى بسنده كرده و از تصريح به توثيق يا تضعيف خوددارى كرده است، اما در مواردى به ممدوح بودن يا مذموم بودن برخى از آنان تصريح كرده است؛ مانند مذموم بودن انس بن مالك.<ref>همان، ص67، ش207</ref>و زيد بن ثابت.<ref>همان، ص126، ش615</ref>و ممدوح بودن بلال.<ref>همان، ص71، ش242</ref>و ابوذر.<ref>همان، ص80 و 81، ش306</ref>
#در باب فرزندان ائمه اطهار(ع) غالباً به ارشاد شيخ مفيد اعتماد نموده است؛ مانند: احمد بن موسى بن جعفر الكاظم(ع).<ref>همان، ص58، ش135</ref>؛ حسین بن على بن حسین(ع).<ref>همان، ص99 و 100، ش448</ref>؛ زيد بن على بن حسین(ع).<ref>همان، ص126 و 127، ش618</ref>
#در باب فرزندان ائمه اطهار(ع) غالباً به ارشاد شيخ مفيد اعتماد نموده است؛ مانند: احمد بن موسى بن جعفر الكاظم(ع).<ref>همان، ص58، ش135</ref>؛ حسین بن على بن حسین(ع).<ref>همان، ص99 و 100، ش448</ref>؛ زيد بن على بن حسین(ع).<ref>همان، ص126 و 127، ش618</ref>
#در تعداد قابل توجهى از موارد اختلافى، به آراى [[شهيد ثانى]] در تعديل و ترجيح روات اعتماد نموده است (براى نمونه: همان، ص84، ش333؛ ص105، ش490؛ ص111، ش523).
#در تعداد قابل توجهى از موارد اختلافى، به آراى [[شهيد ثانى]] در تعديل و ترجيح روات اعتماد نموده است (براى نمونه: همان، ص84، ش333؛ ص105، ش490؛ ص111، ش523).
#در كار مؤلف خطاهایى نيز ديده مى‌شود. او فهرست منتجب‌الدين را از منابع خود معرفى كرده و براى آن رمز «م» قرار داده است؛ حال آنكه تنها يك بار از آن در باب سيف بن عميره نقل كرده است. جالب آنجاست كه مطلب منقول از [[فهرست منتجب‌الدين]] در اين كتاب نيست، بلكه در [[معالم العلما]]ى [[ابن شهرآشوب]] است. گفتنى است كه مؤلف كرارا از [[إعلام الورى]] (ربيع الشيعة) طبرسى نقل كرده است، اما به‌اشتباه آن را از [[ابن طاووس]] مى‌داند.<ref>براى نمونه: همان، ص44، ش49؛ ص47، ش70</ref>
#در كار مؤلف خطاهایى نيز ديده مى‌شود. او فهرست منتجب‌الدين را از منابع خود معرفى كرده و براى آن رمز «م» قرار داده است؛ حال آنكه تنها يك بار از آن در باب سيف بن عميره نقل كرده است. جالب آنجاست كه مطلب منقول از [[فهرست منتجب‌الدين]] در اين كتاب نيست، بلكه در [[معالم العلما]]ى [[ابن شهرآشوب]] است. گفتنى است كه مؤلف كرارا از [[إعلام الورى]] (ربيع الشيعة) طبرسى نقل كرده است، اما به‌اشتباه آن را از [[ابن طاووس]] مى‌داند.<ref>براى نمونه: همان، ص44، ش49؛ ص47، ش70</ref>