الحاوي للفتاوي في الفقه و علوم التفسير و الحديث و الأصول و النحو و الإعراب و سائر الفنون

الحاوي للفتاوي في الفقه و علوم التفسير و الحديث و الأصول و النحو و الإعراب و سائر الفنون، نوشته ادیب، محدّث، مورّخ، مفسّر و فقیه شافعی قرن نهم و دهم قمری؛ جلال‌الدین سیوطی (849-911ق)، مجموعه‌ای از اظهارنظرهای نویسنده در مسائل گوناگون علوم اسلامی است.

الحاوي للفتاوي في الفقه و علوم التفسير و الحديث و الأصول و النحو و الإعراب و سائر الفنون
الحاوي للفتاوي في الفقه و علوم التفسير و الحديث و الأصول و النحو و الإعراب و سائر الفنون
پدیدآورانسیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده)
عنوان‌های دیگرإتحاف الفرقة برفو الخرقة ** إتمام النعمة في إختصاص الإسلام بهذه الأمة ** أعذب المناهل في حديث من قال أنا عالم فهو جاهل ** إعمال الفکر في فضل الذکر ** ألوية النصر في خصيصي بالقصر ** أنباء الأذکياء بحياة الأنبياء ** الأجوبة الزکية عن الألغاز السبکية **
ناشردار الجيل
مکان نشرلبنان - بیروت
سال نشر1412ق - 1992م
چاپ1
شابک-
موضوعاسلام - پرسشها و پاسخها - اسلام - مجموعه‌‎ها - اسلام - مسایل متفرقه - فتواهای شافعی - قرن 10ق. - فقه شافعی - قرن 10ق.
زبانعربی
تعداد جلد2
کد کنگره
/‎‏س‎‏3‎‏ح‎‏2 177/8 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

  • جلال‌الدین سیوطی، نوشته است: از خدا خیر طلبیدم تا بخشی از فتاوای مهمّ خودم را گردآوری کنم و به فتاوای مهمتر بسنده کردم و بیشتر نظرهای روشن را وانهادم، زیرا بر هوشمندان، پوشیده نیست. مطالب را با فتاوای فقهی بر اساس ابواب فقه، آغاز کردم و با تفسیر، حدیث، اصول، نحو، اعراب و... ادامه دادم. [۱]

ساختار و محتوا

با توجه به جامعیت علمی سیوطی، آرای وی در بسیاری از علوم در کتاب 2 جلدی حاضر مشاهده می‌شود:

  1. جلد اول:
    1. فتاوای فقهی
    2. فتاوای اصولی
    3. فتاوای قرآنی
    4. فتاوای حدیثی.
  2. جلد دوم:
    1. ادامه فتاوای حدیثی
    2. فتاوای اصول دین
    3. فتاوای متعلق به تصوف
    4. فتاوای نحوی و مسائل مرتبط
    5. پرسش و پاسخ‌های منظوم.

نمونه مباحث

  • مذهب ما این است که تیراندازی با کمان با نیت آماده شدن برای جهاد در راه خدا، جزو سنت است و واجب یا مباح (هر دو طرف، مساوی) نیست. [۲]
  • اکثر مفسران از جمله راغب اصفهانی در مفردات بر آن هستند که در «...وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللهِ لاتُحْصُوها...» (نحل/18.) منظور، جنس نعمت است نه یک نعمت.... [۳]
  • ایمان، تصدیق به هر چیزی است که پیامبر(ص) آورده و معلوم شده که آوردن آن از ضروریات دین است و شرط ایمان آن است که شهادتین بگوید -و گفته شده که رکن آن است-. و شرط پیدایش آن، نظر کردن یعنی اندیشیدن در مسائلی است که انسان را به ایمان به خدا می‌رساند و محلّ ایمان، قلب است و به نظر ما و بیشتر پیشینیان، ایمان کم و زیاد می‌شود و در این مطلب، حنفیه مخالف است و ادله کم و زیاد شدن ایمان متعدد است و بخاری در آغاز صحیح بخاری تعدادی از این ادله را آورده است از جمله سخن الهی: «...وَيَزْدَادَ الَّذِينَ آمَنُوا إِيمَانًا...» (مدثر/ 31.) و «وَ زِدْنَاهُمْ هُدًى» (کهف/ 13.) و در روایت آمده است: «الإیمان یزید و ینقص.»: ایمان کم و زیاد می‌شود. [۴]

پانویس

  1. مقدمه کتاب، ج1، ص5.
  2. متن کتاب، ج1، ص243.
  3. همان، ص313.
  4. همان، ج2، ص115.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها